فواید مصرف شیر سویا در نوزادان

در ابتدا به یاد داشته باشید که شیر سویا، بهترین ماده غذایی برای افراد گیاهخوار و بیماران مبتلا به عدم تحمل لاکتوز به شمار می‌رود؛ اما آیا می‌دانستید که این ماده غذایی یک جایگزین مناسب برای شیر مادر جهت تغذیه نوزادان شیرخوار است؟ شیر سویا از سویا تهیه می‌شود که غنی از مواد مغذی و مواد معدنی مورد نیاز برای بهبود روند رشد نوزادان و تضمین سلامت آن‌ها است؛ اما ممکن است از خود بپرسید که آیا شیر سویا ممکن است باعث ایجاد واکنش آلرژیک در بدن نوزادان شود؟ این، سؤال رایجی است، زیرا شیر سویا در بدن نوزادان همانند بزرگ‌سالان عمل نمی‌کند. در ادامه این مقاله، همه نکات مهم در مورد قرار دادن شیر سویا در برنامه روزانه نوزادان مورد بررسی قرار می‌گیرد. همچنین، شما را با افسانه‌های موجود در مورد این ماده غذایی آشنا می‌کنیم.

آیا قرار دادن شیر سویا در برنامه روزانه نوزادان ایمن است؟

آکادمی اطفال آمریکا اعلام کرده است که قرار دادن شیر سویا در برنامه روزانه نوزادان، کاملاً ایمن است. همچنین، این موسسه ادعا می‌کند که شیر سویا می‌تواند مواد مغذی معادل با شیر خشک را به بدن نوزادان ارائه دهد. با این حال، انواع شیر سویا که برای تغذیه نوزادان مورد استفاده قرار می‌گیرد، با شیر مصرفی بزرگ‌سالان متفاوت است. شیر سویا از پوسته سویا تهیه می‌شود. این ماده غذایی یک امولسیون خمیری شامل سویا، آب و گاهی اوقات روغن است. نوزادان دارای سیستم گوارش حساسی هستند؛ بنابراین قرار دادن این نوع شیر در رژیم غذایی آن‌ها ایده مناسبی نیست. همچنین، این نوع شیر سویا نیازهای تغذیه‌ای نوزادان را به طور کامل برآورده نمی‌کند. به همین دلیل، پروتئین سویا و سایر مواد مغذی ضروری از این دانه‌ها استخراج می‌شود تا در تهیه پودر شیر خشک مخصوص نوزادان مورد استفاده قرار گیرد؛ به همین دلیل، شیر سویا حاوی مواد مغذی مورد نیاز برای رشد مناسب نوزادان است. در برنامه غذایی نوزادان، شیر سویا به معنای شیر خشک سویا است.

بر اساس این توضیحات، هرگز شیر سویا معمولی را به برنامه غذایی کودک کمتر از دو سال اضافه نکنید. شیر خشک سویا تنها محصول حاوی سویا است که می‌توان در رژیم غذایی نوزادان، تا دو سالگی قرار داد. با این حال، شیر خشک سویا را نباید برای تغذیه نوزادان نارس / زودرس مصرف کرد، زیرا بدن آن‌ها فرایند بیوشیمیایی لازم را برای هضم ترکیبات پیچیده موجود در این نوع شیر خشک ندارد. همچنین، نوزادان نارسی که با شیر خشک سویا تغذیه می‌شوند، در معرض خطر ابتلا به پوکی استخوان قرار می‌گیرند؛ وضعیتی که استخوان‌های کودک به دلیل عدم تولید سلول‌های جدید شکننده می‌شود. در نهایت، لازم است بدانید که شما نمی‌توانید شیر خشک سویا را به رژیم غذایی نوزاد خود، در اوایل زندگی او معرفی کنید.

چه زمانی می‌توان شیر سویا را به برنامه روزانه نوزادان اضافه کرد؟

نوزادانی که به سن 12 ماهگی رسیده‌اند، می‌توانند از شیر سویا تغذیه کنند. در این سن، والدینی که مایل به تغذیه نوزاد خود با شیر خشک هستند، می‌توانند از شیر خشک حاوی سویا استفاده کنند. در واقع، بهتر است مادران از مزایای این نوع شیر خشک در کنار شیر مادر، برای رفع نیازهای بدن فرزند خود بهره ببرند.

برای اطلاع از 8 فایده شگفت انگیز مصرف بلوبری برای نوزادان این مطلب را بخوانید

در چه شرایطی، نوزاد نیاز به شیر سویا خواهد داشت؟

برخی والدین ممکن است در مورد روند تغذیه‌ای نوزاد خود، شیر خشک را به شیر گاو ترجیح دهند. با این حال، در برخی موارد، مادران باید فرزند خود را با شیر سویا تغذیه کنند که مهم‌ترین این موارد به شرح زیر می‌باشند:

1-اگر نوزاد از گالاکتوزمی رنج می‌برد:

به خاطر بسپارید که گالاکتوسمی، یک اختلال ژنتیکی نادر است که در آن، بدن نوزاد توانایی تبدیل گالاکتوز به گلوکز را ندارد (قند ساده‌ای است). گالاکتوز در همه انواع شیرها از جمله شیر انسانی یافت می‌شود؛ این ماده مانع شیردهی نوزادانی می‌شود که از بیماری گالاکتوسمی رنج می‌برند. شیر خشک نیز حاوی گالاکتوز است؛ مگر اینکه مشخص شود که بدون این نوع قند می‌باشد. در چنین شرایطی، شیر سویا می‌تواند جایگزین شیر مناسبی برای تغذیه نوزادان مبتلا به گالاکتوسمی باشد؛ اما فقط برای کودکانی که بیش از 12 ماه سن دارند. نوزادانی که کمتر از 12 ماه سن دارند، باید از یک نوع شیر خشک خاص بدون گالاکتوز که توسط دکتر متخصص اطفال تجویز شده است، استفاده کنند.

2-اگر نوزاد مبتلا به عدم تحمل لاکتوز باشد:

برخی از نوزادان ممکن است به عدم تحمل ایمونولوژیکی لاکتوز مبتلا شوند. در چنین شرایطی، بدن کودک لاکتوز را به عنوان یک پاتوژن تشخیص داده و به آن حمله می‌کند. این وضعیت به عنوان "آلرژی لاکتوز" نیز شناخته می‌شود. نوزادانی که به لاکتوز آلرژی دارند، می‌توانند انواع شیر سویا را که به طور طبیعی، عاری از لاکتوز است، در برنامه روزانه خود داشته باشند.

در برخی موارد خاص، بدن نوزاد آنزیم لاکتوز را که برای تجزیه لاکتوز ضروری است، تولید نمی‌کند. در واقع، چنین کودکانی ژن‌های لازم برای تولید لاکتوز را در بدن خود ندارند. این اختلال ژنتیکی به معنای "عدم تحمل لاکتوز گذرا" است. این نوزادان نیز می‌توانند از شیر سویا برای تأمین نیازهای بدن خود استفاده کنند؛ اگر بیش از 12 ماه سن داشته باشند.

3-والدینی که تمایل دارند فرزند خود را با رژیم گیاهی، تغذیه کنند:

برای تغذیه نوزادان متولد شده از والدین گیاهخوار می‌توان از شیر سویا به جای شیر خشک معمولی استفاده کرد. پودر شیر خشک سویا از هر گونه مشتقات و مواد حیوانی عاری است. نوزادانی که تا 12 ماهگی با شير مادر تغذیه شده‌اند، می‌توانند از شیر خشک سويا برای رفع نیازهای بدن خود بهره ببرند.

در نهایت، جالب است بدانید که شیر سویا، یک ماده غذایی مناسب برای نوزادانی است که حتی در هیچ یک از دسته‌های بالا قرار نگرفته‌اند. با این حال، موارد خاصی وجود دارد که والدین باید شیر سویا را از برنامه روزانه فرزند خود حذف کنند.

تصورت غلط‌ مرتبط با شیر سویا برای تغذیه نوزادان:

تصور غلط‌های متعددی در مورد عوارض جانبی تغذیه نوزادان با شیر سویا وجود دارد. در ادامه این مقاله، برخی از محبوب‌ترین این تصور غلط‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرد که به شرح زیر می‌باشند:

تصور غلط 1:شیر سویا، مواد مغذی کمتری نسبت به شیر خشک معمولی دارد.

حقیقت این است که شیر سویا به اندازه شیرهای خشک معمولی، مغذی است. پودر شیر خشک سویا غنی از مواد مغذی و مواد معدنی مورد نیاز برای رشد مناسب نوزادان است. در واقع، مزایای شیر سویا همانند شیرهای خشک مبتنی بر شیر گاو است، زیرا تولیدکنندگان سعی دارند تا تعادل تغذیه‌ای را در این محصولات حفظ کنند. نتایج مطالعات اخیر آکادمی اطفال آمریکا نشان داده است که شیر سویا دارای 20 درصد کلسیم و فسفر بیشتری نسبت به شیرهای خشک معمولی است. همچنین، پزشکان متخصص اطفال، هیچ تفاوتی در روند رشد استخوان‌های نوزادانی که با شیر سویا تغذیه شده‌اند و کودکانی که از شیر خشک معمولی تغذیه می‌کنند، مشاهده نکرده‌اند.

تصور غلط 2:شیر سویا می‌تواند باعث بروز عدم تعادل هورمونی و برخی مشکلات فیزیکی در بدن نوزادان شود.

حقیقت این است که شیر سویا باعث عدم تعادل هورمونی در بدن نوزادان نمی‌شود. لازم است بدانید که شیر سویا غنی از ایزوفلاون‌ها است؛ ترکیباتی که ساختار شیمیایی شبیه به هورمون جنسی استروژن زنانه دارند. برخی افراد معتقدند که شیر سویا می‌تواند ایزوفلاون بیش از حدی را به بدن نوزادان تزریق کند که ممکن است منجر به عدم تعادل هورمونی و مشکلات بعدی مانند بلوغ زودرس، به ویژه در نوزادان دختر شود. در مورد نوزادان پسر نیز این ترس وجود دارد که ویژگی‌های جنسی زنانه در دوران آن‌ها ظاهر شود. با همه این توصیفات، آکادمی اطفال آمریکا ادعا می‌کند که هیچ شواهد علمی دقیقی برای اثبات این موضوع که مصرف شیر سویا می‌تواند منجر به بروز مشکلات هورمونی در بدن نوزادان شود، وجود ندارد. در واقع، هیچ اطلاعات قطعی در مورد این موضوع وجود ندارد؛ اما نتایج بیشتر تحقیقات نشان می‌دهد که شیر سویا هیچ تأثیری بر سیستم غدد درون ریز کودکان ندارد، زیرا ایزوفلاون‌ها در شیر مادر نیز یافت می‌شوند؛ بنابراین، کلیه نوزاد در فیلتر کردن و دفع این ترکیب بسیار کارا عمل می‌کند.

تصور غلط 3:شیر سویا غنی از آلومینیوم است.

حقیقت این است که شیرهای خشک مدرنی که از سویا تهیه می‌شوند، حاوی آلومینیوم نیستند. در اواسط دهه 1990، شیرهای سویا حاوی غلظت بالایی از آلومینیوم (به علت نمک‌های معدنی اضافه شده برای تقویت فرمول آن‌ها) بودند؛ اما، در حال حاضر شیرهای سویا حاوی آلومینیوم نیستند. با این حال، جالب است بدانید که آلومینیوم برای سلامت نوزادان مضر نیست، زیرا این عنصر حتی در شیر مادر هم وجود دارد. نوزادان با عملکرد طبیعی کلیه‌های خود می‌توانند آلومینیوم را از بدن خود دفع کنند. فقط در این مورد، نوزادان زودرس در معرض خطر قرار دارند؛ بر همین اساس، قرار دادن شیر سویا در برنامه روزانه نوزادان نارس توصیه نمی‌شود.

خواندن این مطلب جذب بهتر انواع ویتامین ها با مصرف آب میوه و آب سبزیجات در نوزادان به شما توصیه میشود

تصور غلط 4: شیر سویا باعث اسهال حاد در نوزادان می‌شود.

حقیقت این است که هیچ شواهد علمی معتبری برای اثبات این موضوع وجود ندارد. نتایج مطالعات متعدد پزشکان متخصص اطفال نشان داده است که هیچ ارتباطی بین مصرف شیر سویا و بروز اسهال در بدن نوزادان وجود ندارد. حتی، هنگامی که نوزادی از اسهال حاد رنج می‌برد، می‌توان او را با شیر سویا تغذیه کرد؛ این کار، بر سرعت بازیابی سیستم گوارش او تأثیری قابل توجهی خواهد داشت. حتی، برخی از مطالعات، دوره کوتاه‌تر اسهال را در شیرخوارانی که از شیر سویا تغذیه می‌کنند، در مقایسه با نوزادانی که از شیر خشک‌های مبتنی بر شیر گاو تغذیه می‌شوند، گزارش کرده‌اند.

گفته می‌شود که شیر سویا باعث بروز یبوست در نوزادان می‌شود، اما شواهدی برای اثبات این فرضیه نیز وجود ندارد. در حالی که ممکن است این موضوعات فقط تصور غلط باشند، اما برخی از ترس‌های واقعی مرتبط با قرار دادن شیر سویا در رژیم غذایی نوزادان وجود دارد.

چه زمانی باید شیر سویا را از برنامه روزانه نوزادان حذف کرد؟

اگر نوزاد دارای یکی از شرایط بهداشتی زیر باشد، باید از شیر سویا را از برنامه روزانه او حذف کرد:

1-اگر کودک مبتلا به آلرژی یا مستعد ابتلا به آن باشد:

به یاد داشته باشید که هر کودک می‌تواند به سویا، مانند هر ماده غذایی دیگری حساسیت داشته باشد. لازم است بدانید که در حدود 10 تا 14 درصد از نوزادان مبتلا به آلرژی شیر گاو، از حساسیت به شیر سویا نیز رنج می‌برند. بر این اساس، اگر فرزند شما به شیر گاو یا سایر مواد غذایی آلرژی داشته باشد، قبل از قرار دادن شیر سویا در رژیم غذایی او باید توجه بیشتری داشته باشید، زیرا آلرژی بدن نوزاد به شیر ناشی از واکنش سیستم ایمنی بدن (ایمونوگلوبولین E) او است که به احتمال زیاد، باعث حساسیت بدن او به سویا نیز می‌شود. نوزادانی که از شرایطی مانند آسم، اگزما و رینیت آلرژیک رنج می‌برند، حساسیت بیشتری نسبت به شیر سویا دارند. همچنین، اگر شیر گاو باعث بروز اگزما در بدن فرزند شما می‌شود، استفاده از شیر سویا هیچ تأثیری در کاهش علائم بیماری او نخواهد داشت. با این حال، آلرژی بدن نوزادان به شیر سویا کمتر از حساسیت به شیر گاو رخ می‌دهد. بعضی از مطالعاتی که توسط آکادمی اطفال آمریکا در این مورد انجام شده است، نتیجه گرفته‌اند که کمتر از یک درصد نوزادانی که با شیر سویا تغذیه می‌شوند، واکنش‌های آلرژیک را تجربه می‌کنند؛ اما آلرژی سویا وجود دارد! بنابراین، شما باید از مراقب بروز علائم زیر در بدن فرزند خود باشید:

• بثورات پوستی:

جوش‌های کوچک بر روی پوست بدن و صورت نوزادان که به صورت خوشه‌ای یا خطوط مستقیم ظاهر می‌شوند.

• تورم دهان:

تورم شدید زبان، لب‌ها و عضلات گردن نوزاد که باعث می‌شود او در روند خوردن مواد غذایی و تنفس دچار مشکل شود.

• تورم اطراف چشم:

پلک‌ها و ناحیه‌ای از پوست نوزاد که در زیر ابرو قرار دارند، دچار تورم می‌شود. همچنین، این مناطق ممکن است به رنگ قرمز یا صورتی تیره در آیند.

• درد شکم:

درد شکمی نوزادان مبتلا به آلرژی می‌تواند همراه با استفراغ و اسهال باشد.

• ضعف در تنفس:

کودک به علت سفتی ماهیچه‌های سینه و الوئلی التهابی در ریه‌ها احساس تنگی نفس می‌کند.

• ضعف و سرگیجه:

نوزاد مبتلا به آلرژی همیشه در معرض سرگیجه، ضعف و خستگی قرار دارد.

اگر شما هر کدام از این علائم را در بدن فرزند خود مشاهده کرده یا حتی مشکوک هستید که او به حساسیت غذایی دچار شده است، حتماً در مورد وضعیت بدن کودک با پزشک متخصص اطفال مشورت کنید.

2-کم‌کاری تیروئید مادرزادی:

بروز این وضعیت در بدن نوزادان علائمی مشابه با هیپوتیروئیدی در بزرگ‌سالان را به دنبال دارد. کم‌کاری تیروئید مادرزادی، وضعیت بسیار نادری است، اما باعث می‌شود که روند رشد کودک با تأخیر مواجه شود. در واقع، هنگامی که غده تیروئید نوزادی هورمون کافی تولید نکند یا غدد او در هنگام تولد از دست رفته باشد، کم‌کاری تیروئید مادرزادی رخ می‌دهد. نوزادانی با این شرایط، باید هورمون‌های جایگزینی را مصرف کنند. پروتئین سویا بر میزان جذب هورمون‌ها در بدن این کودکان تأثیر می‌گذارد. در واقع، اگر این نوزادان از شیر سویا تغذیه کنند، مقدار زیادی هورمون تیروئید جایگزین، که برای سلامتی کودک مضر است، وارد بدن او می‌شود. بر این اساس، می‌توان ادعا کرد که نوزاد مبتلا به کم‌کاری تیروئید مادرزادی باید از هر شیر خشک مبتنی بر سویا دور باشد.

3-Enterocolitis ناشی از شیر سویا:

Enterocolitis به التهاب پوشش داخلی روده کوچک و روده بزرگ نوزادان که به دلایل مختلفی از جمله آلرژی به پروتئین شیر رخ می‌دهد، گفته می‌شود. نوزادان مبتلا به انتروکولیت ناشی از حساسیت شیر گاو دارای پوشش مفصلی مخاطی در روده خود هستند. حدود 60٪ از نوزادان مبتلا به انتروکولیت ناشی از شیر گاو، نسبت به پروتئین سویا نیز حساسیت دارند؛ بنابراین، این نوزادان نباید از شیر سویا تغذیه کنند. لازم است بدانید که نوزادانی با این وضعیت تنها می‌توانند با شیر خشک هیدرولیز شده تغذیه شوند؛ در این نوع شیر پروتئین‌ها به زنجیره‌های اسید آمینه کوچک‌تر که باعث واکنش‌های آلرژیک در بدن نوزادان نمی‌شود، شکسته می‌شوند. بر این اساس، می‌توان ادعا کرد که مصرف شیر خشک هیدرولیز شده برای نوزادان مبتلا به آلرژی شیر خشک معمولی و شیر سویا مناسب است.

اگر نوزادتان بی اشتها است این مطلب علت بی اشتهایی نوزادم چیست؟ را بخوانید

اگر فرزند شما هیچ کدام از شرایط فوق را نداشته باشد، می‌توانید با خیال راحت از شیر خشک سویا برای تأمین نیازهای بدن او استفاده کنید.

چه زمانی کودک می‌تواند به طور منظم از شیر سویا تغذیه کند؟

به خاطر بسپارید که توصیه استانداردی در مورد سن مناسب نوزادان برای تغذیه با شیر سویا وجود ندارد. با این حال، دو سالگی (24 ماه)، زمان ایده‌آلی برای معرفی شیر سویا به برنامه روزانه کودک نوپا می‌باشد، زیرا در این زمان بدن او ایمن‌سازی اولیه را آغاز کرده و از مواد غذایی جامد استفاده می‌کند. با این حال، اگر فرزند شما از انتروکولیت ناشی از پروتئین رنج می‌برد، شما باید تا 5 سالگی او را از تمام محصولات سویا دور نگه دارید. همچنین، در هنگام معرفی شیر سویا به رژیم غذایی کودک خود، مقدار کوچکی از این ماده غذایی را به او بدهید. اگر برای بدن او مناسب باشد، می‌توانید به طور منظم از شیر سویا برای تأمین نیازهای بدن کودک بهره ببرید. با همه این توصیفات، لازم است بدانید که شیر سویا در مقایسه با شیر گاو می‌تواند برای کودکان نوپای شما چندین مزیت داشته باشد که مهم‌ترین این موارد به شرح زیر می‌باشند:

• سویا دارای فیبر است:

شیر گاو حاوی فیبر نیست، در حالی که 100 گرم از شیر سویا حداقل 0.6 گرم فیبر دارد.

• سویا حاوی چربی اشباع شده کم‌تری است:

شیر سویا دارای چربی اشباع شده کمتری نسبت به شیر 1٪ گاو است.

• کلسترول سویا صفر است:

انواع شیر گاو درصد کمی از کلسترول را دارند؛ در حالی که سویا به طور طبیعی عاری از کلسترول است.

بر اساس این توضیحات، می‌توان ادعا کرد که شیر سویا یک نوشیدنی سالم برای تأمین نیازهای بدن کودک نوپای شما است، زیرا میزان ویتامین و مواد معدنی آن تقریباً برابر با شیر گاو می-باشد. متخصصان بهداشت و درمان دانشکده پزشکی هاروارد می‌گویند که هیچ دلیلی وجود ندارد که فرزند خود را از شیر سویا دور نگه داریم، چون محصولات حاوی سویا قرن‌ها است که بخشی از رژیم غذایی انسان‌ها در سراسر دنیا می‌باشند. همچنین، سویا منبع غنی از مواد مغذی و مواد معدنی مانند اکثر حبوبات است؛ بنابراین، می‌توان ادعا کرد که این ماده غذایی یک منبع گیاهی عالی برای تغذیه نوزادان می‌باشد.

با وجود غنای تغذیه‌ای، شیر سویا را هیچ گاه جایگزین شیر مادر نکنید، زیرا شیر مادر غذای کاملی برای بهبود روند رشد کودک و تأمین نیازهای بدن او است.