آزمایش غربالگری در دوران بارداری تا چه اندازه دقیق است؟

gharbalghari1

یکی از بزرگ ترین ترس های هر زن بارداری، خطر مبتلا شدن فرزند داخل رحمش به بیماری های ژنتیکی مانند سندرم داون، سندرم ادواردز یا وجود نقص در لوله های عصبی است. وجود این ترس در همه مادران قابل درک است، زیرا برخی آنالیزهای دوران حاملگی می تواند تأثیر قابل توجهی بر روی سلامت کودک درون رحم مادر باردار داشته باشد. اما امروزه با پیشرفت فن آوری در علم پزشکی مانند قبل، ممکن نیست کودکی در معرض نقص لوله های عصبی قرار گیرد، زیرا نوزاد در رحم مادر خود با انجام آزمایش-های سه گانه غربالگری مورد بررسی قرار گرفته و قبل از تولد درمان می شود.

تست سه گانه غربالگری در دوران بارداری چیست؟

این نوع تست سه گانه روی صفحه نمایش مخصوص انجام گرفته و با عنوان آزمایش کتیرینگ، صفحه نمایش سه گانه یا آزمایش بارت شناخته می شود. این نوع تست آزمایش غربالگری خون زنان است که آلفا فتوپروتئین (AFP)، گونادوتروپین کوریونیک (hCG)، (1) و استریول موجود در خون این زنان را بررسی می کند. برای درک درست این مطالب، بهتر است بدانید که این هورمون ها چگونه و از چه طریقی وارد خود مادر حامله می شوند.
هورمون آلفا فتوپروتئین: پروتئین AFP توسط جنین داخل رحم تولید شده و وارد خون مادر می شود.
هورمون گونادوتروپین کوریونیک: هورمونی است که در جفت تولید شده و در ماه های اول دوران بارداری به خون مادر انتقال می یابد.
هورمون استریول: در صورت طبیعی بودن روند بارداری مادر، جفت و جنین استروژنی به نام استریول تولید می کنند.
همه این هورمون ها به سهم خود به جریان خون مادر باردار انتقال می یابد. انجام تست غربالگری سه گانه به پزشکان متخصص زنان و زایمان کمک می کند تا احتمال بروز نقایص زایمانی در نوزاد را قبل از تولد بررسی کنند.

چرا باید تست غربالگری بیماری های ژنتیکی انجام دهم؟

زمان نیاز به انجام تست غربالگری در دوران بارداری :

معمولا انجام آزمایش سه گانه غربالگری در سه ماهه دوم از دوران بارداری زنان انجام گرفته و به این مادران کمک می کند تا نشانه های اختلالات احتمالی در جنین خود را مشاهده نموده و به دنبال راه چاره باشند. این آزمایش ها بیشتر برای زنانی توصیه می شود که:
دارای سابقه خانوادگی در مورد وجود نقایص زایمان در نوزادان خود باشند.
سن مادر باردار 35 سال یا بیشتر باشد.
مادر بارداری برخی از داروهای خاص یا داروهای مضر را مصرف کرده باشد.
مادر حامله در معرض تابش نور بالای قرار گیرد.
مادر باردار دیابتی بوده و از انسولین استفاده کند.
وجود عفونت ویروسی، بدن مادر باردار را تحت تاثیر قرار داده باشد.
به عنوان یک زن جوان یادتان باشد که تست غربالگری سه گانه در دوران بارداری زنان معمولا بین هفته های 15 تا 20 انجام می-گیرد. این تست ساده شامل جمع آوری نمونه خون از مادر و انجام آزمایش بر روی آن ها در یک آزمایشگاه مجهز است. نتایج آزمون معمولا در طی چند روز آینده به فرد ابلاغ می شود.

تست های سه عدی غربالگری در دوران بارداری زنان چگونه انجام می شود؟

آزمون سه گانه غربالگری در دوران بارداری، سطح هورمون AFP را در خون مادر حامله تجزیه و تحلیل می کند. همچنین، این آزمایش سطح غیر طبیعی hCG و استریول را مورد بررسی قرار می دهد. وجود سطح بالای AFP (که با عنوان سرم مادران AFP یا MSAFP شناخته می شود) مبتلا بودن نوزاد به مشکل اسپینای بیفیدا یا آنانسفالی را نشان می دهد، که نوعی نقص در لوله های عصبی جنین در حال رشد است. اما پایین بودن سطح AFP، غیرطبیعی بودن میزان هورمون hCG و استریول نشان دهنده سندرم داون Trisomy 21))، سندرم ادواردز Trisomy 18)) یا سایر اختلالات کروموزومی در نوزاد می باشد.
البته، نباید فراموش کرد که انجام این آزمایشات در شناسایی مشکلات متعدد بارداری دیگر نیز بسیار موثر بوده و از پیشرفت آن-ها تا پایان دوران حاملگی جلوگیری می کند. معمولا در تجزیه و تحلیل خون مادر باردار در هنگام انجام آزمایش غربالگری سه-گانه، میزان خطرات موجود با در نظر گرفتن موارد مختلف محاسبه می شود، که عبارتند از:
اگر مادر بارداری بیش از یک جنین را حمل کند، وجود جنین های چندگانه سطح MSAFP را در خون او افزایش می-دهند، زیرا هر جنین AFP مخصوصی از خود ترشح نموده و وارد خون مادر می کند.
اگر مادر حامله ای مبتلا به بیماری دیابت بوده و وابسته به تزریق انسولین باشد، سطحMSAFP خون او کمتر از زنان عادی خواهد بود.
اشتباه کردن مادر و پزشک معالج در محاسبه سن حاملگی مادر و نوزاد یکی از علل شایع نشان دادن سطح غیرطبیعی MSAFP در خون مادر حامله است.
نکته مهم دیگری که زنان حامله باید یادشان باشد، این است که وزن مادر در هنگام بارداری تعیین کننده سطح MSAFP خون اوست که با افزایش وزن مادر، میزان آن کاهش می یابد.
نژاد زنان حامله نیز باید در هنگام محاسبه نتایج آزمون توسط پزشک متخصص زنان و زایمان نظر گرفته شود. در واقع، این موضوع باید قبل از نتیجه گیری و مشاهده نتایج آزمون س گانه در روی صفحه نمایش عنوان گردد. به عنوان مثال: در خون زنان آفریقایی-آمریکایی میزان MSAF 10 تا 15 درصد بالاتر از زنان قفقازی است.

آزمایش غربالگری سه گانه در دوران بارداری زنان تا چه اندازه دقیق است؟

تست های غربالگری سه گانه که در بین هفته های شانزده و هفدهم از دوران بارداری زنان انجام می شود، دقیق تر از سایر آزمایش ها بوده و دارای حساسیت 70٪ می باشد. البته نباید فراموش کرد که نرخ غلط بودن آزمون هم معمولا 5٪ می باشد. همچنین، میزان دقت آزمایش غربالگری سه گانه بر اساس تعداد دفعاتی که برای شناسایی نقص تولد در نوزاد انجام می گیرد، خواهد بود.
در نظر داشته باشید که از هر 100 جنین، تعداد 80 نفر از آن ها در حین انجام آزمایش های سه گانه ضایعات لوله های عصبی مانند اسپینا بیفیدا را نشان می دهند. علاوه بر این موارد، در هنگام انجام تست غربالگری سه گانه، معمولا 90 جنین از 100 جنین سلامت هستند. در 69 نفر از 100 جنین، آزمایش های سه گانه با موفقیت انجام گرفته و با تشخیص سندرم در آن ها، میزان پیشرفت این بیماری را با به کار گرفتن روش های درمانی خاص کاهش می دهد.

نکاتی مهم درباره غربالگری متوالی بدن زنان در دوران بارداری ، که باید بدانید.

نتایج آزمایش های سه گانه در دوران بارداری چگونه است؟

یادتان باشد که انجام تست های غربالگری در مرحله اول، وجود مشکل خاصی را در مادر و نوزاد او تشخیص نمی دهد، بلکه نیاز به انجام آزمایش های متعددی دارد تا وجود برخی بیماری ها را با دقت بیشتر نشان دهد. این موضوع همان موردی است که با آزمایش سه بعدی بر روی صفحه نمایش نشان داده شده و روش تشخیصی معتبری می باشد. آزمایش در مرحله اول فقط نشان-دهنده احتمال مبتلا بودن کودک درون رحم به اختلال ژنتیکی است. نتایج غربالگری سه گانه معمولا در عرض دو تا سه روز بعد از انجام آزمایش در دسترس بیمار قرار می گیرد و نتیجه مثبت آن بدین معنی است که خطر مبتلا شدن جنین به بیماری نقایص در لوله های کروموزومی و عصبی بالا است. در چنین مواردی، مادر باردار تحت آزمایش های تشخیصی خاص دیگری قرار گرفته و وجود مشکل با دقت خاصی بیان می شود.

آزمایش های غربالگری سه گانه جهت تشخیص اختلالات جنین:

همانطور که گفته شد اگر بر روی صفحه نمایش غربالگری سه گانه مشکلی نشان داده شود، انجام تست های اضافی مورد نیاز است تا نتایج آزمایش، موارد غیرطبیعی را با دقت بیشتری برای پزشک معالج روشن نماید. در چنین شرایطی، پزشک با استفاده از روش محافظه کارانه و یک صفحه نمایش سه بعدی مرحله دوم آزمون را انجام داده و به دنبال آن یک سونوگرافی با کیفیت بالا صورت می گیرد، زیرا انجام آزمایش توسط اولتراسوند می تواند سن کودک درون رحم، سلامت نخاع، کلیه ها، قلب و مغز او را برای وجود هر گونه نقص بررسی نموده و در صورت نداشتن مشکلی، سلامت کامل او رابه اطلاع والدین برساند.
اما اگر در این مرحله هم نتیجه غیرعادی آزمایش دوباره تکرار شود، دکتر متخصص زنان و زایمان معمولا از روش تشخیصی خاص به نام آمنیوسنتز استفاده نموده و با بررسی کروموزوم های کودک، مشکلات موجود را در بدن او ردیابی می کند. دکتر متخصص زنان و زایمان در صورت وجود بیماری به درمان آن ها قبل از تولد نوزاد کمک خواهد کرد، زیرا در چنین شرایطی انجام آزمایش-های بیشتر می تواند وجود مشکل را با دقت بیشتری تشخیص داده و گزینه درمانی مناسب را برای مادر و نوزاد انتخاب نماید.

 آزمایش غربالگری سه گانه برای مادر و جنین خطر دارد؟

انجام غربالگری خون در دوران بارداری خطرناک نبوده و عوارض بسیار کمی برای مادر و جنین دارد. تنها مشکل در هنگام خون گرفتن از مادر بوده و ممکن است سبب بروز مشکل خونریزی در او شود که بروز این حالت می تواند ناراحتی برای مادر و جنین داخل رحم ایجاد کند. جالب است بدانید که عوارض جانبی دیگری مرتبط با آزمایش غربالگری در دوران بارداری وجود ندارد.

تنوع آزمایش های غربالگری بر روی صفحه نمایش:

گاهی اوقات، به جای آزمون تست غربالگری سه گانه، پزشک معالج ممکن است از «تست غربالگری چندگانه» استفاده کند. این نوع آزمایش شامل تست های متعددی بوده و دقت آن دو یا چهار برابر تست سه گانه می باشد. مراحل آن عبارتند از:
1. آزمایش مارکر: آزمون مارکر، نوعی آزمایش خون در دوران بارداری است که میزان بتای هورمون های hCG و PAPP-A (پروتئین پلاسمای مرتبط با بارداری) را در خون مادر بررسی می کنند. سطح بالایی از بتای hCG نشان دهنده خطر مبتلا بودن نوزاد به بیماری سندرم داون است. همچنین پایین بودن سطح PAPP-A نشان دهنده خطر ابتلا نوزاد به بیماری سندرم داون است. در نهایت، به عنوان بک خانم جوان و بی تجربه به خاطر داشته باشید که آزمایش مارکر بین هفته های 10-13 از دوران بارداری انجام می گیرد.
2. تست چهارگانه زنان در دوران بارداری: این نوع آزمایش نیز در علم پزشکی به نام تست چهار، چهارصفحه یا تترا صفحه نمایش شناخته شده و با استفاده از صفحه نمایش سه گانه سطح هورمون های AFP، hCG و استریول را در خون مادر باردار اندازه گیری می کند. صفحه نمایش چهارگانه علاوه بر این موارد، میزان هورمون دیگری به نام Inhibin A که توسط جفت ساخته شده و وارد خون مادر می شود، را مورد آزمایش قرار می دهد. در نهایت، به یاد داشته باشید که آزمایش چهار صفحه نمایش بین هفته های 14 تا 22 از دوران بارداری بر روی زنان حامله انجام می شود. هنگامی که مادر در بین هفته های 15 تا 18 از دوران حاملگی قرار گرفته باشد، صفحه نمایش دارای حساسیت بیشتری بوده و در 81 درصد آزمایشات، میزان اشتباه در تشخیص بیماری سندرم داون نوزاد فقط 5 درصد است.

 

نظر (4)

بسم الله ، شما اولین نفر باشید.
This comment was minimized by the moderator on the site

من الان هفته ۹باردار هستم نمی دونم ازمایش غربالگیری انچام بدم یانه؟

This comment was minimized by the moderator on the site

ب‌من‌گفتن جنین‌ناهنجاری کروموزومی‌داره‌ضخامت‌پشت‌گردن

This comment was minimized by the moderator on the site

سلام
عزیز بهتره برا اطلاعات کامل مقاله زیر رو مطالعه کنید
https://mamanam.com/pregnancy-care/2532

This comment was minimized by the moderator on the site

سلام‌اگر‌نتیجه‌غربالگری‌دوم‌فوق‌ریسک‌باشد یعنی‌چه?

  1. میتوانید نظرتان را به عنوان مهمان ارسال کنید ، ولی بهتر است ثبت نام کنید یا وارد حساب کاربری خود شوید.
0 حرف
پیوست ها (0 / 3)
Share Your Location

By accepting you will be accessing a service provided by a third-party external to https://mamanam.com/