اسهال کودکان | راهکارهای درمانی + راه های پیشگیری

اسهال  یکی از شایع ترین بیماری هایی است که در کودکان و نوزادان با آن مواجه می شویم. اسهال به طور کلی می تواند در 3-4 روز بهبود یابد، اما اگر به آن توجه نشود، می تواند به دلیل از دست دادن مایعات و مواد معدنی اضافی بدن منجر به نتایج بدی شود. متأسفانه گاهی اوقات حتی می تواند آسیب های جبران ناپذیری به بدن کودک بزند. با گزارش سایت مامانم همراه باشید.

اسهال چیست؟

اسهال به معنای افزایش حرکات روده و کاهش جذب مواد مغذی است که در نتیجه تعداد زیادی مدفوع آبکی نرم ایجاد می شود. تعداد مدفوع در روز بسته به سن کودک متفاوت است. نوزادان 1 ماهه اول می توانند 3 تا 5 بار در روز مدفوع کنند. آنها همچنین ممکن است پس از هر بار تغذیه مدفوع زرد و کمی آبکی داشته باشند و این طبیعی است. نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند حداکثر 6 تا 7 بار در روز مدفوع می‌کنند، در حالی که کودکانی که از شیر مادر تغذیه نمی‌کنند معمولاً حداکثر 3 بار در روز مدفوع می‌کنند. زمانی به مدفوع کودک  اسهال گفته شود که کودک تعداد زیادی مدفوع آبکی بر حسب سنش داشته باشد.

علت اسهال کودکان و نوزادان چیست؟

امروزه علت اصلی اسهال عفونت است. بزرگترین عامل اسهال عفونت  و ویروس ها به ویژه ویروس های روتاویروس هستند. باکتری ها و انگل ها نیز از عوامل اسهال عفونی هستند. جدای از این موارد مسمومیت غذایی، عوارض دارویی، آلرژی های غذایی، برخی بیماری های متابولیک و بیماری های روده ای نیز می توانند باعث اسهال شوند.

اسهال چگونه تشخیص داده می شود؟

سابقه بیمار در تشخیص بسیار مهم است. در اسهال ناشی از ویروس، معمولاً تعداد زیادی مدفوع ایجاد می شود و گاهی اوقات می تواند از 10 هم بیشتر شود. مدفوع معمولاً بسیار آبکی و به رنگ روشن است که اغلب با استفراغ همراه است و ممکن است باعث تب شود. در این نوع، خستگی، از دست دادن اشتها وجود دارد. اما در اسهال ناشی از انگل هایی مانند آمیب، مدفوع معمولاً به رنگ سبز تیره و دارای بوی بد است. معمولاً خون در مدفوع وجود دارد. درد شکم و تب اغلب همراه است. همچنین استفراغ ممکن است رخ دهد و  تغذیه کودک مختل شود.

اسهال باکتریایی معمولا قهوه ای، آبکی و بدبو است. اما همچنین می تواند سبز و خونین باشد. در مسمومیت های غذایی، اسهال و استفراغ معمولاً پس از مصرف غذا به طور ناگهانی شروع می شود.

در آلرژی ها و بیماری های روده ای معمولا اسهال طولانی مدت وجود دارد. برای تشخیص قطعی، انجام آزمایش مدفوع و در صورت لزوم آزمایش خون ضروری است. برای بیماری های روده نیز می توان آندوسکوپی و کولونوسکوپی را انجام داد.

چگونه باید اسهال را درمان کرد؟

مهمترین عامل در درمان، جایگزینی مایعات و مواد معدنی از دست رفته است. کودکانی که وضعیت عمومی خوبی دارند، استفراغ نمی کنند و تغذیه میخورند را می توان در منزل نگهداری کرد. در خانه به کودک مایعات فراوان بنوشانید و از غذاهای کم چرب و بدون قند به کودک بدهید. سیب زمینی آب پز، موز، برنج، ماست، گوشت بدون چربی، غذاهای آبکی مانند سوپ پیشنهاد می شوذ. شیردهی برای نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می شوند باید ادامه یابد.

از دست دادن سریع مایعات و مواد معدنی در کودکان می تواند تهدید جدی برای زندگی کودک باشد. به همین دلیل ممکن است نیاز به بستری کودکان با تغذیه نامناسب، استفراغ و خستگی و درمان وریدی باشد. در اسهال ویروسی آنتی بیوتیک داده نمی شود. بسته به وضعیت اسهال ناشی از انگل ها و برخی باکتری ها می توان آنتی بیوتیک تجویز کرد.

راه های پیشگیری از اسهال چیست؟

بهترین راه برای پیشگیری از اسهال رعایت بهداشت فردی است. شستن دست ها بسیار مهم است و همچنین باید به بهداشت فردی والدین و کسانی که با کودک در ارتباط هستند، اهمیت دهید. میوه ها و سبزیجات باید قبل از مصرف خیلی خوب شسته شوند. از مصرف غذاهای فاسد شده خودداری شود، آب آشامیدنی با منشاء ناشناخته نباید نوشیده شود. غذا باید خوب پخته شود. همچنین باید توجه داشته باشید که در تابستان، کودکان ممکن است به میکروب های استخرهایی که به خوبی تمیز نمی شوند آلوده شوند. پس از بهداشت استخر فرزدانتان اطمینان حاصل کنید.