بارداری دوقلویی و عوارض آن

چگونه بارداری دوقلویی می­تواند سلامت نوزادان را تحت تأثیر قرار دهد؟

همان‌طور که می­دانید حاملگی دوقلویی زنان  می­تواند تا حد زیادی سلامت نوزادان را تحت تأثیر قرار دهد. چند مشکل بهداشتی در این مورد عبارتند از:

برای اطلاع از نکات مهم مراقبتی در بارداری دوقلویی این مطلب نکات مهم مراقبتی برای بارداری دوقلوها را بخوانید.

1- زایمان زودرس در بارداری دو قلویی:

 معمولاً در بارداری دوقلویی نوزادان قبل از هفته 37 متولد شده و نیاز به نظارت دقیقی دارند. این حالت می­تواند منجر به بروز مشکلات بهداشتی مختلف در کودکان شده و مشکلات روده­ای و مسائل تنفسی را در بدن آن­ها به میزان قابل توجهی بالا ببرد. علاوه بر این، ممکن است مشکل بلند مدت دیگری نیز مانند تأخیر در میزان رشد کودک رخ دهد که منجر به بروز ناتوانی در دستیابی به نقاط عطف رشد و پیشرفت او در مدرسه خواهد شد.

2- مشکلات رشد در جنین در بارداری دو قلویی:

 حاملگی دوقلویی زنان ممکن است با مشکلات رشد جنین­ها همراه باشد، زیرا نوزادان دوقلو نسبت به نوزادان تک قلویی کوچک­تر بوده و رشد کمتری دارند. اگر این گونه باشد، حاملگی مادر با عنوان "دوقلوهای متضاد" شناخته می­شوند. در چنین شرایطی، سرعت رشد جنین­ها در هفته­های 30 تا 32 از دوران بارداری کاهش یافته و تقاضا برای دریافت مواد مغذی از سوی نوزادان بیشتر می­شود؛ جفت نیز نمی­تواند همه نیازهای نوزادان را برای رشد مناسب تأمین کند. بنابراین، در این نوع بارداری، نوزادان با IUGR یا محدودیت رشد داخل رحمی مواجه شده و با وزن کم در هنگام تولد به دنیا می­آیند.

3- عوارض ناشی از وزن کم نوزادان دوقلو در هنگام تولد:

نوزادان متولدشده با وزن کمتر از وزن معمول بدن (کمتر از پنج پوند، یعنی هشت اونس) بیشتر احتمال دارد که به مشکلات بهداشتی مانند رتینوپاتی نارس و فشار خون بالا مبتلا شوند. اگر وزن نوزادان در هنگام تولد کمتر از 2500 گرم باشد، در معرض خطر مشکلات دراز مدت بهداشتی مانند مشکلات بینایی و شنوایی، فلج مغزی و عقب‌ماندگی ذهنی قرار می­گیرند.

اگر شما دو قلو باردار هستید این مطلب آنچه درباره زایمان دوقلوها باید بدانید (بخش اول) را بخوانید

4- وجود نقایص در نوزادان دوقلو در هنگام تولد:

حاملگی دوقلویی زنان می­تواند سبب بروز نقایص مادرزادی در نوزادان در هنگام تولد شده و مشکلات کلی بدن را برای آن­ها به دنبال داشته باشد. علاوه بر این مورد، وجود نقص­های مختلف  ممکن است تغییراتی در عملکردهای طبیعی بدن نوزادان ایجاد نموده یا شکل بخش­هایی از آن را تغییر دهد. به همین دلیل، نوزادان چندقلویی بیشتر در معرض ابتلا به  نقایص مادرزادی قرار دارند.

5- سندرم Twin to Twin Transfusion (TTTS):

 وضعیتی است که در آن، یک جفت از طریق عروق خونی غیرطبیعی بین دو جنین در یک رحم به اشتراک گذاشته می­شود. در چنین حاملگی، یکی از نوزادان از دریافت جریان خون کافی محروم مانده و  زندگی او را در معرض خطر قرار می­گیرد. به عنوان یک خانم جوان و بی­تجربه به خاطر داشته باشید که انجام عمل جراحی لیزری می­تواند این نوع بیماری را با سوزاندن عروق خونی غیرطبیعی که دو نوزاد را به هم متصل کرده، درمان شود. فراموش نکنید که انجام آزمایش آمنیوسنتز یکی از آزمایشات پیش از تولد می­باشد که برای تشخیص و درمان مشکل TTTS در بارداری دوقلویی بسیار مؤثر است، چون در این روش مقدار اضافی مایع آمنیوتیک از رحم مادر حامله تخلیه می­شود.

در نهایت، لازم است بدانید که میزان مرگ و میر در نوزادان دوقلو که با زایمان زودهنگام متولد می­شوند، در طی 28 روز اول تولد بسیار زیاد است. بنابراین بارداری دوقلویی زنان دوران پیچیده­ای بوده و مادر باید برای برخورد با هرگونه مشکل پزشکی و بهداشتی در نوزادان خود، در هنگام تولد آماده باشد.

برای اطلاع از مواد غذایی که در بارداری دو قلویی باید استفاده کنید این مطلب در بارداری دوقلو حتما از این سه گروه مواد غذایی استفاده کنید را بخوانید.

حاملگی دوقلویی زنان و عوارض آن:

 در برخی موارد، بارداری دوقلویی طبیعی و بدون مشکل پیش می­رود. این در حالی است که در برخی شرایط، بروز عوارض ناشی از این حاملگی در مادر و نوزادان را نباید نادیده گرفت. به همین دلیل، در ادامه این مقاله چند عارضه احتمالی حاملگی دوقلویی را که بیشتر شایع هستند، ذکر کرده­ایم که عبارتند از:

1- زنانی که دو یا چند جنین را در رحم خود حمل می­کنند، ممکن است بر اثر بروز انقباضات رحمی دچار درد زودهنگام شده و با باز شدن دهانه رحم در اوایل دوران بارداری مواجه شوند.

2- میزان مبتلا شدن مادران باردار به مشکل پره اکلامپسی در حاملگی­های دوقلویی، دو تا سه برابر بیشتر از بارداری­های تک قلویی  است. معمولاً این زنان در طول حاملگی، وارد شدن فشار اضافی بر روی دیواره­های خونی رحم خود را تجربه نموده و در معرض ابتلا به فشار خون بالا قرار می­گیرند که این شرایط، سلامت کودک و مادر را در دوران بارداری تحت تأثیر قرار خواهد داد. معمولاً مشکل پره اکلامپسی در طول هفته بیستم از حاملگی روی داده و احتمال مراقبت­های مناسب قبل از زایمان را برای مادر به شدت تحت تأثیر قرار می­دهد.

3- وجود آهن کافی در خون مادر باردار، کمک می­کند تا اکسیژن زیادی به خون متصل شده به بدن نوزاد برسد. اما در بارداری دوقلویی مواجه شدن مادر با کمبود آهن و بالا بودن تقاضا نوزادان برای دریافت خون و اکسیژن منجر به بروز مشکل کم‌خونی در مادر می­شود. لازم است بدانید که در چنین مواردی، پزشک معالج مصرف مکمل­های آهن را برای بیمار خود تجویز می­کند.

4- وضعیت دیگری که در علم پزشکی به نام polyhydramnios نامیده می­شود، افزایش مایع آمنیوتیک موجود در رحم مادر به علت وجود نوزادان دوقلو است که منجر به بروز درد شکم و مشکلات تنفسی در مادر باردار می­شود.

5- همچنین، مبتلا شدن مادران به بیماری دیابت حاملگی نیز در بارداری دوقلویی به دنبال افزایش اندازه جفت، ترشح سطح بالاتری از هورمون­ها بارداری از هر دو جفت و افزایش مقاومت بدن مادر به میزان انسولین تولید شده بالا رفته و اگر به موقع درمان نشود، می­تواند مشکلات شدیدی را برای سلامت مادر و نوزاد او ایجاد کند. در چنین شرایطی، ایجاد تغییر در رژیم غذایی مادر و نظارت دقیق بر سطح انسولین بدن او می­تواند از بروز خطرات بعدی جلوگیری کند.

6- از دست دادن جنین داخل رحم نیز یکی دیگر از مشکلات بارداری دوقلویی در زنان است که وضعیت بسیار نادری است. در این شرایط، یکی از دو جنین در رحم مادر می­میرد. در این موارد، مادر باید بلافاصله به دکتر متخصص زنان و زایمان مراجعه نموده و جنین دیگر خود را از محکوم شدن به مرگ محافظت کند.

7- بروز مشکل کلستاز در مادران باردار که جنین دوقلو در رحم خود حمل می­کنند، نیز بسیار زیاد است. در چنین مواردی، ترشحات غیر عادی غدد بدن باعث ایجاد بیش از حد نمک صفرا در جریان خون مادر شده و سلامت او و نوزادان را به خطر می­اندازد. البته امروزه استفاده از داروهای مناسب و نظارت منظم پزشکان متخصص زنان و زایمان می­تواند به درمان این بیماری زنان کمک  کند. همچنین، کاهش مصرف میزان چربی­ها و نوشیدن الکل در زنان باردار به میزان قابل توجهی از بروز این وضعیت جلوگیری خواهد نمود.

در نهایت، فراموش نکنید که عوارض دیگری نیز وجود دارد که شبیه به عوارض ناشی از حاملگی تک قلویی در زنان بوده و پزشک متخصص زنان و زایمان باید بتواند با شناسایی به موقع آن­ها به مادران باردار کمک کند.