سرماخوردگی کودکان | علائم و 7 روش درمان خانگی

 در آغاز، به عنوان یک مادر به یاد داشته باشید که سرماخوردگی می تواند هر کودکی را درگیر کند؛ آبریزش بینی بالا رفتن دمای بدن، از جمله مهم ترین علائمی هستند که کودکان مبتلا به سرماخوردگی، با آن ها روبرو می شوند. همچنین، روند درمان سرماخوردگی کودکان دشوار است، زیرا فرزند شما نمی تواند هر نوع دارویی را مصرف کند. به همین دلیل، مراقبت از کودک مبتلا به این بیماری و روند تغذیه سالم او در طی دوران نقاهت بسیار حیاتی می باشند. در ادامه این مقاله، اطلاعات دقیقی در مورد سرماخوردگی در کودکان، علائم بروز این بیماری و روش های خانگی مؤثر برای درمان آن ارائه خواهد شد.

 چه عواملی باعث سرماخوردگی کودکان می شود؟

لازم است بدانید که سرماخوردگی، یک نوع عفونت ویروسی است که بر سیستم تنفسی فوقانی(بینی،حلق،حنجره) کودکان تأثیر می گذارد. بیش از 100 نوع ویروس وجود دارد که می‌تواند باعث بروز بیماری سرماخوردگی در بدن فرزند شما شود. در ادامه ، شایع ترین ویروس هایی که باعث بروز سرماخوردگی کودکان می شوند، ارائه شده است که مهم ترین این موارد به شرح زیر می باشند:

• ویروس آنفلوانزا

نیز بسیار مسری است؛ حتی اگر فرد آلوده به این ویروس در حدود شش فوت دورتر از فرزند شما عطسه یا سرفه کند، ویروس آنفولانزا می تواند به بدن کودک منتقل شود. بهتر است بدانید که این نوع ویروس از طریق سطوح آلوده نیز گسترش می یابد.

• خروسک

 نشانه های آن در ابتدا مانند سرماخوردگی است اما بهسرعت وضع بدتر شده و علائم شدید تری بروز پیدا میکند. کودک امکان دارد سرفه های خشک شدید داشته باشد،کودکان مبتلا به خروسک با مشکلات تنفسی روبرو میشوند به دلیل اینکه حنجره کودک متورم شده و ممکن است صدای کودک بگیرد و کودک بیمار را بیتاب کند.

• ویروس رینو

عامل اصلی بروز عفونت سرماخوردگی در بین کودکان است. جالب است بدانید که کودک شما به طور متوسط ​​ممکن است در دو سال اول زندگی خود، در حدود هشت تا ده بار با سرماخوردگی ناشی از ویروس رینو روبرو شود. همچنین، اگر فرزند شما زمان قابل توجهی را در مراکز مهدکودک سپری می کند، احتمال بروز سرماخوردگی ناشی از این نوع ویروس در بدن او افزایش خواهد یافت.

• ویروس آدنو

 عمدتاً در محیط های شلوغ گسترش می یابد؛ بنابراین، بیشتر کودکانی را که در مراکز مراقبت روزانه یا در میان کودکان بزرگ تر زندگی می کنند، با سرماخوردگی ناشی از این نوع ویروس روبرو خواهند شد.

• ویروس سین‌سیشیال تنفسی

که به آن "RSV" نیز گفته می شود، شدیدترین علائم سرماخوردگی را در بدن کودکان ایجاد می کند. اغلب پزشکان متخصص اطفال عقیده دارند که علت اصلی بروز سرماخوردگی کودکان، در فصل های زمستان و بهار، این نوع ویروس می باشد.

• ویروس کرونا

یک دلیل نسبتاً نادر برای سرماخوردگی کودکان است، اما هنگامی که این ویروس به بدن فرزند شما حمله کند، می تواند یک بیماری کشنده به نام "سندرم شدید تنفسی" را به دنبال داشته باشد.

• سیاه سرفه

 سرفه های شدید و مزمن که به آن سیاه سرفه میگویند، در ابتدا با سرما خوردگی آغاز می شود،اما نشانه های آن بعد از گذشت یک هفته تغییر میکند. این سرفه ها طوری هستند که کودک سرما خورده بعد از سرفه نفس های عمیق میکشد و این نفس ها صدای دلهره آور دارند.

       کودک مبتلا به سیاه سرفه،بعد از سرفه استفراغ میکند و یا با مشکلات جدی تنفسی روبرو میشود.

       سیاه سرفه یک بیماری جدی است و نیاز به راجعه به پزشک متخصص دارد

تاکنون، آگاه شدیم که چندین نوع ویروس وجود دارد که باعث بروز بیماری سرماخوردگی کودکان می شود، اما آنچه والدین باید بدانند، این است که سرماخوردگی چگونه می تواند بدن کودکان را تحت تأثیر قرار دهد.

 علائم سرماخوردگی کودکان ؟

  صرف نظر از ویروس ایجادکننده آن، مشابه هستند. بر این اساس، کودکان مبتلا به سرماخوردگی برخی علائم مشترک را در بدن خود تجربه می کنند. برخی از شایع ترین این موارد به شرح زیر می باشند:

• آبریزش بینی - آبریزش مخاط روشن از بینی کودک که بعداً غلیظ شده و سبز یا زرد می شود
• عطسه های مکرر کودک مبتلا به سرماخوردگی
• سرفه و احتقان ریه های کودک
• تب با دمای 101-102 درجه فارنهایت (38.3-38.9 درجه سانتی گراد) به خصوص در هنگام شب
• چشم های آبکی و قرمز
• کاهش اشتهای کودک
• تحریک پذیری و بی قراری کودکان مبتلا به سرماخوردگی
• بروز مشکل در روند خواب کودک
• تب و لرز
• استفراغ (در مورد آنفولانزا)
• اسهال (در مورد آنفولانزا و برخی از انواع خاص سرماخوردگی)

به خاطر بسپارید که شما باید کودک خود را با مشاهده این علائم، نزد پزشک متخصص اطفال ببرید، زیرا سرماخوردگی می تواند روند فعالیت های روزانه کودک مانند خواب و تغذیه را با اختلال روبرو کند. در چنین مواردی، آزمایش خون می تواند به تعیین پاتوژن زیربنایی که منجر به بروز بیماری سرماخوردگی شده است، کمک شایانی بکند.

آیا استفاده از داروهای خانگی برای درمان سرماخوردگی کودکان مؤثر است؟

بله، به عنوان یک مادر به یاد داشته باشید که استفاده داروهای خانگی، یک روش عالی برای مدیریت سرماخوردگی کودکان است. این دسته از داروها به کاهش علائم سرماخوردگی کودکان کمک کرده؛ در نتیجه، شرایط را برای او قابل‌تحمل‌تر می کنند. برخی از رایج ترین این داروها به شرح زیر می باشند:

1. تعداد دفعات شیردهی به فرزند خود را افزایش دهید:

 لازم است بدانید که شیر مادر سرشار از آنتی بادی و مواد مغذی است که سیستم ایمنی بدن کودک را تقویت می کند. بر این اساس، در صورت بروز سرماخوردگی کودکان، حتی کودکانی که چند هفته بیشتر سن ندارند، شیر مادر بهترین درمان طبیعی به شمار می رود.

2. به صورت مکرر به فرزند خود آب بدهید:

اگر کودک شما بزرگ تر از شش ماه سن دارد، می توانید به صورت مکرر به او آب بدهید. اگر فرزند شما گلو درد داشته باشد، مصرف مایعات به مرطوب شدن گلوی او کمک کرده و باعث می شود که کودک احساس بهتری داشته باشد. مخاط غلیظ بینی و گلوی کودک نیز با مصرف منظم آب نرم می شود.

3. از پوار بینی یا اسپری بینی برای بهبود وضعیت بدن کودکان مبتلا به سرماخوردگی استفاده کنید:

روند تنفس کودکان مبتلا به سرماخوردگی، به دلیل انباشته شدن مخاط در بینی کودک می تواند با مشکلاتی روبرو شود. برای پیشگیری از بروز این مشکلات، شما می توانید در هر سوراخ بینی فرزند خود یک قطره آب و نمک بریزید. همچنین، شما می توانید از یک لامپ مکش بینی لاستیکی استفاده کنید تا بینی کودک را خوب تمیز کند؛ برای این منظور، نوک مکنده را درون بینی کودک قرار داده، لامپ را به آرامی فشار دهید تا مخاط بینی او بیرون بیاید. در نهایت، مخاط جمع آوری شده را درون سینک ریخته و لامپ را با مواد ضدعفونی‌کننده بشویید. هر زمان که دوباره، مخاط اضافی در بینی کودک جمع شود، این روند را تکرار کنید. با این کارها، به نظر می رسد که مشکلات تنفسی کودکان مبتلا به سرماخوردگی به میزان قابل توجهی کاهش یافته است. در صورتی که فرزند شما کمی بزرگ تر شده است، می توانید از قطره شور غلیظ استفاده کرده و سوراخ های بینی او را تمیز کنید.

4. در محل زندگی کودک از دستگاه بخور استفاده کنید:

 برای حفظ سطح بهینه رطوبت در محل زندگی فرزند خود، یک دستگاه مرطوب کننده نرم خنک مه را در اتاق او نصب کنید. این کار به فرزند شما کمک می کند تا به راحتی نفس بکشد. در نظر داشته باشید که شما باید دستگاه را نزدیک گهواره کودک قرار دهید؛ اما بسیار دور از دسترس فیزیکی او باشد. از دستگاه مرطوب کننده بخار آب داغ برای بهبود وضعیت کودکان مبتلا به سرماخوردگی استفاده نکنید، زیرا این بخار خطر سوختگی بینی آن ها را افزایش می دهد.دریک مقاله دیگر توضیح کاملی از دستگاه بخور انواع و فواید آن داده ایم که میتواند در انتخاب و خرید دستگاه بخور کمکتان کند.

5. غذای گرم را در برنامه روزانه کودکان مبتلا به سرماخوردگی قرار دهید:

شما می توانید به کودکان بزرگ تر، غذای گرم مانند فرنی غلات تازه دهید. این غذاهای گرم گلو درد فرزند را تسکین داده، میزان سرفه های او را کاهش می دهد و سوزش ناشی از آبریزش بینی مداوم و تب بدن را از بین می برد.

6. استفاده از پوره های میوه ای و گیاهی به تقویت سیستم ایمنی بدن کودکان کمک می کند:

به عنوان یک مادر بی تجربه به خاطر بسپارید که این مواد غذایی سرشار از انواع آنتی اکسیدان ها هستند که نقش مهمی در ایجاد مقاومت بدن در برابر عوامل بیماری زا دارند؛ به ویژه ویتامین های A و C در تقویت قدرت سیستم ایمنی بدن مفید هستند. اگر کودک شما بزرگ تر از 12 ماه سن دارد، شما می توانید از میوه های خانواده مرکبات نیز در برنامه غذایی او استفاده کنید که سرشار از ویتامین C هستند. همچنین، میوه هایی مانند انبه است که حاوی ویتامین A می باشند، برای تسکین علائم سرماخوردگی در بدن کودکان مفید می باشند.

7. به فرزند خود عسل بدهید (فقط کودکان 12 ماهه و بزرگ تر):

همان طور که قبلاً اشاره شد، سرفه یکی از شایع ترین علائم بروز سرماخوردگی کودکان است. کارشناسان متخصص اطفال، عسل را به عنوان بهترین داروی خانگی بی خطر برای تسکین سرفه کودکان توصیه می کنند؛ اما این ماده غذایی فقط برای کودکان بزرگ تر از 12 ماه مفید می باشد. هر وقت کودک شما به سرفه مداوم مبتلا شد، بیش از نصف قاشق چای خوری عسل به او بدهید. همیشه اطمینان حاصل کنید که دندان های فرزند شیرخوار خود را بعد از دادن عسل، در هنگام خواب مسواک بزنید.

با همه این توصیفات، کودک مبتلا به سرماخوردگی باید تا حد امکان در حالت استراحت باشد. کارشناسان اظهار داشتند که داروهای خانگی به تنهایی و بدون هیچ‌گونه مداخله پزشکی، امکان درمان سرماخوردگی کودکان را به میزان قابل توجهی بالا می برند؛ اما، گاهی اوقات، سرماخوردگی در بدن کودکان می تواند عواقب بدتری را به دنبال داشته باشد.

  

چگونه می توان بیماری سرماخوردگی کودکان را درمان کرد؟

لازم است بدانید که هیچ درمانی برای از بین بردن علائم بیماری سرماخوردگی کودکان وجود ندارد؛ مانند هر نوع عفونت ویروسی دیگر، شما باید منتظر بمانید تا سیستم ایمنی بدن کودک به تنهایی با پاتوژن ایجادکننده بیماری مبارزه کند. داروها معمولاً به منظور تسکین شدت علائم و نه بهبود وضعیت بیماری تجویز می شوند. ودر ادامه ، نحوه درمان سرماخوردگی  کودکان ارائه شده است به چند مورد مهم اشاره شده است:

• داروهای ضد ویروسی فقط در مواردی که سرماخوردگی کودکان ناشی از ویروس های جدی مانند کرونا و آنفولانزا باشد، تجویز می شوند. این داروها سرعت رشد ویروس را کند کرده؛ در نتیجه زمان لازم جهت اقدامات سیستم ایمنی بدن را فراهم می کنند. در نظر داشته باشید که استفاده از داروهای ضد ویروسی جهت درمان سرماخوردگی کودکان، معمولاً عوارض جانبی دارند. به همین دلیل، ممکن است اغلب پزشکان متخصص اطفال این دسته از داروها را تجویز نکنند؛ مگر اینکه کودک به دلیل سرماخوردگی، از نظر سلامتی دچار مشکلات جدی شده باشد.
• داروهای کاهش دهنده تب فقط به تسکین تب کودکان مبتلا به سرماخوردگی کمک می کنند؛ این داروها سرماخوردگی فرزند شما را درمان نخواهند کرد. کاهش تب به نوبه خود به کودک کمک می کند تا احساس راحتی کند. داروهای کاهش دهنده تب مانند استامینوفن / پاراستامول (تیلنول) و ایبوپروفن (Advil) به صورت بدون نسخه نیز در همه داروخانه ها در دسترس هستند؛ اما طبق نسخه پزشک متخصص کودکان باید برای تسکین وضعیت بدن کودکان مورد استفاده قرار گیرند. هرگز به فرزند خود آسپیرین ندهید، زیرا استفاده از این دارو می تواند باعث بروز سندرم ری که یک بیماری جدی در مورد کودکان است، شود.

به مادران بی تجربه توصیه می کند که هر گونه داروی سرماخوردگی و کاهش تب را بدون مشورت دکتر متخصص اطفال، به برنامه روزانه کودک خود اضافه نکنند. با این وجود، والدین همیشه می توانند برای کمک به کودک در مقابله با ویروس سرماخوردگی، به داروهای خانگی بی خطر و طبیعی اعتماد کنند.

آیا سرماخوردگی می تواند عوارض جدی را در بدن کودکان به وجود آورد؟

لازم است بدانید که ویروس های سرماخوردگی، سیستم ایمنی بدن کودک را مشغول نگه می دارند؛ بنابراین، بدن او را در برابر عفونت های ثانویه آسیب پذیر می کنند. سه مورد مهم از شایع ترین عوارض سرماخوردگی به شرح زیر می باشند:

• اوتیت گوش میانی:

 در چنین شرایطی، گوش میانی کودک توسط باکتری هایی که منجر به بروز عفونت می شوند، آلوده شده است.

• سینوزیت:

باکتری ها به فضای سینوس کودک حمله کرده و باعث التهاب و بروز عفونت شدید در آن می شوند.

• ذات الریه و برونشیت:

این عفونت های شدید باکتریایی ریه می توانند اثرات مضراتی بر روند سلامت کودک شما داشته باشند.

با این حال، در نظر داشته باشید که عوارض سرماخوردگی فقط 5 تا 10٪ کودکان را تحت تأثیر قرار می دهد. علاوه بر این مورد، سرماخوردگی با اقدامات احتیاطی ساده همیشه قابل پیشگیری است.

چگونه می توان از سرماخوردگی کودکان جلوگیری کرد؟

شما می توانید با رعایت اقدامات احتیاطی ساده، از سرماخوردگی فرزند خود پیشگیری کنید. به برخی از مهمترین این موارد اشاره کرده ایم:

1. کودک خود را از ابتلا به سرماخوردگی دور نگه دارید:

 جالب است بدانید که سرماخوردگی، همیشه از یک فرد آلوده به بدن فرزند سالم شما منتقل می شود. بر این اساس، اگر کسی در خانه شما دچار سرماخوردگی، سرفه یا آنفولانزا است، کودک را از او دور نگه دارید. اگر خواهر و برادرهای کودک نیز سرماخوردگی دارند، از آن ها بخواهید هر وقت عطسه و سرفه می کنند، از دستمال استفاده کنند و دست های خود را بشویید یا بلافاصله بعد از عطسه و سرفه دست های خود را تمیز کنند.

2. دست های خود را قبل از دست زدن به کودک بشویید:

ویروس های سرماخوردگی می توانند بر روی اشیاء روزمره خفته باقی بمانند؛ در حالی که بزرگ‌سالان ممکن است فوراً با این ویروس ها آلوده نشوند، کودک شما به راحتی می تواند این عفونت را دریافت کند؛ بنابراین، قبل از دست زدن به کودک، دست های خود را بشویید؛ مخصوصاً هنگامی که تازه از بیرون از خانه آمده اید. هنگام دست زدن به وسایل شخصی کودک مانند اسباب بازی ها و لباس های او نیز، دست های خود را تمیز کنید.

3. دست های کودک را بعد از بازی در فضای باز تمیز کنید:

کودک کنجکاو شما ممکن است چیزی را که به طور بالقوه می تواند ویروس سرماخوردگی را به بدن او انتقال دهد، گرفته یا در دست خود نگه داشته باشد؛ بنابراین، هر بار که از قدم زدن برمی گردید، دست های فرزند خود را با صابون ضدعفونی‌کننده مخصوص کودکان بشویید، زیرا کودکان تمایل دارند تا دست خود را در دهان خود بگذارند.

4. اسباب بازی ها و پستانک های فرزند خود را تمیز کنید:

از یک اسفنج تمیز و خیس شده در آب نمک گرم استفاده کنید تا اسباب بازی ها و پستانک های کودک خود را تمیز نمایید. این کار، میکروب ها را از این اشیاء جدا کرده و وقتی کودک اشیاء را در دهان خود قرار می دهد، از انتقال عفونت به بدن او جلوگیری می کند.

5. از قرار گرفتن در مکان های شلوغ خودداری کنید:

فصل سرماخوردگی از اواخر تابستان شروع می شود و تا پایان بهار ادامه می یابد. در طول این ماه ها از قرار دادن کودک در مکان های شلوغ مانند باشگاه های پر ازدحام یا مراکز خرید خودداری کنید. سرماخوردگی ممکن است در هر زمان اتفاق بیفتد، اما با احتیاط بیش از حد در فصل اوج بیماری، شما می توانید خطرات ناشی از این بیماری را به حداقل برسانید.

6. از واکسن آنفولانزا استفاده کنید:

 واکسیناسیون کودک بزرگ تر از شش ماه را در برابر آنفولانزا توصیه می کند. معمولاً، کودک در هر سال دو بار به واکسن آنفولانزا نیاز دارد؛ اما با بزرگ تر شدن او، تزریق یک بار واکسن با دوز بالا کافی خواهد بود. پزشک متخصص اطفال می تواند تصمیم بگیرد که آیا کودک شما باید دو دوز یا یک دوز از واکسن این بیماری را مصرف کند.

در نهایت، که رعایت اقدامات پیشگیرانه تنها راه محافظت از کودکانی است که نمی توانند داروهای معمولی را دریافت کنند یا واکسیناسیون نمی شوند. بر این اساس، اقدامات پیشگیرانه را در برنامه روزمره خود قرار دهید تا میزان سرماخوردگی کودکان خود را به حداقل برسانید.

 

در ادامه این مقاله، به سؤالات رایج مادران  در مورد سرماخوردگی کودکان پاسخ داده می شود.

سؤالات متداول در مورد سرماخوردگی در کودکان:

1. آیا طبیعی است که کودکان بارها دچار سرماخوردگی شوند؟

 بله! اشکال ندارد؛ حتی اگر کودک شما در دو سال اول زندگی خود هر ساله حدود ده بار سرماخوردگی را تجربه کرده باشد. اولین سرماخوردگی کودک ممکن است در اولین هفته های پس از تولد رخ دهد. سیستم ایمنی بدن کودک هنوز در حال مقاومت در برابر ویروس های مختلف سرماخوردگی است. با هر مرحله مبتلا شدن به سرماخوردگی، ایمنی بدن او را چندین برابر تقویت می شود.

2. چگونه می توانم سرماخوردگی کودک را از سایر بیماری ها متمایز کنم؟

اگر سؤال شما در مورد سرماخوردگی و آنفولانزا باشد، ممکن است کودک شما در صورت ابتلا به آنفولانزا، دچار استفراغ و اسهال شود؛ در صورتی که سرماخوردگی، به تنهایی نمی تواند این علائم را داشته باشد. همچنین، سرماخوردگی و آلرژی نیز بسیار شبیه یکدیگر هستند، اما در صورت بروز آلرژی، کودک علائم دیگری مانند ورم صورت و کهیرهای پوستی را نیز در بدن خود تجربه می کند. با این حال، پزشکان متخصص اطفال توصیه می کنند که شما باید کودک را با مشاهده کوچک ترین علائم سرماخوردگی باید به بیمارستان برسانید تا با تشخیص سریع، روند درمان کودک آسان تر شود.

3. چرا هیچ درمانی برای سرماخوردگی وجود ندارد؟

لازم است بدانید که ویروس های سرماخوردگی در تغییر ترکیب شیمیایی پوسته بیرونی خود بسیار عالی عمل می کنند؛ این تغییرات، مقابله با ویروس را دشوار می کند. با وجود زمان و پشتیبانی کافی، بدن می تواند ویروس را از بین برده و آنتی بادی لازم را برای خنثی کردن حملات آن ویروس، در آینده نیز حفظ کند.

4. دوره نقاهت بیماری سرماخوردگی در بدن کودکان چقدر است؟

دوره نقاهت این بیماری، مرحله بین ورود یک پاتوژن به بدن کودک و بروز علائم سرماخوردگی است. این دوره بسته به پاتوژن وارد شده به بدن او متفاوت است؛ رینو ویروس (ویروس سرماخوردگی) فقط یک دوره تکثیر هشت تا ده ساعته دارد، در حالی که کورو ویروس (ویروس SARS) می تواند بعد یک هفته طول فعال شود.

5. چه مدت طول می کشد تا ویروس سرماخوردگی از بدن کودکان خارج شود؟

 این موضوع نیز به نوع پاتوژن بیماری بستگی دارد. سرماخوردگی ناشی از رینو ویروس در ده روز از بین می رود؛ در حالی که علائم ناشی از سرماخوردگی کرونا ویروس می تواند چندین هفته طول بکشد.

7. آیا کودک می تواند سرماخوردگی را از مادر شیرده خود بگیرد؟

خیر، به عنوان مادربی تجربه به خاطر بسپارید که ویروس سرماخوردگی از شیر مادر عبور نمی کند؛ بنابراین، مادر مبتلا به سرماخوردگی می تواند کودک خود را با خیال راحت شیر دهد. علاوه بر این مورد، مادر یک نوع آنتی بادی را از طریق شیر خود به بدن کودک منتقل می کند که به ایجاد ایمنی منفعل در بدن او کمک شایانی خواهد کرد؛ اما، بسیار توصیه می شود که مادران شیرده در هنگام شیردهی از ماسک صورت استفاده کنند تا از انتقال پاتوژن ها از طریق عطسه و سرفه به بدن فرزند خود جلوگیری کنند. آژانس های پزشکی و دولتی، تغذیه با شیر مادر را حتی زمانی که مادر از سرماخوردگی رنج می برد، نیز توصیه می کنند.

سرماخوردگی ممکن است برای کودک شما ناخوشایند باشد. با این حال، در هنگام برخورد با این بیماری، با صبر و مراقبت مناسب، کودک به زودی بهبود می یابد. با بزرگ شدن فرزند شیرخوار شما، او سیستم ایمنی قوی خواهد داشت؛ در این صورت، سرماخوردگی هم برای والدین او و هم برای کودک نگرانی کمتری دارد.