دستگاه TENS در کاهش درد زایمان تا چه حد مؤثر است؟

همه ما می‌دانیم که انجام روند زایمان طبیعی می‌تواند برای اکثر زنان، یک تجربه عجیب و دردناک باشد. خوشبختانه، علم پزشکی مدرن امروزی چند راه‌حل ساده برای مقابله با درد مادر در طول انجام روند زایمان طبیعی ارائه داده است. یکی از ابزارهای تسکین درد زنان، دستگاه TENS است که یک روش غیر دارویی بوده و استفاده از آن، توسط بسیاری از زنان باردار ترجیح داده می‌شود. در این مقاله، همه نکات مهم درباره استفاده از دستگاه TENS، به منظور کاهش درد زایمان طبیعی زنان شرح داده شده و میزان اثربخشی این روش بررسی می‌شود.

برای اطلاع از نشانه های زایمان طبیعی این مطلب 6 نشانه اولیه زایمان طبیعی چیست؟ را بخوانید

دستگاه TENS چیست؟

 TENS مخفف تحریک‌کننده عصبی پوست برقی است که به عنوان دستگاه تسکین‌دهنده درد زنان در هنگام انجام عمل زایمان طبیعی مورد استفاده قرار می‌گیرد. استفاده از این دستگاه بدون ایجاد درد و ناراحتی است. به همین دلیل، بدون نیاز به مصرف مواد آرام‌بخش، توسط همه مادران باردار مورد استفاده قرار می‌گیرد. علاوه بر این مورد، TENS یک دستگاه قابل حمل است که در دهه 1970 در اسکاندیناوی اختراع شد. البته این دستگاه یا دستی بوده یا با باتری کار می‌کند؛ به این طریق که سیم متصل به چهار پلاک تخت (الکترودها) در دستگاه به پشت بدن مادر باردار متصل شده و برای از بین بردن درد زایمان طبیعی در بدن او مورد استفاده قرار می‌گیرد. جالب است بدانید که در برخی موارد، ممکن است پزشکان متخصص از TENS برای تسکین درد ناشی از بیماری آرتریت، درد زانو، درد گردن، دردهای دوره‌های قاعدگی زنان و آسیب‌های ورزشی استفاده کنند.

دستگاه TENS چگونه کار می‌کند؟

 این دستگاه جریان الکتریکی با ولتاژ کم را به اعصاب بدن مادر باردار فرستاده و از طریق آن، سیگنال‌هایی را به پشت نخاع و مغز او ارسال می‌کند. البته این ارسال از طریق پدهایی که به پشت بدن مادر باردار وصل شده است، صورت گرفته و موجب سوزن سوزن شدن بدن بیمار می‌شود. اندازه پالس‌های الکتریکی دستگاه TENS را می‌توان به صورت دستی، بر اساس شدت درد موجود در بدن فرد بیمار کنترل کرد. شما به عنوان یک زن حامله می‌توانید دکمه کنترل‌کننده را به لباس خود یا نزدیک‌ترین نقطه وصل نموده و از آن، برای تنظیم قدرت پالس در طول زایمان طبیعی خود استفاده کنید. این که آیا دستگاه TENS برای از بین بردن درد زایمان طبیعی در بدن زنان مؤثر است یا نه، موضوع شناخته‌شده‌ای نیست؛ فقط توانسته است برخی از زنان باردار را از شر درد زایمان طبیعی رها کند. با این حال، کارشناسان عقیده دارند که پالس‌های الکتریکی ارسال‌ شده از دستگاه TENS به اعصاب، آن‌ها را تحریک کرده و مانع انتقال درد در بدن زنان باردار می‌شود. همچنین، ممکن است به آزاد شدن اندورفین‌ها در بدن بیمار کمک نموده و به عنوان یک ماده آرام‌بخش طبیعی که توسط بدن تولید می‌شود، عمل کند. اگر چه استفاده از این دستگاه به نظر کار بسیار ساده‌ای می‌رسد، اما زنان حامله باید دستورالعمل‌های خاصی را به منظور استفاده درست از دستگاه TENS دنبال کنند تا کارآیی دستگاه به خوبی نمایان شود.

از دستگاه  TENSدر زایمان طبیعی چگونه استفاده می‌شود؟

 زنان حامله می‌توانند با پیروی از دستورالعمل‌های درج شده بر روی بروشور همراه دستگاه TENS، کار خود را شروع کنند. این دستورالعمل‌ها به شرح زیر است:

• قبل از اینکه پدهای دستگاه مورد نظر روی پشت بدن مادر باردار قرار گیرد، باید آن را خاموش کنید. برای این کار، از همسر یا مامای همراه خود کمک بگیرید، زیرا وصل کردن پدها به پشت بدن، توسط خود بیمار امکان‌پذیر نخواهد بود.
• دو عدد از چهار پد را در سطح بند سینه‌بند و دو پد دیگر را در اطراف ستون فقرات خود قرار دهید (البته دیدن تصویر راهنما برای انجام درست این کار بسیار مفید خواهد بود).
• دو قسمت باقیمانده را هم به پشت بدن و قسمت پایین و بالای باسن‌های خود وصل نمایید.
• سپس، دستگاه را روشن کرده و تنظیمات آن را روی کاملاً ضعیف قرار دهید تا به تدریج میزان ارسال الکتریسته به بدن خود را تقویت نموده و از بروز درد شدید در کمر خود یا انقباضات قوی رحم جلوگیری کنید.

اگر احساس می‌کنید که درد شما قابل کنترل نیست و دستگاه TENS به طور مؤثر کار نمی‌کند، در حین درد و استفاده از دستگاه می‌توانید حرکت هم بکنید. همچنین، یادتان باشد که قبل از اینکه اثرات دستگاه را احساس کنید، بدن مدت زمانی را لازم دارد تا خود را با زمان دستگاه تطبیق داده و برای تولید آندورفین آماده شود؛ بنابراین اگر شما به عنوان یک زن حامله بلافاصله بعد از شروع استفاده از دستگاه، هیچ کنترلی را در میزان درد خود احساس نکردید، نگران نباشید. کمی صبر کرده و مدتی وقت بگذارید تا بدن با تولید هورمون اندروفین میزان درد ناشی از انقباضات زایمان را کاهش دهد. علاوه بر این موارد، اگر فکر می‌کنید که پدهای دستگاه TENS حالت چسبندگی خود را از دست داده است، چند قطره ژل به آن‌ها را اضافه کنید تا پایه پدها بتواند به طور کامل در قسمت پشت شما نشسته و کار خود را بهتر انجام دهند.

در نهایت، به خاطر داشته باشید که اگر از این دستگاه به درستی استفاده ‌شود، می‌تواند در تسکین درد بدن زنان در هنگام انجام عمل زایمان بسیار مؤثر باشد.

برای داشتن زایمان طبیعی آسانتر این مطلب زایمان طبیعی آسانتر با ماساژ پرینه را بخوانید

دستگاه TENS در کاهش درد زایمان تا چه حد مؤثر است؟

 در ابتدا، لازم است بدانید که شواهد معتبری برای اثبات اثربخشی دستگاه TENS در کاهش درد زنان در هنگام انجام عمل زایمان طبیعی وجود ندارد. با این حال، فراموش نکنید که استفاده از این دستگاه هیچ عارضه‌ای بر بدن مادر باردار و جنین داخل رحم او نداشته و اکثر ماماها در هنگام آغاز روند زایمان طبیعی از این وسیله استفاده می‌کنند. در ادامه این مقاله، برخی از مطالعات انجام شده در مورد اثربخشی دستگاه TENS را به شما نشان خواهیم داد که به شرح زیر می‌باشند:

• این دستگاه می‌تواند تعداد زنان مبتلا به درد شدید را در هنگام انجام زایمان طبیعی کاهش دهد.
• ممکن است با گذشت زمان، تعداد زنانی که از این روش برای تسکین درد خود استفاده می‌کنند، افزایش یابد.
• تعداد زنان بارداری که در آینده برای کاهش درد ناشی از زایمان طبیعی از دستگاه TENS خواهند کرد، خیلی زیاد خواهد بود.
• میزان اثربخشی این دستگاه در هنگام انجام عمل جراحی سزارین نیز مفید خواهد بود.
• با استفاده از دستگاه TENS در قسمت عقب و پایین بدن، یقیناً هیچ تفاوتی در میزان تسکین درد ناشی از زایمان طبیعی و درد عمل جراحی سزارین وجود نخواهد داشت.

در نهایت، یادتان باشد که شما باید به منظور استفاده درست از دستگاه TENS، حتماً از ماماها، پزشک متخصص زنان و زایمان و افراد کاردان کمک بگیرید.

مزایای استفاده از دستگاه TENS در روند زایمان طبیعی چیست؟

برخی از مزایای استفاده از دستگاه TENS در روند زایمان طبیعی زنان عبارتند از:

1. استفاده از دستگاه TENS برای کاهش درد زنان در هنگام انجام روند زایمان طبیعی مفید بوده و استفاده از آن بسیار آسان می‌باشد.
2. زنان حامله می‌توانند از این دستگاه در حال حرکت کردن هم برای تسکین درد خود استفاده کنند.
3. استفاده از دستگاه TENS اثرات جانبی طولانی مدتی در بدن مادر باردار و جنین داخل رحم او نخواهد داشت.
4. علاوه بر این موارد، استفاده از دستگاه TENS به زنان حامله کمک می‌کند تا درد ناشی از انقباضات رحمی خود را کنترل کنند.
5. استفاده از این دستگاه برای کاهش مصرف داروهایی مانند پتیدین یا اکسید نیتروژن (گاز) در هنگام انجام روند زایمان طبیعی مؤثر بوده و به فرد کمک می‌کند تا به راحتی درد شدید خود را تسکین دهد.
6. از این دستگاه می‌توان برای درمان بی‌ثباتی ناحیه لگن و تنگ شدن کانال عصبی گردن و شانه‌های زنان نیز استفاده نمود.
7. همچنین، این دستگاه به طور مؤثر برای کاهش درد در مرحله 1 و 2 زایمان طبیعی مفید می‌باشد.
8. علاوه بر این موارد، استفاده از دستگاه TENS در کاهش درد بعد از تولد نوزاد نیز مؤثر بوده و برای ترویج و افزایش میزان خواب مفید زنان پس از انجام عمل زایمان به کار می‌رود.
9. به عنوان یک خانم جوان و بی‌تجربه به خاطر داشته باشید که روش استفاده از دستگاه TENS راحت است؛ به همین دلیل زنان حامله می‌توانند آن را در هر زمانی که می‌خواهند، باز کرده و یا دوباره ببندند.
10. مزیت دیگر استفاده از دستگاه TENS این است که سبب خواب‌آلودگی مادر و کودک درون رحم او در هنگام انجام روند زایمان طبیعی نمی‌شود.
11. از این دستگاه می‌توان به همراه سایر روش‌های تسکین درد زنان در هنگام تولد نوزاد استفاده نمود.
12. برای استفاده از دستگاه TENS، فرد بیمار به کمک شخص دیگر نیاز ندارد.
13. از این دستگاه می‌توان در هنگام انجام عمل زایمان در خانه نیز استفاده نمود.

معایب استفاده از دستگاه TENS در انجام روند زایمان طبیعی چیست؟

 برخی از معایب استفاده از دستگاه TENS در روند زایمان طبیعی زنان عبارتند از:

• ممکن است مادر باردار برای وصل نمودن پدها به قسمت پشت بدن خود یا اصلاح کردن جای آن‌ها به فرد دیگری نیاز داشته باشد.
• در هنگام استفاده از دستگاه TENS، بهتر است پزشک متخصص زنان و زایمان یا ماما بر روی ضربان قلب جنین داخل رحم مادر باردار نظارت کامل داشته باشد.
• در برخی موارد، ممکن است استفاده از دستگاه TENS فقط درد آرام اوایل زایمان را تسکین بدهد.
• استفاده از این وسیله برای کاهش درد مادرانی که تولد فرزند خود را با روش زایمان در آب انجام می‌دهند، توصیه نمی‌شود.
• ماساژ دادن پشت بدن زنان در طول انجام روند زایمان طبیعی، با پیچ و تاب‌های موجود در سیم‌های وصل شده به پدها، کار ناخوشایند خواهد بود.

علاوه بر این موارد، بعضی موارد منفی در مورد استفاده از دستگاه TENS برای کاهش درد زنان در هنگام انجام زایمان طبیعی وجود دارد که هنوز به طور کامل ثابت نشده است.

چه زمانی زنان نباید از دستگاه TENS استفاده کنند؟

زنان حامله باید از دستگاه TENS در شرایط خاصی استفاده نکنند. این شرایط عبارتند از:

• اگر باردار هستید، اما هنوز درد زایمان در بدن شما شروع نشده است، هرگز از دستگاه TENS استفاده نکنید.
• در صورتی که روش دوش گرفتن و استفاده از استخرهای آب را برای تولد نوزاد خود در نظر گرفته‌اید، هرگز از دستگاه TENS استفاده نکنید.
• هنگامی که مادر حامله مبتلا به بیماری صرع باشد، هرگز نباید از دستگاه TENS استفاده کند.
• اگر زخمی در ناحیه قرار دادن پدهای دستگاه TENS وجود داشته باشد، نباید از این دستگاه استفاده نمود، زیرا برای کارآیی کامل پدها نیاز به ثابت شدن محل آن‌ها است.
• در صورتی که مادر حامله با مشكلات قلبي مواجه بوده يا اگر دستگاه ضربان‌ساز قلبي در داخل بدن خود داشته باشد، هرگز نباید از دستگاه TENS استفاده کند.
• اگر احساس درد کمر شدیدی در هنگام انجام روند زایمان طبیعی دارید، در مورد استفاده از دستگاه با دکتر متخصص زنان و زایمان یا مامای همراه خود مشورت نمایید.

اگر به نظر می‌رسد که گزینه قابل قبول‌تری نسبت به این دستگاه برای تسکین درد شما در هنگام انجام عمل زایمان وجود دارد، قبل از استفاده از روش جایگزین، حتماً مطالب علمی را در مورد آن خوانده و چگونگی مصرف و زمان درست نیاز به هر روش تسکین دردی را یاد بگیرید.

چگونه می‌توان دستگاه TENS را در زایمان طبیعی دریافت کرد؟

 لازم است بدانید که همه بیمارستان‌ها ممکن است نمونه‌هایی از دستگاه TENS را در اختیار داشته باشند. در چنین مواردی، شما فقط باید این دستگاه را قرض گرفته یا یکی از آن را برای مصرف خود خریداری نمایید؛ اما فراموش نکنید که این دستگاه‌ها معمولاً در مراکز تولد یا واحدهای تحت پوشش مامایی که در آن استفاده از دستگاه TENS پشتیبانی می‌شود، در دسترس همگان قرار می‌گیرد. اگر می‌خواهید یک دستگاه جدید برای خود بخرید، گزینه‌های مختلف موجود را به صورت آنلاین مرور کرده و بررسی‌های لازم را قبل از انتخاب و خرید دستگاه TENS انجام دهید. همیشه دستگاهی را برای خرید انتخاب کنید که همراه با پدهای ضد آلرژیکی عرضه شده باشد؛ به ویژه اگر به عنوان یک زن حامله پوست حساسی دارید.

توصیه‌های ضروری در مورد استفاده از دستگاه TENSدر زایمان طبیعی:

 با شرکت در کلاس‌های قبل از زایمان، مامای همراه خود را از تصمیم خود، جهت استفاده از این دستگاه آگاه نموده و در مورد نحوه استفاده از دستگاه TENS مطالبی را از او بپرسید. درک اینکه دستگاه TENS چگونه کار می‌کند و چگونه می‌توان از این دستگاه در طول انجام زایمان طبیعی استفاده نمود، باعث می‌شود تا کارآیی آن بالا رفته و درد شما را به میزان قابل توجهی کاهش یابد.

همچنین، در هنگام استفاده از دستگاه TENS، شما هر سه ساعت یک‌بار باید پدهای دستگاه را از قسمت پشت بدن خود جدا نموده و با استفاده از ژل، دوباره آن‌ها را در منطقه دیگری قرار دهید تا اطمینان حاصل شود که لنت‌ها به صورت محکم در موقعیت خود قرار گرفته و تماس کامل با پوست بدن شما دارند. در حال استفاده از این دستگاه، خودتان نیز برای بهبود کارایی دستگاه TENS کارهایی را انجام داده و بدن خود را در یک موقعیت مناسب نگه دارید. یادتان باشد که انجام اقدامات احتیاطی در مورد نحوه و زمان استفاده از دستگاه TENS می‌تواند سلامت مادر باردار و کودک درون رحم او را حفظ کند.

هنگام استفاده از دستگاه TENSدر زایمان طبیعی، چه موارد را رعایت کنیم؟

 در هنگام استفاده از دستگاه TENS در دوران بارداری خود موارد زیر را در نظر داشته باشید:

• این دستگاه نباید قبل از پایان هفته 37  بارداری مورد استفاده قرار گیرد؛ مگر اینکه پزشک متخصص زنان و زایمان استفاده از آن را به شما توصیه کرده باشد.
• در صورت داشتن هر گونه ایمپلنت الکتریکی از قبیل ضربان‌ساز قلب یا هر نوع وسیله دیگری فلزی در داخل بدن خود، از مصرف دستگاه TENS اجتناب کنید. چنین افرادی لازم است قبل از استفاده از دستگاه TENS به مشاور یا پزشک متخصص زنان و زایمان مراجعه کنند.
• در مورد وجود مشکل قلبی یا صرع، در مورد ایمنی استفاده از دستگاه TENS با پزشک معالج خود صحبت کنید.
• قبل از قرار دادن یا برداشتن پدهای دستگاه TENS از روی پوست بدن خود همیشه دستگاه را خاموش کنید.
• به دلیل اینکه استفاده از این دستگاه ممکن است برای همه افراد مناسب نباشد، قبل از مصرف آن حتماً با افراد حرفه‌ای مشورت کنید.

 اگر از زایمان طبیعی میترسید این مطلب 11 حقیقت درباره زایمان طبیعی که از آن می ترسید را بخوانید

آیا می‌توان هم‌زمان با استفاده از دستگاه TENS، داروی اپیدورال را هم دریافت کرد؟

اگر پزشک متخصص زنان و زایمان تشخیص دهد که فرد بیمار برای تسکین درد خود نیاز به اپیدورال دارد، می‌توان یک بار اپیدورال را استفاده کرد؛ با این حال، قبل از اعمال اپیدورال بهتر است الکترودها از بدن بیمار خارج شود.

در حالی که هر نوع وسیله‌ای برای تسکین درد زایمان زنان مورد استفاده قرار می‌گیرد، TENS یک دستگاه الکتریکی بوده و با خیال راحت استفاده می‌شود؛ اما، شما باید در مورد استفاده از آن با متخصصان و پزشکان صحبت کنید و چگونگی استفاده از دستگاه TENS در هنگام زایمان طبیعی را با خیال راحت یاد بگیرید. اگر پزشک متخصص زنان و زایمان یا مامای همراه شما فکر می‌کند که این ابزار برای تسکین درد شما مناسب نیست، از آن استفاده نکنید! زیرا همیشه گزینه‌هایی مناسب‌تری برای تسکین درد زنان در هنگام انجام روند زایمان طبیعی وجود دارد.