نوزادان در چه سنی شروع به چهار دست پا رفتن می­کنند؟

وقتی نوزادی چهار دست و پا رفتن را یاد می­گیرد، والدین او بیشتر از قبل هیجان­زده می­شوند! از نظر پدران و مادران، مهارت چهار دست و پا رفتن نشان­دهنده نقطه عطف مهمی در روند رشد نوزاد آن­ها است. در واقع، این مهارت گام اولیه برای تحرک و راه رفتن نوزادان تلقی می­شود؛ هر نوزادی از مهارت چهار دست و پا رفتن به عنوان وسیله­ای برای کشف و درک جهان اطراف خود استفاده می­کند. با این حال، به یاد داشته باشید که همه نوزادان در یک سن ثابت، این مهارت را یاد نمی­گیرند. در ادامه این مقاله، اطلاعات لازم در مورد چهار دست و پا رفتن نوزادان و روش­های تحریک آن­ها عنوان شده است که خواندن این موارد، برای والدین جوان خالی از لطف نخواهد بود.

برای اطلاع از مراحل رشد نوزادان تا یک سالگی این مطلب مراحل رشد نوزاد از تولد تا یک سالگی ( قسمت اول ) را بخوانید 

نوزادان در چه سنی شروع به چهار دست و پا رفتن می­کنند؟

سن متوسط​​ اکثر نوزادان برای یادگیری مهارت چهار دست و پا رفتن 9 ماهگی می­باشد؛ اما بعضی از نوزادان ممکن است در هفت ماهگی یا زودتر از آن این مهارت را یاد بگیرند، در مقابل، برخی از نوزادان نیز این کار را مصادف با اولین سالگرد تولد خود شروع می­کنند. در هر صورت، فراموش نکنید که شروع مهارت چهار دست و پا رفتن در نوزاد شما یک‌شبه اتفاق نمی­افتد، بلکه نوزاد باید یک سری مراحل رشد را پشت سر گذاشته و عمل چهار دست و پا رفتن را گام به گام یاد بگیرد.

نوزادان مهارت چهار دست و پا رفتن را چگونه یاد می­گیرند؟

همان­طور که قبلاً بیان شد، مهارت چهار دست و پا رفتن در نوزادان یک فرآیند تدریجی بوده و هر نوزادی آن را در چند مرحله انجام می­دهد که این مراحل عبارتند از:

1- مرحله اول

 این مرحله به دو ماهگی نوزادان مربوط شده و اولین قدم برای یادگیری عمل چهار دست و پا رفتن در نوزادان به شمار می­رود. در این دوره، نوزاد شما توانایی بالا نگه داشتن سر خود را به دست آورده و عضلات گردن و شکم خود را کمی تقویت می­کند. در واقع، نوزادان دو ماهه سعی خواهند کرد تا عضلات گردن خود را در برابر گرانش زمین تقویت نموده و سر خود را بالا نگه دارند.

2- مرحله دوم  

این مرحله به چهار ماهگی نوزاد شما مربوط شده و نوزاد در این مرحله، بدن خود را به کمک آرنج، به اطراف هل می­دهد. در واقع، هنگامی که نوزاد بتواند سر خود را بالا نگه دارد، سعی خواهد کرد تا با کمک دست­ها، حرکت دادن سایر اعضای بدن خود را آزمایش کند. برای همین، او در طول چهار ماهگی خود، با قرار گرفتن بر روی شکم، آرنج خود را بر روی زمین کشیده و با بالا بردن ناحیه لگن، سعی در تغییر حالت بدن خود دارد.

3- مرحله سوم

 در این مرحله که شامل شش ماهگی از زندگی نوزادان است، وزن بدن نوزاد بالا رفته و او به خوبی می­تواند از کل بدن خود پشتیبانی کند. بر اساس این توضیحات، یک نوزاد شش ماهه می­تواند بدن خود را به راحتی بر روی زمین کشیده یا وزن تمام اندام­های بدن را بر روی چهار دست و پا حفظ نماید. بنابراین، بیشتر نوزادان در این سن می­توانند به طور مستقل نشسته و یا روی زمین رول بخورند که این مهارت­ها پیش­زمینه فرزند شما به شمار می­رود.

4- مرحله چهارم

این مرحله از رشد به هشت ماهگی نوزادان مربوط می­شود و عمل چهار دست و پا رفتن در این مرحله، با کشیدن بدن به سمت جلو با استفاده از دست­ها اتفاق می­افتد؛ معمولاً در دوره، نوزاد شکم و پاهای خود را در یک سطح، با هم بر روی زمین می­کشد. لازم است بدانید که شروع این جنبش­ها نشانه آمادگی نوزاد شما برای انجام عمل چهار دست و پا رفتن است.

5- مرحله پنج

 یک نوزاد در نه ماهگی مهارت چهار دست و پا رفتن را به طور کامل یاد خواهد گرفت، زیرا  عضلات او برای حرکت دادن بدن با استفاده از چهار دست و پا کاملاً قوی شده است. این حالت بدان معنی است که نوزاد شما در حال حاضر قادر است با تنظیم تمام اعضای بدن خود، به راحتی روی چهار دست و پا حرکت نماید.

جالب است بدانید که مهارت چهار دست و پا رفتن انواع مختلفی دارد؛ همه نوزادان مانند هم حرکت نکرده و هر کدام با سبک و تکنیک منحصر­به­فرد خود این کار را انجام می­دهند.

اگر کودکتان راه نمی رود این مطلب کودکم راه نمیرود، چیکار کنم؟ را بخوانید.

انواع مختلف چهار دست و پا رفتن در نوزادان کدام­ها هستند؟

همان­طور که گفته شد، نوزادان ممکن است به روش­های مختلفی عمل چهار دست و پا رفتن را انجام دهند. در ادامه این مقاله، سبک­های مختلف برای انجام این مهارت بیان شده است که به شرح زیر می­باشد:

1- چهار دست و پا رفتن صلیبی نوزادان: 

این سبک از چهار دست و پا رفتن یک تکنیک معمولی می­باشد. در این روش، نوزاد تمام  وزن خود را بر روی دست­ها و زانو انداخته و به طور همزمان، با حرکت بازوها و زانوها، خود را به سمت جلو حرکت می­دهد. این روش با نام "سبک کلاسیک" یا "دست و زانو" نیز شناخته می­شود.

2- چهار دست و پا رفتن خرسی:

این نوع چهار دست و پا رفتن شبیه چهار دست و پا رفتن صلیبی می­باشد؛ تنها تفاوت روش خرسی این است که نوزاد پاهای خود را مستقیماً بر روی زمین پهن کرده و مثل خرس­، از دست­های خود برای حرکت به سمت جلو استفاده می­کند.

3- چهار دست و پا رفتن خرچنگی:

این نوع چهار دست و پا رفتن نیز شبیه چهار دست و پا رفتن صلیبی و خرسی است؛ تنها تفاوت روش خرچنگی این است که نوزاد قبل از این که بدن خود را با استفاده از دست­ها به سمت جلو حرکت دهد، بدن خود را به سمت عقب یا کناره­های حرکت می­دهد.

4- چهار دست و پا رفتن فرماندهی: 

در این نوع چهار دست و پا رفتن ، شکم نوزاد سطح زمین را لمس کرده و او به طور متناوب، بازوها و پاهای خود را در سمت مخالف حرکت می­دهد. از آنجایی که شکل این نوع چهار دست و پا رفتن شبیه مهارتی است که در دوران سربازی به سربازان آموزش داده می­شود، این نوع حرکت با عنوان چهار دست و پا رفتن فرمانده یا "چهار دست و پا رفتن نظامی" شناخته می­شود. در این سبک، معده نوزاد در پایین­تر سطح قرار گرفته و کاملاً زمین را لمس می­کند. به همین دلیل، این نوع چهار دست و پا رفتن با عنوان "چهار دست و پا رفتن شکمی" نیز شناخته می­شود.

علاوه بر روش­های ذکر­شده در بالا، برخی از نوزادان ممکن است از فرم­های غیرمتعارف جنبشی نیز برای انجام این مهارت  استفاده کنند. در واقع، از آن­جایی که هر کدام از بچه­ها دارای استعدادهای متفاوتی هستند، ممکن است از روش­های خاصی برای انجام عمل چهار دست و پا رفتن استفاده کنند که تفاوت زیادی با روش­های چهار دست و پا رفتن ­ معمولی دارد. روش­های غیرمعمول حرکت نوزادان که اصلاً شبیه چهار دست و پا رفتن واقعی نیست، عبارتند از:

• روش روروکی:

در این روش، نوزاد در یک موقعیت نشسته قرار گرفته و با فشار دادن پاهای خود بر روی زمین، به سمت جلو حرکت می­کند. البته برای انجام این مهارت، نوزاد باید نشستن را یاد گرفته باشد.

• چهار دست و پا رفتن آزاد:

 در این روش نوزاد به سادگی رول خورده و از یک مکان به مکان دیگر حرکت می­کند.

دو روش ذکرشده ممکن است در نظر برخی از والدین باورنکردنی و خنده­دار باشند، اما این نوع چهار دست و پا رفتن ­ها توسط آکادمی آمریکایی اطفال (AAP) امری معمول در نظر گرفته شده است.

اگر میخواهید به راه رفتن کودک خود کمک کنید این مطلب چگونه می توان کودک را تشویق به راه رفتن کرد؟ را بخوانید

چهار دست و پا رفتن بر روی سینه­ - آیا این نوع چهار دست و پا رفتن یک سبک معمول برای نوزادان است؟

بعضی از والدین ممکن است نام "چهار دست و پا رفتن سینه­ای" را شنیده باشند؛ این یک نوع چهار دست و پا رفتن یک روش معمولی نبوده و حرکت نوزادان در صورت استفاده از آن، بسیار آهسته صورت می­گیرد. حرکت نوزاد بر روی سینه شکل معمولی از چهار دست و پا رفتن محسوب نمی­شود، بلکه نمایش ساده­ای برای برطرف نمودن مشکل رفلکس معده می­باشد. در واقع، این حرکت کاملاً غریزی بوده و نوزادان را به منظور پیدا کردن نوک پستان مادر و شروع روند شیر خوردن انجام می­دهد.

 به خاطر داشته باشید که همه چهار دست و پا رفتن ­ها به عنوان یک حالت حرکتی تلقی شده و نقطه عطف قابل توجهی در روند رشد نوزادان به شمار می­روند. در واقع، چهار دست و پا رفتن ، اولین گام برای آغاز حرکت و راه رفتن نوزادان است.

چگونه می­توان به روند چهار دست و پا رفتن نوزاد خود کمک کرد؟

تشویق نوزادان به انجام عمل چهار دست و پا رفتن می­تواند به راحتی در خانه، توسط والدین انجام شود. پس، به کار بردن نکات زیر برای همه والدین مفید می­باشد:

1- سعی کنید نوزاد خود را مجبور نمایید تا یک فعالیت واحد را در زمان مشخصی از روز تکرار کند. انجام این فعالیت مزایای متعددی برای نوزاد شما خواهد داشت. یکی از این مزیت­ها، تقویت عضلات مختلف بدن نوزاد است که  راه را برای انجام حرکات پیچیده مانند چهار دست و پا رفتن در آینده هموار می­سازد. آکادمی آمریکایی اطفال به مادران جوان توصیه می­کند تا هر روز، در طی دو تا سه جلسه، نوزاد خود را بر روی شکم  قرار داده و مجبور به انجام برخی تمرینات تکراری (حداقل به مدت پنج دقیقه) نمایند. البته این کار باید طوری تنظیم شود که با رشد نوزاد، زمان انجام آن نیز افزایش یابد.

2- همچنین، سعی کنید هر روز مدتی را بر روی کنجکاوی نوزاد کار کرده و او را برای رسیدن به اشیاء مختلف اطراف خود تشویق نمایید. این نوع آموزش می­تواند در بهبود مهارت­های حرکتی نوزادان بسیار مفید باشد. برای این کار، کافی است والدین اشیاء مختلف را در اطراف نوزاد خود قرار داده و سپس او را تشویق کنند تا به کمک دست­ها و پاها، خود را به آن اشیا برساند. این تمرینات یک رویکرد قوی برای تشویق نوزادان جهت حرکت بدن بوده و آن­ها را برای یادگیری مهارت چهار دست و پا رفتن در آینده آماده خواهد نمود.

3- علاوه بر این موارد، فرزند خود را (بعد از شش ماهگی) به نشستن ترغیب نمایید، زیرا انجام این کار به او کمک می­کند تا بتواند توانایی عضلات پشت بدن خود را بهبود بخشیده و حمایت کاملی از اعضای بدن خود در آینده نزدیک داشته باشد. برای این منظور، هنگامی که نوزاد شش ماهه یاد گرفت بدن خود را در موقعیت نشسته قرار دهد، اجازه دهید او برای چند دقیقه در حالت نشسته باقی بماند. یادتان باشد که تکرار این حرکت به طور مداوم، سبب تقویت عضلات بدن فرزند شما شده و او را برای انجام فعالیت­های روزمره دیگر آماده می­کند.

4- نکته مهم دیگر در مورد نقاط عطف حرکت نوزادان این است که والدین جوان باید بدانند با این که مهارت چهار دست و پا رفتن در همه نوزادان بسیار مهم است، اما در صورتی که نوزاد با غفلت و بی­توجهی والدین روبرو شود، ممکن است با اتفاقات ناخوشایندی مواجهه گردد  که تصادف یا سقوط اشیا مختلف موجود در اطراف خانه یکی از این اتفاقات است! با این وجود، سعی کنید برای کمک به نوزاد خود حتماً او را برای حرکت به سمت جلو بدن تشویق نمایید. این جنبش به عنوان پایه­ای جهت یادگیری مهارت­های بعدی  نوزاد شما مانند چهار دست و پا رفتن ضروری است.

هنگامی که نوزاد به یک خزنده تمام عیار تبدیل شود، این عمل برای او  بسیار جذاب بوده و والدین می­توانند با پنهان کردن اسباب بازی­ها، انواع بازی­های جذاب را برای فرزند خود تدارک ببینند. برای این کار، اطمینان کامل شما از میزان توانایی نوزاد خود ضروری است. در نهایت،  به خاطر داشته باشید که اگر در هنگام چهار دست و پا رفتن ، نوزاد شما از جایی سقوط كرد یا با اشیا موجود در منزل تصادف نمود، بلافاصله او را در آغوش نگیرید؛ اجازه دهيد او به چهار دست و پا رفتن خود ادامه داده و در این فعالیت، مهارت لازم را به دست بیاورد. انجام فعالیت­های مختلف تکراری می­تواند در ایجاد انگیزه برای انجام کارهای مختلف کمک شایانی به فرزند شما بکند.