ساده‌ترین راه برای قراری ارتباط با نوزادی که به خواب رفته است، چیست؟ برخی از مادران در چنین شرایطی، با بوسیدن فرزند خود، او را از خواب بیدار نموده و تغذیه می‌کنند. با این حال، اگر این کار نتوانست نوزاد را خواب بیدار کند، چه باید کرد؟ در حقیقت، بیشتر مادران، ترفندهای مختلفی را برای بیدار نگه داشتن نوزادان امتحان می‌کنند تا بتوانند شکم کودک خود را پر کنند. البته عمل این مادران شایان ستایش است، زیرا هر کودک علاوه بر آرامش و ایمنی در دستان مادر، به تغذیه مناسب با شیر او نیز نیاز دارد. اما آیا درست است که مادران، نوزاد خود را در هنگام تغذیه با شیر مادر از خواب بیدار کنند؟ در ادامه این مقاله، به این سؤال شما جواب می‌دهیم. همچنین به شما خواهیم گفت که چرا بیشتر نوزادان به هنگام شیر خوردن می‌خوابند و ما چگونه می‌توانیم آنها را برای خوردن کامل شیر بیدار نگه داریم.
برای اطلاع از مزایای شیر مادر برای نوزاد این مطلب مزایای شیر دادن برای نوزاد و مادر را بخوانید.
چرا بعضی از نوزادان در هنگام شیر خوردن، به خواب می‌روند؟
برخی از کودکان، به خصوص نوزادان، در هنگام تغذیه با شیر مادر، وقتی که هنوز کاملاً سیر نشده‌اند، به خواب می‌روند. نتایج مطالعات دانشمندان نشان داده است که افزایش هورمون کولسیستوکینین در بدن نوزادان، احساس خفتگی و خواب‌آلودگی را کنترل می‌کند. برخی از نوزادان ممکن است در طول تغذیه با شیر مادر، به علت فقدان این هورمون در بدن خود، بدون دریافت شیر کافی از سینه مادر خود به خواب می‌روند. لازم است بدانید که تکرار این کار در بلند مدت می‌تواند منجر به سوءتغذیه فرزند شما شود. مادران می‌توانند با به کار بردن برخی ترفندها، این وضعیت را در فرزند خود تغییر داده و از به خواب رفتن او در هنگام شیر خوردن به خوبی جلوگیری کنند. یادتان باشد که اگر کودک شما در هنگام تغذیه با شیر مادر، در هنگام قورت دادن شیر صدای کیبورد در بیاورد، به این معنی است که او تغذیه خوبی داشته و شیر مادر برای بهبود روند رشد و حفظ سلامت او کافی می‌باشد.
در نهایت، جالب است بدانید که نوعی سیستم عصبی در بدن کودکان وجود دارد که بعد از به خواب رفتن او، عمل مکیدن را متوقف می‌کند تا مانع از بازگشت شیر از معده به سمت بالا شده و از خفگی نوزادان جلوگیری نماید. شیر مادر تنها زمانی از پستان او خارج می‌شود که کودک آن را بمکد؛ ولی در مورد نوزادان بسیار کوچک، شیر مادر ممکن است به علت ترشح زیاد و کم خوردن کودک نیز جاری شود.
آیا اگر نوزاد در هنگام شیر خوردن به خواب رود، مشکلی ایجاد خواهد شد؟
هیچ نکته‌ای در مورد این که اگر کودک در هنگام تغذیه با شیر مادر به خواب می‌رود، هشداردهنده نیست، اما داشتن خواب کافی و تغذیه مناسب دو فعالیت جداگانه محسوب شده و هر کدام باید به موقع انجام گیرد. بنابراین، بهتر است تغذیه نوزادانی که در هنگام خسته شدن، فوراً به خواب می‌روند، به موقع انجام گیرد. اگر نوزاد در زمان شیر خوردن به خواب رود، این کار در بلند مدت، به صورت عادت در آمده و تغذیه او در رختخواب را با مشکلات زیادی روبرو خواهد کرد.
اثرات طولانی مدت خوابیدن نوزادان در هنگام تغذیه با شیر مادر:
به خاطر داشته باشید که شما نباید هرگز کودک خود را تنها به منظور خواباندن، با شیر خود تغذیه کنید تا بتوانید از عواقب طولانی مدت آن جلوگیری نمایید، زیرا:
- این کار، خودخواهی محض تلقی شده و انجام آن، باعث می‌شود که کودک بدون داشتن استرس و خستگی بدنی، همیشه بلافاصله بعد از خوردن شیر مادر به خواب رود.
- انجام این دو کار به صورت هم‌زمان باعث می‌شود تا عمل تغذیه و خواب فرزند شما با هم تداخل پیدا کرده و کودک بلافاصله بعد از شروع به شیر خوردن بخوابد. این فرایند، شانس نوزاد را برای انجام تغذیه کامل کاهش داده و نه تنها او را از خوردن غذای خوب محروم می‌کند، بلکه برنامه تغذیه و خواب فرزندتان را نیز نامنظم خواهد نمود.
- علاوه بر این موارد، انجام این کار بر روی روند خواب درست نوزادان تأثیر گذاشته، چرخه خواب آنها را تغییر داده و بی‌نظم می‌کند.
چگونه باید از خوابیدن نوزادان در هنگام تغذیه با شیر مادر جلوگیری کرد؟
در ادامه این مقاله، روش‌های بیدار نگه داشتن نوزادان در هنگام تغذیه با شیر مادر بیان شده است که عبارتند از:
- تکان دادن سر یا گردن نوزادان: به آرامی پاهای خود را که در پشت سر و بدن نوزاد قرار گرفته است، تکان دهید. وقتی نوزاد هنگام تغذیه با شیر مادر چرخانده شده و تغییر موقعیت دهد، سیستم عصبی او با حساسیت بیشتری مشغول به کار خواهد شد.
- صحبت کردن با نوزاد: صحبت کردن مادر با نوزاد خود در حال شیر خوردن باعث می‌شود تا او بیدار مانده و شیر خود را کامل بخورد. شما میتوانید از شریک زندگی خود نیز بخواهید تا شما و فرزندتان را در این گفتگو یاری کند.
- اتاق کودک باید نورگیر و روشن باشد: اگر اتاقی که نوزاد در آن تغذیه می‌شود، از نور مناسب برخوردار باشد، احتمال به خواب رفتن او در هنگام شیر خوردن بیسار کمتر خواهد شد.
- کودک را در زمان خوابیدن تغذیه نکنید: اگر در طول جلسات تغذیه نوزاد با شیر مادر، هر دو در رختخواب باشید، نوزاد به دلیل داشتن موقعیت راحت بدنی، به خواب می‌رود. پس، می‌توان ادعا کرد که شما باید کودک خود را در یک موقعیت شیب‌دار که نزدیک به حالت عمودی است، قرار داده و تغذیه نمایید.
- سینه‌های خود را تعویض کرده و نوزاد را بچرخانید: به عنوان یک مادر شیرده دقت کنید، لحظه‌ای که کودک مکیدن سینه شما را متوقف نمود، به سرعت پستان خود را از دهان او بیرون آورده و تعویض کنید. حتی میتوانید مکثی چند ثانیه‌ای در روند شیر دادن به او ایجاد کنید.
برای اطلاع از چگونگی ذخیره شیرمادر این مطلب چگونگی ذخیره شیر مادر و استفاده از آن برای نوزاد(بخش اول) را بخوانید
اگر باز هم به رغم تلاش‌های شما، فرزند کوچکتان در هنگام شیر خوردن به خواب رفت، میتوانید از چند ترفند دیگر برای بیدار نگه داشتن او استفاده کنید که عبارتند از:
- دهان كودك را از نوك پستان خود دور کنید: البته فراموش نکنید که انجام ناگهانی این کار می‌تواند به نوزاد شما آسیب برساند. از این رو، اگر فرزندتان هنوز در بغل شما دراز کشیده است، او را به پشت برگردانده و به آرامی مالش دهید یا به پشت سر او ضربات ملایمی وارد کنید. هرگز برای بیدار نگه داشتن نوزادان، شکم آنها را مالش ندهید، چون ممکن است معده فرزندتان نیمه پر بوده و او را با مشکلات گوارشی مواجه کند.
- کودک را به آرامی در هنگام شیر خوردن به عقب و جلو تکان دهید: این کار باعث می‌شود تا او در هنگام شیر خوردن بیدار مانده و روند تغذیه‌ای مناسبی داشته باشد. بعد از اتمام روند تغذیه کامل، می‌توان نوزادان را با حالت ثابت خواباند.
- علاوه بر این موارد، مادر می‌تواند با تکان دادن پاهای نوزاد یا ماساژ دادن كف پا یا کف دست كودك، او را از خوابیدن دور نگه دارد.
اگر نکات ذکر شده در بیدار نگه داشتن نوزاد شما مؤثر واقع نشد، میتوانید صورت او را با یک پارچه مرطوب و نرم تمیز کنید. اثر خنک‌کنندگی آب، نوزاد شما را بیدار نگه خواهد داشت. ولی اگر هیچ کدام از روش‌های بالا برای بیدار نگه داشتن نوزاد قبل از تغذیه کامل مؤثر نبود، مادر می‌تواند پوشک یا لباس بچه را تعویض نماید. کارشناسان توصیه می‌کنند که والدین باید برای بیدار نگه داشتن کودک در زمان شیردهی، به ویژه در ماه‌های اول زندگی، بیشتر تلاش کنند، زیرا بدن نوزادان در این دوره به مراقبت و تغذیه کامل با شیر مادر احتیاج دارد.
جالب است بدانید که معمولاً در هنگام شیر دادن به نوزادان، پس از تغذیه کامل، نوزاد خود به خود از سینه مادر جدا می‌شود. ولی اگر نوزاد قبل از دریافت شیر کافی، سینه مادر را از دهان خود بیرون آورد، مادر چگونه می‌تواند دوباره او را از خواب بیدار نموده و سینه خود را در دهان او قرار دهد؟ در ادامه این مقاله، روشی برای مقابله با این مشکل برای شما ارائه شده است که به شرح زیر می‌باشد:
- به آرامی انگشت اشاره خود را که پاک است، در کنار دهان نوزاد، بین لثه‌های او قرار دهید. سپس انگشت خود را در هر جهت بچرخانید. البته بهتر است هنگام انجام این کار، دست‌ها و پاهای کودک را به آرامی بکشید.
معمولاً این روش در بیدار کردن نوزادان و شیر دادن دوباره به آنها موفقیت‌آمیز می‌باشد؛ در غیر این صورت میتوانید تلاش خود را متوقف نموده و او را در رختخواب یا تخت خود بگذارید.
چگونه می‌توان عادت خوابیدن نوزادان در هنگام تغذیه با شیر مادر را از بین برد؟
همان‌طور که گفته شد اگر مادر هر بار برای شیر دادن به نوزاد، صورت او را با دستمال مرطوب بشوید، ممکن است کودک به آن عادت کند. با این وجود، این عادت نباید جدی گرفته شود. در ادامه این مقاله، راه‌های مختلفی برای تغییر عادت نوزادان بیان شده است که عبارتند از:
1- جدا کردن روال تغذیه و خواب نوزادان:
اگر نوزادان به طور مداوم با رویدادها یا انجام یک فعالیت مرتبط با تغذیه و خواب روبرو شوند، به آن عادت می‌کنند. بنابراین زمانی که مادر به طور مداوم کاری را انجام می‌دهد، کودک منتظر انجام آن در وقت مشخص شده خواهد بود. اگر پیش از رفتن به رختخواب، شما مجموعه فعالیت‌های خاص نظیر حمام کردن و خواندن کتاب داستان را در یک روال متوالی انجام دهید، نوزاد هرگز آنها را فراموش نکرده و به زودی عادت می‌کند که حمام کردن و گوش دادن به یک کتاب، به معنی آن است که زمان خواب او فرا رسیده است. بنابراین، اگر زمان تغذیه و خواب نوزاد شما هماهنگ شده است، باید او را در هنگام شیر خوردن بیدار نگه دارید، زیرا تکرار این کار او را به بیدار ماندن در جلسات تغذیه با شیر مادر عادت خواهد داد.
2- از یک پستانک استفاده کنید:
به خاطر داشته باشید که استفاده از پستانک باعث آرامش نوزاد شده و گاهی هم در به خواب رفتن او مؤثر می‌باشد. با وجود این حقیقت، اغلب کارشناسان توصیه می‌کنند که زمان دادن پستانک به نوزادان به نحوه شیر خوردن آنها بستگی دارد. آکادمی آمریکایی کودکان استفاده از پستانک را به عنوان یک جایگزین برای شیشه شیر یا نوک پستان مادر پیشنهاد می‌کند؛ این وسیله زمانی به کودک داده می‌شود که امکان تغذیه با شیر مادر وجود نداشته و کودک بی‌قراری می‌کند. البته استفاده از پستانک برای کودکانی که کمتر از یک ماه دارند، به طور مداوم بیدار بوده و خواهان تغذیه بی‌وقفه با شیر مادر می‌باشند، به عنوان یک سرگرمی، جایز است. برخی از نوزادان نیز ممکن است انگشت شست خود برای ایجاد آرامش و خوابیدن در دهان خود بگذارند که دادن پستانک نیز به این نوزادان ضرری ندارد؛ ولی هرگز از این وسیله به جای تغذیه نوزاد با شیر مادر استفاده نکنید.
برای اطلاع از مواد ضروری در دوران شیردهی این مطلب 10 ماده ضروری برای تغذیه مادر در دوران شیردهی را بخوانید.
3-از راه‌های دیگر برای آرامش نوزاد خود، جهت خوابیدن استفاده کنید:
استفاده از صدای ضبط شده و آرام والدین مانند صحبت کردن آنها با صدای نرم و آرام، پخش کردن آوازها یا آهنگ‌های آرامش‌بخش در اتاق نوزادان یا بازی کردن او با اسباب‌بازی مورد علاقه در رختخواب می‌تواند برای به خواب رفتن درست کودکان بسیار مفید باشد. البته در شب، تخت نوزاد باید کنار تخت والدین طوری قرار گیرد که مادر در خط دید او باشد، زیرا گاهی اوقات اطمینان از حضور والدین نیاز نوزادان را به داشتن خواب صلح‌آمیز به طور کامل برطرف می‌کند.
در نهایت، به یاد داشته باشید که برای حفظ تغذیه مناسب نوزادان، شکستن خواب او یا هر فعالیت دیگری الزامی است. رژیم غذایی نوزادان مخصوصاً در اوایل زندگی بسیار مهم بوده و برای یک نوزاد، تغذیه نسبت به خواب اهمیت بیشتری دارد. بنابراین تا آنجا که میتوانید از خوابیدن کودکان در هنگام تغذیه با شیر مادر جلوگیری کنید.
نظر (3)