همانطور که می‌دانید با آغاز دوران حاملگی، هر زن یک قهرمان غول‌آسا محسوب شده و پر از احساسات مختلف می‌شود. رخ دادن بسیاری از تغییرات فیزیولوژیکی و هورمونی در بدن مادر باردار می‌تواند لحظات خاصی را برای او رقم زده و باعث بروز برخی عوارض جانبی بسیار خطرناک در بدن خود او و فرزند داخل رحمش شود. ویار صبحگاهی، حالت تهوع و بروز مشکل یبوست از جمله مشکلاتی است که زنان باردار را دچار سردرگمی می‌کند. با این حال، یک مشکل بسیار رایج و در عین حال ناشناخته در این دوران وجود دارد که بسیاری از زنان در اوایل دوران بارداری خود،می‌کنند. این مشکل استفراغ خونی است! به عنوان یک خانم جوان و بی‌تجربه به خاطر داشته باشید که در هنگام مواجه شدن با استفراغ خونی، احساس ترس و نگرانی نکنید، زیرا این امر کاملا طبیعی است. اما این نکته مهم را به یاد داشته باشید که در موارد نادر، این حالت می‌تواند به معنی بروز وضعیت اضطراری در بدن مادر باردار و فرزند داخل رحم او باشد.
بهترین کار در هنگام مواجه شدن با استفراغ خونی در طی دوران بارداری این است که مادر فورا به دکتر متخصص زنان و زایمان مراجعه نموده و در مورد وضعیت بدنی خود با او صحبت کند. مقاله زیر به طور کامل در مورد علل و علائم استفراغ خونی زنان باردار صحبت نموده و به شما کمک خواهد کرد تا در این مورد بیشتر بدانید.
اگر به دنبال درمان استفراغ خونی هستید این مطلب روش های درمان استفراغ خونی دوران بارداری را بخوانید.
استفراغ خونی زنان در دوران بارداری (Hematemesis) چیست؟
استفراغ خونی یا خونریزی شدید معده اغلب در طول سه ماهه اول بارداری زنان رخ می‌دهد. در این شرایط، فرد باردار مقدار زیادی خون را به همراه استفراغ از معده خود خارج خواهد کرد، ولی خون موجود در استفراغ این افراد قهوه‌ای تیره به نظر می‌رسد. لازم است بدانید که مبتلا شدن مادر باردار به بیماری‌های مختلف یا عفونت‌های دستگاه گوارش می‌تواند منجر به استفراغ خونی این افراد شود، که مطمئنا نشانه‌ای از سالم بودن وضعیت بدنی فرد و جنین داخل رحم او است! به همین دلیل توصیه می‌شود که این زنان بلافاصله بعد از مشاهده خون در استفراغ خود با پزشک متخصص زنان و زایمان تماس بگیرند، زیرا خونریزی دستگاه گوارش فوقانی شامل دهان، معده و یا پاره شدن رگ‌های خونی این نواحی موجب استفراغ خونی زنان حامله می‌شود. در نهایت، یادتان باشد که در صورت توجه نکردن به این بیماری، می‌تواند سبب سوراخ شدن معده گردیده و مواد غذایی موجود در معده مادر باردار را با خون مخلوط کند.
اطلاعات مهم در مورد استفراغ خونی زنان (Hematemesis) در دوران بارداری:
مشاهده خون در استفراغ زنان باردار در اغلب موارد ناشی از خونریزی دستگاه گوارش فوقانی است. اما اگر استفراغ کردن به طور مداوم اتفاق بیافتد، خطر ابتلا به مشکل مالهنا را در زنان باردار به میزان قابل توجهی افزایش می‌دهد. بیماری مالهنا نیز ممکن است منجر به سیاه یا سفید شدن مدفوع زنان باردار گردیده و عوارض جانبی خطرناکی را در بدن خود مادر و فرزند داخل رحم او به دنبال داشته باشد. البته، وجود رگه‌های خون در مدفوع زنان باردار هم نشانی از ابتلای به این بیماری است. در واقع، خون موجود در استفراغ زنان حامله عمدتا به علت اسیدی شدن hematin رخ می‌دهد. به همین دلیل، هنگامی که برخی از رگ‌های خونی بزرگ موجود در معده زنان باردار به شدت خونریزی کند، استفراغ فرد دوباره شروع شده و منجر به سوزش سردل او نیز خواهد شد. علائم خونریزی شدید رگ‌های معده مادر باردار شامل سرگیجه و درد شکمی شدید می‌باشد. همچنین، در هنگام استفراغ کردن شدید خونی، فشار خون سیستولیک مادر باردار به سرعت در حال افزایش خواهد بود.
علاوه بر این موارد، خون موجود در استفراغ مادر باردار ممکن است به علت پاره شدن مخاط مری به وجود آید که در صورت درمان نشدن و استفراغ شدید زن حامله، پارگی ملاری وایس (اسهال مری) را به دنبال خواهد داشت، که برای سلامت خود مادر و فرزند داخل رحم او بسیار خطرناک است.
علل استفراغ خونی در بارداری:
همانطور که گفته شد چندین بیماری و عوامل متعدد وجود دارد که باعث خونریزی معده زنان در دوران حاملگی می‌شود. البته اکثر این عوامل به طور معمول نتیجه آسیب دیدن شدید معده و یا ابتلا مادر به برخی بیماری‌های عفونی است. در ادامه این مقاله، برخی از علل رایج بروز استفراغ خونی در زنان باردار بیان شده است که عبارتند از:
1- گاستریت معده:
در ابتدا، لازم است به عنوان یک خانم باردار به یاد -داشته باشید که التهاب مایع داخل معده منجر به بروز مشکل گاستریت در زنان می‌شود. گاستریت حاد التهاب جزئی معده را به دنبال دارد، در حالیکه گاستریت مزمن می‌تواند منجر به بروز التهاب مزمن در این ناحیه از بدن زنان باردار شده و اختلال دستگاه گوارشی را در بدن این افراد به دنبال داشته باشد. این حالت هم استفراغ خونی زنان در طی دوران بارداری را به وجود می‌آورد. لازم است بدانید که نوعی باکتری مضر به نام Helicobacter pylori باعث بروز عفونت داخلی معده در بدن زنان باردار شده و باعث آلوده شدن کل دستگاه گوارش این مادران می‌شود.
2- کم‌آبی بدن در بارداری:
کم‌آبی بدن زنان حامله مهم‌ترین دلیل برای استفراغ خونی این افراد به شمار می‌رود. بدن مادران باردار علاوه بر کم‌آبی، با استفراغ کردن هم مقدار زیادی مایع را از دست می‌دهد که احساس بسیار ناخوشایندی بوده و دائما فرد را با احساس پری معده مواجه می‌کند. در چنین مواقعی، کمبود مایع در بدن زن حامله ، فشار وارده به دستگاه گوارش او را بیش از حد افزایش داده و در هنگام استفراغ کردن باعث می‌شود رنگدانه‌های صفراوی هم در ان دیده شود. در نهایت، این شرایط می‌تواند خون موجود در بدن مادر باردار را به میزان قابل‌توجهی کاهش دهد.
3- حالت گرسنگی در زنان باردار:
در حالی که انتظار می‌رود همه زنان باردار به برنامه غذایی خود توجه خاصی داشته باشند و وعده‌های غذایی مناسبی را در فواصل منظم بخورند، برخی زنان به این موضوع اهمیت نداده و خود را کاملا گرسنه نگه می‌دارند. حالت گرسنگی در زنان باردار می‌تواند منجر به خونریزی معده در این افراد شده و سلامت خود مادر و جنین داخل رحم او را به خطر اندازد.
4- بروز پارگی در ریه‌های زنان باردار:
در دوران بارداری، ممکن است اغلب زنان احساسات ناخوشایندی را در بدن خود داشته و تمایل به استفراغ کردن در فاصله زمانی منظم را تجربه کنند. هنگامی که شدت استفراغ کردن زن حامله بالا باشد، مری (دستگاه بلع) او هم دیواره خود را تجزیه نموده و باعث بروز خونریزی در معده و رحم زن باردار می‌شود.
5- استفاده زنان از رژیم غذایی نامناسب در دوران بارداری:
هنگامی که شما به عنوان یک زن حامله از یک رژیم غذایی نامتعادل استفاده میکنید، بدن مجبور می‌شود با استفراغ خونی شکایت خود را به شما نشان دهد. در چنین مواردی، ممکن است معده بلافاصله پس از صرف غذا یا در اوایل صبح احساس درد کرده و دچار استفراغ خونی شود.
6- فشار خون بالا در بارداری:
برخی اوقات، مواجه شدن زن حامله با استفراغ خونی ممکن است نتیجه پرفشاری خون ناشی از آغاز دوران بارداری باشد. از این رو، اکثر پزشکان متخصص زنان و زایمان به زنان حامله توصیه می‌کنند که مقدار استراحت خود را در این دوران افزایش داده و در محیط مثبت و صلح‌آمیز زندگی کنند، زیرا وجود استرس بیش از حد و یا تنش در زندگی روزمره زنان باردار می‌تواند وضعیت مادر و جنین رو به رشد را مختل کند.
7- مسمومیت غذایی در بارداری:
مصرف غذاهای مانده یا سمی در دوران بارداری ممکن است منجر به بروز خونریزی معده در بدن مادر شده و استفراغ خونی را به دنبال داشته باشد. به همین دلیل، زنان باید در دوران بارداری، در مورد رژیم غذایی و بهداشت بدن خود دقت بیشتری کرده و کاملا احتیاط کنند. برای این کار لازم است قبل از خوردن میوه‌ها و سبزیجات، ان‌ها را به طور کامل شستشو دهند و از خوردن غذاهایی که باعث آلرژی شده و یا باعث بروز مشکلات بهداشتی می‌شوند، خودداری کنند.
8- مصرف داروها و عوارض جانبی در بارداری:
مصرف داروهای ضدالتهابی از جمله ایبوپروفن، آسپرین و ناپروکسن توسط زنان باردار منجر به تحریک و خونریزی معده این افراد می‌شوند. در واقع، مصرف این داروها، OTC تولید شده توسط موک را کاهش داده و به طور مستقیم باعث تخریب دیواره معده مادر باردار می‌شود. همچنین، مصرف داروی آسپرین در دوران بارداری، میزان لخته شدن خون را محدود کرده و باعث بروز اختلال در عملکرد پلاکت‌های خون مادر و فرزند داخل رحم او می‌شود که بسیار خطرناک است.
استفراغ خونی زنان باردار اکثرا شبیه رنگ قهوه‌ای تیره یا سیاه است. ولی هنگامی که خونریزی در قسمت‌های پروگزیمال روده کوچک رخ دهد، رنگ آن قهوه‌ای روشن به نظر خواهد رسید
9-آسیب دیدن دستگاه گوارش در بارداری:
استفراغ زیاد زنان در دوران بارداری باعث وارد شدن فشار زیادی بر روی شکم، مری و سینه شده و این افزایش ناگهانی فشار باعث آسیب دیدن دستگاه گوارش این افراد می‌شود. در نتیجه، مواد حاوی استفراغ وارد قسمت‌های دیگر بدن شده و باعث بروز التهاب شدید در قسمت سینه مادر حامله می‌شود. احساس درد در قفسه سینه، تنگی نفس و عرق کردن مادر باردار از جمله علائم آسیب دیدن دستگاه گوارش این افراد است.
علاوه بر این موارد، برخی موارد جزئی دیگر هم وجود دارد که می‌تواند باعث بروز استفراغ خونی در زنان باردار شود. این موارد عبارتند از:
- مبتلا شدن زن حامله به سرفه مزمن، که در برخی امراض پاره شدن رگ‌های موجود در سینه را به دنبال دارد.
- مبتلا شدن زن حامله به بیماری زخم معده
- مبتلا شدن زن حامله به پانکراتیت
- تخریب مایع موجود در معده زن حامله
رنگ استفراغ خونی در بارداری:
همانطور که گفته شد هنگامی که خونریزی در دستگاه گوارش و بخشی از اسفنکتر مری پایین (LES) زنان باردار رخ می‌دهد، رنگ خون تازه قرمز به نظر می‌رسد. اما در صورتی که مشکل در معده فرد رخ دهد، رنگ استفراغ خونی او سیاه یا قهوه‌ای تیره خواهد شد. به طور کلی، استفراغ خونی زنان باردار اکثرا شبیه رنگ قهوه‌ای تیره یا سیاه است. ولی هنگامی که خونریزی در قسمت‌های پروگزیمال روده کوچک رخ دهد، رنگ آن قهوه‌ای روشن به نظر خواهد رسید.
علائم استفراغ خونی در بارداری:
در ادامه این مقاله، برخی از نشانه‌های رایج که ممکن است همراه با استفراغ خونی زنان در دوران بارداری مشاهده شود، بیان شده است، که عبارتند از:
- بروز حالت تهوع در مادر باردار
- احساس درد در ناحیه شکم مادر باردار
- بروز ناراحتی‌های مختلف شکمی در مادر باردار
- استفراغ کردن تمام محتوای معده
اگر به دنبال کاهش تهوع خود هستید این مطلب 5 روش برای کاهش تهوع دوران بارداری را بخوانید.
پس، یادتان باشد که زنان حامله باید استفراغ خونی خود را جدی گرفته و فورا به پزشک متخصص زنان و زایمان مراجعه کنند. برخی علائم دیگر نیز وجود دارد که زنان حامله در صورت مشاهده آن‌ها در هر مرحله از دوران بارداری خود، بلافاصله باید به پزشک متخصص زنان و زایمان مراجعه کنند. این علائم عبارتند از:
- مواجه شدن مادر باردار با مشکل تاری دید بعد از استفراغ خونی
- مشاهده علائم بیماری سرماخوردگی در بدن مادر باردار بعد از استفراغ کردن
- احساس ضربان شدید و سریع قلب
- سرد شدن پوست بدن مادر باردار
- بروز مسائل تنفسی بعد در بدن مادر باردار از استفراغ کردن
- گیج شدن مادر باردار
- مواجه شدن با احساس ناامیدی و نگرانی
- احساس ضعف شدید مادر باردار بعد از خونریزی معده
- مواجه شدن مادر باردار با درد شدید شکم
- عوض شدن رنگ پوست قسمت‌های مختلف بدن مادر باردار
اگر در بارداری احساس شکم درد میکنید این مطلب احساس درد شکم در بارداری طبیعی است؟ را بخوانید.
نظر (2)