علائم بارداری دوقلو | چطور دوقلو باردار شویم؟

آیا برجستگی شکم شما نسبت به سایر مادران باردار بزرگ تر است؟ خوب، این ناسازگاری می تواند مهم ترین علائم بارداری نوزادان دوقلو در بدن شما باشد! این موضوع، به نظر جالب می آید؛ اما علائم دقیق بارداری نوزادان دوقلو چیست؟

سونوگرافی، یک روش ایده آل برای تأیید تعداد نوزادان درون رحم مادران باردار است. با این حال، شما می توانید به دنبال برخی علائم باشید که می‌تواند قبل از سونوگرافی به شما تذکر دهد که بیش از یک جنین را درون رحم خود حمل می کنید. درادامه لیستی از علائم و نشانه های بارداری نوزادان دوقلو و راه هایی برای مراقبت از این نوزادان دوقلو را مورد بررسی قرار خواهیم داد.

قبل از اینکه به سراغ علائم بارداری دوقلو برویم، بررسی می کنیم که چگونه بارداری نوزادان دوقلو در بدن مادر رخ می دهد.

چه عواملی احتمال دوقلوزایی را افزایش می دهد؟

 برخی عوامل احتمالی می توانند شانس بارداری نوزادان دوقلو را در بدن مادران افزایش دهند که مهم ترین این موارد عبارتند از:

استفاده از روش های درمان باروری

در تکنیک های تولید مثل درمانی مانندIVF ،ZIFT  و GIFT، جنین های متعددی به رحم مادر منتقل می شوند. در نتیجه، می توان ادعا کرد که استفاده از این روش ها ممکن است منجر به بروز بارداری نوزادان دوقلو در بدن زنان شود.

افزایش سن مادران

پس از 30 سالگی، بدن زنان FSH بیشتری (هورمون تحریک کننده فولیکول) تولید می کند که منجر به آزاد شدن بیش از یک تخمک از تخمدان خواهد شد؛ بنابراین، بارداری مادر بعد از 30 سالگی می تواند شانس بارداری نوزادان دوقلو را افزایش دهد.

چاقی

اگر BMI بدن شما 30 یا بالاتر باشد (یعنی شما مبتلا به چاقی باشید)، احتمال بروز بارداری دوقلو در بدن شما بیشتر از سایر مادران خواهد بود.

سابقه دوقلوزایی

اگر شما در حال حاضر مادر دوقلوها هستید، احتمال بارداری نوزادان دوقلو برای چندمین بار، در بدن شما وجود دارد.

سابقه فامیلی

اگر سابقه داشتن دوقلوهای همسان را در خانواده دارید احتمال به ارث رسیدن این ژن به شما وجود دارد.

با همه این توصیفات، در نظر داشته باشید که حتی اگر شما متعلق به هیچ یک از دسته های فوق نباشید، باز هم ممکن است فرصتی برای حمل نوزادان دوقلو داشته باشید؛ اما، چگونه می توان فهمید که علائم بارداری دوقلو را داریم؟

علائم اولیه بارداری نوزادان دوقلو

برخی علائم، شما را از حمل نوزادان دوقلو در رحم خود باخبر می کند. شایع ترین این نشانه ها شامل موارد زیر می باشند:

سطح بالاتر هورمون گنادوتروپین جفتی انسانی

این مساله به بروز ویار صبحگاهی در دو هفته اول از دوران بارداری می شود. در برخی موارد، شما ممکن است ویار شدید صبحگاهی را تجربه کنید که به آن "hyperemesis gravidarum" نیز گفته می شود. این علامت، اولین نشانه بروز بارداری نوزادان دوقلو در بدن شما است. همچنین، شما ممکن است تهوع شدید بارداری را حتی قبل از حذف دوره های قاعدگی خود تجربه کنید.

خستگی و خواب آلودگی

از جمله جمله علائم بارداری دوقلو می‌توان به بروز خستگی، عصبانیت، خواب آلودگی و بی حالی دو تا سه هفته بعد از آغاز روند بارداری اشاره کرد. از آنجایی که بدن مادر باردار باید دو نوزاد را تغذیه کند، او به خواب کافی و مواد غذایی مناسب برای تأمین نیازهای بدن خود و جنین ها نیاز دارد تا روند بارداری درست پیش رود.

افزایش اشتها

افزایش اشتها می‌تواند یکی از علائم بارداری دوقلو باشد؛ زیرا بدن او جهت تأمین نیازهای نوزادان در حال رشد، به مواد غذایی بیشتری نیاز دارد.

برجستگی بیش از حد کم

شکم مادر در بارداری نوزادان دوقلو آشکار است، زیرا برجستگی آن بزرگ تر از حد طبیعی می باشد و این موضوع می‌تواند از علائم بارداری دوقلو باشد. رحم شما ممکن است در بارداری نوزادان دوقلو، بیش از شکم مادرانی که یک جنین را حمل می کنند، گسترش یابد، زیرا شما مجبور هستید دو نوزاد را در بدن خود جای دهید.

احساس تکان های زیاد

زنانی که دوقلو باردار هستند زودتر از هفته هجدهم تکان و لرزش را احساس می‌کنند و ممکن است لگد زدن‌های بیشتری را احساس کنند.

نوسانات روحی

نوسانات روحی در مادران باردار به دلیل ترشح هورمون های حاملگی برای تأمین نیازهای رشدی نوزادان متداول است. در نظر داشته باشید که این امر، از هفته ششم پس از بارداری به راحتی قابل مشاهده است.

افزایش وزن محسوس

افزایش وزن در سه ماهه اول بارداری به طوری که محسوس و بیشتر از حد معمولی باشد می‌تواند از علائم بارداری دوقلو باشد. علاوه بر این موارد، علائم و نشانه های بیشتری وجود دارد که بارداری نوزادان دوقلو را از یک بارداری طبیعی متمایز می کند.

علائم بارداری دوقلو

با توجه به علائم اولیه بارداری دوقلو می توانید تصمیم بگیرید که آیا شما نوزادان دوقلو را در بدن خود حمل می کنید یا نه؛ اما نشانه های بیشتری وجود دارد که به شما کمک می کند تا نتیجه بهتری بگیرید. برخی از مهم ترین این موارد به شرح زیر می باشند:

• پزشک متخصص زنان و زایمان، مرتباً قد پایه را که از بالای استخوان پی بی تا بالای رحم کشیده می شود، بررسی خواهد کرد. این اندازه گیری، نشان دهنده سن رشد جنین است. همچنین، قد پایه هفته های بارداری را هم مشخص می کند. اگر تغییر اندازه این قد بیش از یک سانتی متر در هفته باشد، ممکن است نشانه بروز بارداری نوزادان دوقلو در بدن شما باشد.
• تا پایان سه ماهه اول از دوران بارداری، پزشکان متخصص زنان و زایمان ممکن است آزمایشاتی با عنوان ضربان قلب داپلر برای تشخیص ضربان قلب جنین را انجام دهند. اگر شما نوزادان دوقلو را حمل می کنید، می توانید صدای دو ضربان قلب را در رحم خود بشنوید. با این حال، به این نکته مهم توجه داشته باشید که نتیجه سونوگرافی دقیق تر از داپلر است، زیرا تشخیص یک ضربان قلب از دیگری دشوار می باشد.
• در بارداری نوزادان دوقلو، تنگی نفس به دلیل فشار بر روی دیافراگم که توسط دو نوزاد ایجاد می شود، نشانه اولیه به شمار می رود. در چنین شرایطی، شما باید در صورت احساس ناراحتی بیش از حد با پزشک متخصص زنان و زایمان مشورت کنید.
• با بزرگ شدن رحم بیش از حد طبیعی، گرفتگی نیز یکی از نشانه های اولیه بارداری نوزادان دوقلو خواهد بود.
• زایمان زودرس در بارداری نوزادان دوقلو نیز شایع است. بر این اساس، می توان ادعا کرد که مادران این نوزادان، در 9 ماه دوران بارداری خود نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارند.
• دردهای مکرر کمر نتیجه افزایش وزن، بزرگ شدن رحم و فعالیت هورمونی اضافی در بدن مادران بارداری است که نوزادان دوقلو را حمل می کنند. صاف ایستادن و بالا نگه داشتن قفسه سینه می تواند به شما در حفظ آرامش خود کمک کند. حتماً در این دوران حساس از کفش های راحتی استفاده کنید و در هنگام نشستن، فشار زیادی به زانوهای خود وارد نکنید.
• تکرر ادرار در دوران بارداری همه مادران شایع است؛ اما در صورت بارداری نوزادان دوقلو، فشار ناشی از رشد رحم، که اندازه آن بزرگ تر است، روی مثانه افزایش می یابد. با این حال، شما نباید مصرف مایعات خود را در دوران بارداری کاهش دهید، زیرا لازم است بدن، خود را برای حفظ سلامت نوزادان دوقلو هیدراته نگه دارد.

دیگر علائم بارداری دوقلو

علاوه بر این علائم بارداری دوقلو، نشانه‌های دیگری نیز وجود دارد که بسیار شبیه به بارداری های معمول است. برخی از مهم ترین این موارد عبارتند از:

• شما نسبت به بوی مواد غذایی حساس شده و احساس تهوع می کنید.
• در بارداری نوزادان دوقلو، برای رشد سالم نوزادان، بدن نیاز به جریان خون بیشتری دارد. افزایش جریان خون در رگ های مادر باردار منجر به بروز واریس شده و به طور کلی، روی پاها فشار می آورد. علاوه بر این مورد، فشار قابل توجه نوزادان به رحم باعث فشرده سازی قسمت های لگن می شود که به بزرگ شدن رگ ها در نزدیکی واژن منجر خواهد شد.
• از علائم بارداری دوقلو، مشکلات دستگاه گوارشی مانند نفخ، یبوست و سوزش سر دل است؛ بنابراین، شما باید از خوردن مواد غذایی تند و روغنی در دوران بارداری خود خودداری کنید، بدن خود را آب‌رسانی نمایید و وعده های غذایی کوچک اما مکرر را مصرف کنید تا احساس بهتری داشته باشید.
• بی خوابی یا کمبود خواب چیزی است که به دلیل کمردرد، گرفتگی عضلات، سوء هاضمه، حالت تهوع و خستگی ممکن است هر مادر بارداری را درگیر کند. بهترین راه برای خواب راحت در حالی که نوزادان دوقلو را باردار هستید، خواب بر روی یک طرف بدن با یک بالش بین پاها و زیر شکم است.
• در طول هفته چهارم و پنجم از بارداری نوزادان دوقلو، شما ممکن است درد سینه و حساسیت این نواحی را تجربه کنید. این اتفاق به دلیل تغییرات هورمونی است که در بدن شما رخ داده است. همچنین، تا هفته ششم از دوران بارداری، مجرای ادرار و نوک سینه های مادر تیره تر و حساس به درد می شوند. پوشیدن لباس زیرهای مخصوص دوران بارداری می تواند به کاهش این دردها کمک قابل توجهی کند.
• در نهایت، لازم است بدانید که بارداری نوزادان دوقلو احتمال بروز افسردگی پس از زایمان را افزایش می دهد، زیرا مادر به زمان بیشتری برای تنظیم برنامه خود بعد از تولد نوزادان نیاز دارد. بر خلاف یک بارداری منظم، مادران در بارداری نوزادان دوقلو، مجبور به تغذیه بیشتری هستند. استفاده از روش های مراقبه و آرامش به همراه رعایت یک رژیم غذایی مناسب می تواند شما را در از بین بردن افسردگی یاری کند. همچنین، می‌توانید با مادرانی که نوزادان دوقلو دارند، صحبت کنید و از تجربیات آن ها استفاده نمایید.

دوقلو بودن چه تاثیری بر سلامت نوزادان دارد؟

بعد از تشخیص علائم بارداری دوقلو لازم است بدانید که بارداری نوزادان دوقلو می تواند تا حدودی بر سلامت خود مادر و نوزادان تأثیر بگذارد. چند موضوع بهداشتی مهم در این مورد، شامل موارد زیر است:

تولد زودرس نوزادان

نوزادان در بارداری دوقلویی ممکن است قبل از هفته 37 از دوران بارداری به دنیا بیایند. همچنین، این نوزادان نیاز به نظارت دقیق دارند، زیرا بارداری نوزادان دوقلو می تواند منجر به بروز مشکلات مختلف سلامتی در کودکان شود. آن ها ممکن است با مشکلات روده و مشکلات تنفسی روبرو شوند. علاوه بر این موارد، مشکلات طولانی مدتی ممکن است در روند رشد این نوزادان به وجود آید که منجر به ناتوانی کودک در دستیابی به نقاط عطف رشد و عقب ماندگی او در مدرسه شود.

بروز مشکلاتی در روند رشد جنین

بارداری نوزادان دوقلو ممکن است با مشکلات رشدی همراه باشد؛ مانند اینکه یک نوزاد کوچک‌تر از دیگری باشد. اگر این‌گونه است، به بارداری نوزادان دوقلو "دوقلوهای ناسازگار" گفته می شود. همچنین، سرعت رشد جنین ها می تواند در هفته های 30 تا 32 از دوران بارداری کاهش یابد، زیرا تقاضای بیشتری برای دریافت مواد مغذی از طرف نوزادان وجود دارد و تأمین این نیازها برای جفت غیرممکن است. به این اتفاق، "IUGR یا محدودیت رشد داخل رحمی" گفته می شود که منجر به وزن کم نوزادان در هنگام تولد خواهد شد.

کم وزنی نوزادان در هنگام تولد

نوزادانی که با وزن کمتری به دنیا می آیند (کمتر از پنج پوند، هشت اونس)، به احتمال زیاد دارای مشکلات سلامتی مانند رتینوپاتی نارس و فشار خون بالا خواهند بود. همچنین نوزادان مبتلا به محدودیت رشد داخل رحمی، در معرض خطر ابتلا به مشکلات سلامتی طولانی مدت مانند بینایی و شنوایی، فلج مغزی و عقب ماندگی ذهنی قرار دارند.

نقص در هنگام تولد

حاملگی نوزادان دوقلو می تواند باعث نقص کودک در هنگام تولد شود که بر بدن کلی آن ها تأثیر می گذارد. در واقع، این شرایط ممکن است منجر به تغییراتی در عملکرد بدن شود یا ممکن است شکل قسمت های مختلف بدن را تغییر دهد. در حالت کلی، نوزادان متعدد در مقایسه با نوزادان تک، بیشتر با نقص در هنگام تولد روبرو هستند.

تشنج

احتمال تشنج بارداری در زنانی که دوقلو باردار هستند بیشتر است.با فشار خون و آزمایش ادرار می‌توان تشنج بارداری را تشخیص داد.

سندرم انتقال خون

سندرم انتقال خون دوقلو به دوقلو (TTTS) نیز شرایطی است که در آن یک جفت بین دو نوزاد از طریق تشکیل رگ خونی غیرطبیعی به اشتراک گذاشته می شود. در این حالت، یک نوزاد جریان خون کافی را دریافت کرده و دیگری را از این مواد مغذی محروم می کند؛ در نتیجه، زندگی یکی از کودکان در معرض خطر قرار می گیرد. با این وجود، عمل جراحی لیزری می تواند با آب بندی رگ های خونی غیر طبیعی که این دو نوزاد را به هم وصل کرده است، این وضعیت را درمان کند. آمنیوسنتز نیز یکی از آزمایش های قبل از تولد برای تشخیص/درمان سندرم انتقال خون دوقلو به دوقلو است که در آن، مایع آمنیوتیک اضافی از رحم خارج می شود. در نهایت، این نکته مهم را به یاد داشته باشید که مرگ نوزاد در بارداری نوزادان دوقلو (مدت کوتاهی بعد از تولد) بیشتر است.

بر اساس این توضیحات، می توان ادعا کرد که بارداری نوزادان دوقلو به خودی خود می تواند پیچیده باشد؛ شما باید برای مقابله با هر مشکل احتمالی آماده باشید.

بارداری نوزادان دوقلو و عوارض آن

درست مانند یک بارداری طبیعی، بارداری نوزادان دوقلو نیز ممکن است عوارض جدی بر بدن خود مادر و نوزادان داشته باشد. در ادامه این مقاله، عوارض احتمالی بارداری نوزادان دوقلو مورد بررسی قرار می گیرد که شایع ترین این موارد به شرح زیر می باشند:

• ممکن است مادر باردار دردهای زایمان زودرس را تجربه کند که ناشی از انقباضات رحمی است که باعث می شود گردن رحم زودتر از موعد باز شود.
• بیماری پره اکلامپسی در بارداری نوزادان دوقلو دو تا سه برابر بیشتر از بارداری های معمول است. معمولاً خانم های باردار به دلیل فشار اضافی به دیواره های رگ های خونی خود، فشار خون بیشتری را تجربه می کنند. لازم است بدانید که بیماری پره اکلامپسی در هفته بیستم از دوران بارداری رخ می دهد و مراقبت های صحیح دوران بارداری می تواند شدت آن را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.
•  آهن، برای تأمین اکسیژن مورد نیاز خون بدن مادران باردار ضروری است. کمبود آهن و تقاضای زیاد خون و اکسیژن در بدن مادرانی که بارداری نوزادان دوقلو را می گذرانند، منجر به بروز کم خونی می شود. پزشک متخصص زنان و زایمان معمولاً در چنین مواردی مکمل آهن را تجویز می کند.
• بیماری به نام پلی هیدرامنیوز به دلیل وجود مقدار زیادی مایع آمنیوتیک در رحم ایجاد می شود. این بیماری منجر به درد شکم و مشکلات تنفسی در بدن مادرانی که نوزادان دوقلو را در رحم خود حمل می کنند، خواهد شد.
• دیابت حاملگی نیز نتیجه افزایش اندازه دو جفت، سطح بالاتر هورمون در بدن و افزایش مقاومت به انسولین توسط جفت ها است. در صورت عدم درمان، این بیماری می‌تواند منجر به بروز مشکلات جدی در روند سلامت مادر و نوزادان شود. تغییر در برنامه رژیم غذایی و نظارت دقیق بر سطح انسولین بدن مادران می تواند از بروز این امر در طی بارداری نوزادان دوقلو جلوگیری کند.
• از بین رفتن جنین در رحم یک وضعیت نادر است که در آن، یکی از دو جنین در داخل رحم می میرد. در چنین شرایطی، پزشک متخصص زنان و زایمان در مورد زایمان جنین از بین رفته با مادر مشورت خواهد کرد.
• در کلستازیس مامایی، جریان نامنظم صفرا باعث افزایش نمک صفراوی در جریان خون مادر باردار می شود. استفاده از داروهای مناسب و نظارت منظم بر روند بارداری می تواند به درمان این بیماری کمک کند. کاهش مواد غذایی چرب و الکل در برنامه غذایی مادران باردار از بروز این وضعیت جلوگیری می کند.

مقابله با استرس بارداری نوزادان دوقلو

چند نکته ساده برای مقابله با استرس بارداری نوزادان دوقلو وجود دارد. در اولین گام، شما باید برای مقابله با شرایط بارداری نوزادان دوقلو از خانواده و دوستان خود درخواست کمک کنید، زیرا در این مدت به پشتیبانی زیادی نیاز دارید. علاوه بر این مورد، شما می توانید برخی اقدامات ساده را برای مقابله با استرس بارداری نوزادان دوقلو دنبال کنید که مهم ترین این موارد به شرح زیر می باشند:

• با مادران دیگری که نوزادان دوقلو دارند، صحبت کنید. سعی کنید تجربیات آن ها و نحوه برخورد این مادران با هر مشکلی که پیش آمده است، را درک کنید. این کار به شما در مقابله با استرس بارداری نوزادان دوقلو کمک شایانی می کند.
• در دوران بارداری نوزادان دوقلو، احساس خستگی شدیدی خواهید کرد؛ بنابراین، به خواب کافی نیاز دارید.
• در صورت افسردگی با پزشک متخصص زنان و زایمان صحبت کنید. او می تواند راه هایی برای غلبه بر این مشکل به شما ارائه دهد. همچنین، می توانید از خانواده خود بخواهید تا در این مسیر طولانی شما را همراهی کنند.
• اگر یک زن شاغل هستید، حتماً مرخصی زایمان را در اسرع وقت برنامه ریزی کنید. در مورد زایمان ممکن است ناراحتی هایی را تجربه کنید؛ استراحت در این مرحله، از اولویت بالایی برخوردار است.
• خوب بخورید و تمرینات ملایمی مانند پیاده روی را انجام دهید، زیرا این امر به شما در غلبه بر استرس بارداری نوزادان دوقلو کمک قابل توجهی خواهد کرد.
• در دوران بارداری نوزادان دوقلو، می‌توانید انتظار زایمان زودرس را داشته باشید؛ بنابراین، پیشاپیش برای آن برنامه ریزی کنید؛ همه چیز را در جای خود قرار دهید و خانه را ساماندهی کنید.

حمل دو زندگی در درون شما چیزی کمتر از یک تجربه جادویی نیست. نگه داشتن نوزادان خود بعد از تمام این نبردها، باعث کاهش درد شما می شود؛ اما در دوران بارداری، حتماً مراقب خود باشید و معاینات درمانی را به طور مرتب انجام دهید.

سؤالات متداول در مورد علائم بارداری نوزادان دوقلو

آیا خونریزی در هفته های اول از دوران بارداری نوزادان دوقلو، امری طبیعی است؟

در دوران بارداری نوزادان دوقلو ممکن است لکه بینی قهوه ای یا خونریزی شدید را مشاهده کنید. اگرچه این اتفاق رایج است و می تواند به دلیل شرایط جفت رخ دهد، اما شما باید با پزشک متخصص زنان و زایمان مشورت کنید. همچنین، این نکته مهم را به خاطر داشته باشید که خونریزی باید پس از مدتی ناپدید شود.

آیا احتمال آزمایش بارداری منفی کاذب در بارداری نوزادان دوقلو نیز وجود دارد؟

انجام تست حاملگی خیلی زود، حتی قبل از کاشت نوزادان، ممکن است نتیجه منفی به شما بدهد. این بیشتر به این دلیل است که آزمایش بارداری خانگی قادر به تشخیص سطح پایین هورمون بارداری در ادرار شما نیست. در چنین شرایطی، می توانید چند روز صبر کنید و تست را دوباره انجام دهید.

5 روز قبل از حذف دوره قاعدگی، تست بارداری مثبت را دریافت کردم. آیا انتظار بارداری نوزادان دوقلو را داشته باشم؟

در حالی که نوزادان دوقلو را در رحم خود حمل می کنید، سطح هورمون بارداری در بدن شما بالاتر از حد طبیعی خواهد بود؛ بنابراین، احتمالاً وقتی چند روز قبل از حذف دوره قاعدگی تست بارداری را انجام دهید، نتیجه مثبتی بگیرید.

من نوزادان دوقلو را باردار هستم. در این مدت چه مواد غذایی را باید در برنامه روزانه خود داشته باشم؟

لازم است بدانید که رژیم غذایی مادران در طول بارداری نوزادان دوقلو باید سرشار از پروتئین، کلسیم، اسید فولیک و آهن باشد. حتماً هر روز چند ویتامین تجویز شده توسط پزشک متخصص زنان و زایمان را مصرف کنید. مواد غذایی سالم بخورید و از مصرف غذاهای آماده خودداری کنید.

چه نوع فعالیت هایی را باید در طول بارداری نوزادان دوقلو انجام داد؟

شما باید از فعالیت هایی از قبیل آهسته دویدن یا ایروبیک پرهیز کنید، زیرا این حرکات از نظر جسمی شما را دچار فشار می کنند. با این وجود، فعالیت هایی مانند شنا ، یوگا و پیاده روی می‌تواند برای مادران باردار مفید باشد.