زنجبیل یکی از سالم ترین و خوشمزه ترین ادویه های موجود روی کره ی زمین است. این ادویه از مغذی ترین ترکیبات فعال زیستی است که فواید بسیاری برای بدن و مغز انسان دارد. این گیاه که به صورت خشک، پودر، تر، فرآورده و روغن استفاده می شود یکی از سنتی ترین و موثرترین داروها در طب سنتی است. از شناخته شده ترین خواص زنجبیل می توان به تقویت معده، مشکلات گوارشی، خاصیت ضد التهاب و درد آن اشاره کرد؛ از دیگر خواص زنجبیل هم کاهش تهوع، پیشگیری از ابتلا به سرطان و بهبود بیماری های قلبی، عروقی و تنفسی اشاره کرد.
خواص درمانی زنجبیل
زنجبیل خواص دارویی قدرتمندی دارد.
زنجبیل یک گیاه گلدار است سرچشمه ی کشت آن چین است. زنجبیل برای بهبود هضم غذا، کاهش تهوع و مبارزه با آنفولانزا و سرماخوردگی مفید است. زنجبیل را می توان به صورت خشک، پودر، روغنی و آبمیوه، غذاهای فرآوری شده و مرباها استفاده کرد یا به محصولات بهداشتی و لوازم آرایشی اضافه کرد. روغن زنجبیل بسیار مفید است و عطر دلپذیر آن طرفداران بسیاری دارد. زنجبیل به عنوان یکی از مؤثرترین ضدالتهاب ها و آنتی اکسیدان ها به شمار می رود.
زنجبیل بهترین درمان برای تهوع است.
یکی از بهترین و موثرترین درمان ها برای انواع حالت تهوع، به ویژه تهوع صبح، زنجبیل است. به ویژه بهترین درمان برای آلرژی ها و حساسیت های دریایی، تهوع ناشی از شیمی درمانی، جراحی و بیماری های صبحگاهی است و تحقیقات نشان می دهد از داروهای شیمیایی تجویزی هم بهتر عمل می کند. گفته شده اگر صبح ها حالت تهوع بارداری دارید زنجبیل استفاده کنید. طی 12 بررسی که روی 1278 زن باردار صورت گرفته نتیجه گیری شد با مصرف 1 الی 1.5 گرم زنجبیل، می توان به میزان قابل توجهی تهوع دوران بارداری را کاهش داد. هر چند مطالعه ی علمی ای وجود ندارد که این مسئله را اثبات کند، اما برای مصرف زیاد زنجبیل حتما با پزشک خود مشورت کنید. زیرا ممکن است مصرف بیش از حد آن خطر سقط جنین را افزایش دهد.
زنجبیل خاصیت تسکین درد داشته و درد عضلانی را آرام می بخشد.
برخی مطالعات نشان داده زنجبیل در تسکین درد عضلانی ناشی از ورزش موثر است. در طی یک مطالعه نتیجه گیری شد مصرف 2 گرم زنجبیل در روز به مدت 11 روز، می تواند در تسکین درد کسانی که تمرینات آرنج انجام می دهند تاثیر داشته باشد. با اینکه زنجبیل تاثیر فوری ندارد اما در کاهش پیشرفت روزانه ی دردهای عضلانی بسیار موثر است. برخی پزشکان معقتدند که این خاصیت زنجبیل با خاصیت ضد التهابی آن رابطه مستقیم دارد.
اثرات ضد التهابی زنجبیل، موجب بهبود آرتروز می شود.
استوآرتریت که یک بیماری شایع است، موجب تخریب مفاصل شده و منجر به درد استخوان ها و مفاصل می شود. در یک مطالعه ی پزشکی از 247 بیمار مبتلا به آرتروز نتیجه گیری شد کسانی که روزانه عصاره ی زنجبیل مصرف می کردند درد کمتری داشته و به داروی کمتری نیاز داشتند. یک مطالعه ی دیگر نشان داد با استفاده ی موضعی ترکیب زنجبیل، دارچین و روغن کنجد می تواند درد آرتروز را در بیماران کاهش دهد.
زنجبیل قند خون را کاهش داده و خطر ابتلا به بیماری های قلبی را کاهش می دهد.
این زمینه از تحقیقات زنجبیل جدید است، اما احتمال بسیار زیادی وجود دارد که زنجبیل از ابتلا به دیابت هم جلوگیری کند. یک تحقیق در سال 2015 روی 41 بیمار دیابتی نشان داد مصرف روزانه ی 2 گرم زنجبیل در روز، به صورت ناشتا صبح، میزان 12درصد قند خون آنها را کاهش داده است، و مصرف آن در دراز مدت و در طول 12 هفته، موجب کاهش ده درصدی در کل میزان قند خون شده است. همچنین موجب کاهش 25 درصدی لیپوپروتئین اکسید و همچنین کاهش 28 درصدی ApoA و ApoB می شود که هر دوی این شاخص ها عوامل اصلی ابتلا به بیماری های قلبی هستند.
زنجبیل سوهاضمه مزمن را بهبود می بخشد.
سوهاضمه مزمن نوعی مشکل گوارشی است که با درد مکرر و ناراحتی در قسمت بالای معده مشخص می شود. تنبلی معده و تاخیر در هضم غذا اصلی ترین عامل سوهاضمه شناخته می شود. جالب است بدانید مصرف زنجبیل این بیماری مزمن را نیز بهبود می بخشد. تحقیقات نشان می دهد بعد از خوردن سوپ، با خوردن مقدار کمی زنجبیل زمان هضم سوپ از 16 دقیقه به 12 دقیقه کاهش یافته است. یک تحقیق نشان می دهد خوردن 1.2 گرم زنجبیل قبل از غذا، سرعت هضم غذا را تا 50 درصد افزایش می دهد.
پودر زنجبیل سندروم قاعدگی را کاهش می دهد.
سندروم قاعدگی و دیسمنوره دردهاییست که هر زنی در دوران قاعدگی خود با آنها آشناست. یکی از خواص زنجبیل کاهش دردهای قاعدگی است. در یک مطالعه به 150 زن گفته شد در 3 روز اول قاعدگی خود 1 گرم پودر زنجبیل مصرف کنند. نتیجه گیری بسیار جالب بود : خاصیت تسکین دهندگی زنجبیل دقیقا به اندازه ی ایبوپروفن و مفنامیک اسید است.
از خواص زنجبیل میتوان به کاهش کلسترول خون و تری گلیسیرید و کبد چرب اشاره کرد.
افزایش سطح کلسترول بد خون پیش زمینه ی ابتلا به بیماری های قلبی است. غذاهایی که می خورید می تواند در تعیین سطح کلسترول خون تاثیر داشته باشد. در یک مطالعه 45 روزه از 85 فرد مبتلا به کلسترول بالا، مصرف تنها 3 گرم پودر زنجبیل موجب کاهش چشمگیری در کلسترول خون شد. این مطالعه روی موشهای صحرایی نشان داد زنجبیل دقیقا به اندازه ی داروی کلسترول آتورواستاتین موجب کاهش کلسترول می شود. هر دوی این مطالعات کاهش هر دو مورد کلسترول و تری گلیسیرید را نشان داده است.
درمان ام اس با زنجبیل
زنجبیل به دلیل خاصیت گرمی بخش خود می تواند از بیماری هایی که از روند بیش از حد سردی و کم توانی و ام اس سرچشمه می گیرد جلوگیری کند.
زنجبیل موجب جلوگیری از ابتلا به سرطان می شود.
سرطان از جمله بیماری های جدی و خطرناک است که با رشد بی رویه ی سلول های غیرطبیعی مشخص می شود. عصاره ی زنجبیل به عنوان یک درمان برای سرطان مورد مطالعه قرار گرفته شده است. در یک مطالعه 30 نفره ، 2 گرم عصاره زنجبیل در روز به طور قابل توجهی باعث کاهش مولکولهای سیگنالینگ پیش التهابی در روده بزرگ شد. با این حال، یک مطالعه ی دیگر در مورد بیماران مبتلا به سرطان روده ی بزرگ، این یافته ها را تایید نکرد. با همه ی اینها زنجبیل در برابر سرطان لوزالمعده، سینه و تخمدان موثر باشد. با این وجود در باره ی این ادعا، نیاز به تحقیقات بیشتر است.
زنجبیل عملکرد مغز را بهبود بخشیده و از ابتلا به آلزایمر جلوگیری می کند.
یکی دیگر از خواص زنجبیل که بسیار اعجاب آور است این است که از ابتلا به آلزایمر جلوگیری می کند. آلزایمر و کاهش توان شناختی اختلال هاییست که با گذشت سن خود را نشان می دهد. برخی مطالعات در مورد حیوانات نشان می دهد که آنتی اکسیدان ها و ترکیبات فعال زیستی موجود در زنجبیل می توانند پاسخ های التهابی را که در مغز رخ می دهد مهار کند. همچنین از دیگر خواص زنجبیل می توان به افزایش عملکرد مغز اشاره کرد. در مطالعه ای روی 60 زن میانسال، تایید شد که میزان دوام حافظه و عملکرد ذهن افزایش پیدا کرد. همچنین یک مطالعه ی دیگر کاهش سن مغزی روی حیوانات را از جمله خواص زنجبیل نام برد.
ترکیبات فعال زنجبیل، خاصیت آنتی اکسیدانی داشته و از ابتلا به عفونت ها جلوگیری می کند.
گفته می شود زنجبیل از رشد فعال باکتری ها جلوگیری می کند و به خصوص عفونت ها و آلرژی های دهان و لثه را درمان می کند. همچنین زنجبیل تازه می تواند از ابتلا به RSV که یک عفونت ریوی شایع است جلوگیری کند.
از خواص زنجبیل می توان بهبود آسم و آلرژی را هم نام برد.
از خواص زنجبیل می توان کاهش استیل کولین باعث کاهش انقباض های ماهیچه های تنفسی و در کل انقباض ریوی می شود که این مورد به بهبود آسم و آلرژی و بهبود وضعیت تنفسی بیماران مبتلا به مشکلات تنفسی کمک می کند.
زنجبیل اگزما، زخم و لک را بهبود می بخشد.
از قدیمی ترین خواص زنجبیل بهبود اگزماست و از قدیمی ترین درمان های سنتی حساسیت های پوستی هم زنجبیل! یک مطالعه روی موش ها نشان داد با جلوگیری از ترشح ماده سیتوکین می توان اگزما را به وسیله ی زنجبیل بهبود بخشید. خواص ضدباکتریایی و ضد التهابی زنجبیل موجب بهبود زخم و جای زخم هم می شود.
درمان شوره سر با زنجبیل
از جمله خواص زنجبیل می توان به درمان شوره سر و کاهش عفونت های پوستی اشاره کرد. کمی زنجبیل رنده کرده و داخل آب بریزید؛ بعد از یک روز زنجبیل ها را جدا کرده و آب را به کف سر بزنید و ملایم ماساژ دهید. همچنین این روش زنجبیل درمانی می تواند افزایش خون در فولیکول مو را افزایش داده و موجب رشد بهتر و سریعتر موها شود.
لایه برداری پوست
پودر زنجبیل را با عسل موم دار ترکیب کرده و پوست صورت و بدن را با آن ماساژ دهید تا هم از بوی خوش آن و هم خاصیت لایه برداری اش لذت ببرید.
یک آنتی هیستامین با دوز بالا!
چند فنجان چای زنجبیل بنوشید تا با هر چه آلرژی، عطسه، آبریزش هست خداحافظی کنید! خواص زنجبیل را از بعد آنتی اکسیدانی اش جدی بگیرید.
سرفه و گلودرد را با سه جرعه درمان کنید.
مخلوط عسل و زنجبیل و آب ولرم را بنوشید تا تسکین و درمان واقعی گلودرد را تجربه کنید.
زنجبیل درمان دردهای شکمی
زنجبیل با تحریک حرکت های شکمی و افزایش انقباضات دودی آن موجب هضم هر چه سریعتر غذا به روده ی کوچک می شود که در بخش درمان سوهاضمه عنوان شد؛ تا بدین وسیله علاوه بر سوهاضمه، دردهای شکمی به خصوص دردهای ناشی از پرخوری را بهبود بخشد.
زنجبیل باروری مردان را تقویت می کند.
از معروف ترین و سنتی ترین خواص زنجبیل بهبود باروری است. همانطور که گفتیم زنجبیل خاصیت آنتی اکسیدانی دارد، این خاصیت زنجبیل از عفونت و آسیب های دی ان ای در اسپرم جلوگیری می کند. همچنین زنجبیل قدرت افزایش تحریک جنسی نیز محسوب می شود و برای درمان سردمزاجی به کار می رود. همچنین برای درمان اختلالات نعوذ، زودانزالی، التهاب بیضه نیز می توان از زنجبیل استفاده کرد.
با زنجبیل می توان از سخت شدن شریان های خونی جلوگیری کرد.
زنجبیل می تواند از سلول هایی که سطح رگ های خونی را پوشش می دهد محافظت کرده و از آسیب اکسیداتیو به آنها جلوگیری کند. زنجبیل با از بین بردن چربی های داخل رگ های خونی و محافظت از سختی شریان ها و در نتیجه بهبود جریان خون از سکته مغزی جلوگیری کند.
یکی از اصلی ترین خواص زنجبیل، کاهش وزن!
زنجبیل با طبع گرم خود، کمک به هضم غذا، افزایش متابولیسم بدن تحمل بدن را بالا برده و همانند یک نوشابه ی انرژی زا برای شما عمل کند و تحمل و ظرفیت شما را در ورزش کردن افزایش داده و پس از آن سوخت ساز بالای شما را تا مدتها حفظ کند.
عوارض زنجبیل
همانقدر که خواص زنجبیل بالاست، عوارض چندان بدیهی و زیادی برای آن ذکر نشده است. اما در صورت استفاده ی بلند مدت ممکن است :
- باعث افزایش رفلاکس اسید شود.
- بر لخته های خونی تاثیر عکس بگذارد و با داروهای درمان کم خونی تداخل ایجاد کند. افراد دیابتی، سنگ صفرا و مبتلا به اختلالات رقیق شدن خون در مصرف آن احتیاط کنند.
- در موارد نادر موجب ورم، کهیر و گرمای بیش از حد بدن می شود.
- مصرف موضعی آن ممکن است باعث آلرژی شود. قبل از مصرف روی قسمتی از پوست امتحان شود.
زنجبیل و بارداری
برخی معتقدند ممکن است بین سقط جنین و زنجبیل رابطه وجود داشته باشد؛ هر چند که نیازمند مطالعه بیشتر است. در کل می توان گفت با موارد بالا که از خواص زنجبیل نامبرده شد، زنجبیل می تواند حالت تهوع، ورم و التهاب، درد ها، دیابت و کلسترول دوران بارداری را کنترل کند. البته چون حساسیت های غذایی به زنجبیل در صورت ابتلا ممکن است شدید باشد باید با مشورت پزشک مصرف شود.
موارد منع مصرف زنجبیل
- کودکان زیر دوسال
- مصرف زیاد آن موجب سوزش سر دل می شود.
- در صورت ابتلا به سنگ کلیه باید با مشورت پزشک مصرف شود.
- در صورت مصرف آسپرین و وارفارین و سایر داروهای رقیق کننده ی خون، مصرف نشود.
- ممکن است با داروهای قلبی(به دلیل افزایش متابولیسم و ضربان قلب) و دیابتی تداخل داشته باشد.
- در بارداری و شیردهی تعادل در مصرف را رعایت کنید.
- مصرف بیش از حد آن ممکن است باعث ابتلا به آسیب های سیستم عصبی مرکزی شود.
پرسش و پاسخ های متداول
آیا زنجبیل باعث تپش قلب می شود؟
با توجه به اینکه زنجبیل خاصیت افزایش متابولیسم و بهبود جریان گردش خون و طبع گرم دارد، لذا بهتر است بیماران قلبی با احتیاط و مشورت پزشک آن را مصرف نمایند.
آیا زنجبیل باعث سقط جنین می شود؟
خیر، با اینکه حدسیاتی در این مورد هست؛ اما هنوز از نظر علمی و پزشکی به اثبات نرسیده است.
آیا زنجبیل موجب رقیق شدن خون میشود؟
بله، با توجه اینکه زنجبیل خاصیت بهبود جریان های عروقی و بهبود سلول های عروقی دارد موجب رقیق شدن خون می شود؛ بنابراین بیماران قلبی و عروقی باید با احتیاط مصرف کنند.