علل و علائم بروز مشکل ناباروری در مردان و روش های درمان آن

همانطور که می دانید مشکل ناباروری در مردان یکی از موانع اصلی زوج ها جهت برنامه ریزی برای بچه دار شدن است. برخی از مردم تصور می کنند که مشکل ناباروری در مردان به این معنی است که این افراد تا آخر عمر خود صاحب فرزند نخواهند شد، اما باید بدانید که امروزه روش های درمانی متعددی در دسترس است که می تواند این مشکل مردان را حل کرده و آن ها را به رویای بچه دار شدن برساند. خوب اگر شما هم به عنوان یک زوج نابارور می خواهید با جنبه های مهم مشکل ناباروری در بدن مردان و چگونگی رخ دادن آن آشنا شده و بدانید که چگونه می توانید آن را درمان نمایید، حتما ادامه مقاله زیر را با دقت بخوانید.

مشکل ناباروری در مردان چیست؟

در ابتدا، لازم است به عنوان یک زوج نابارور به یاد داشته باشید که 

مشکل ناباروری در مردان چگونه رخ می دهد؟
معمولا مشکل ناباروری مردان در موارد خاصی رخ می دهد، که عبارتند از:
• تولید کم اسپرم در بدن مرد نابارور
• عملکرد غیرطبیعی اسپرم ها در بدن مرد نابارور
• عدم وجود اسپرم در مایع منی مرد نابارور

علل بروز مشکل ناباروری در بدن مردان:

عوامل متعددی وجود دارد که به شروع مشکل ناباروری در مردان کمک می کند. برخی از این عوامل معمول عبارتند از:

دلایل پزشکی:

برخی از دلایل پزشکی که در بروز مشکل ناباروری مردان بسیار موثر هستند، عبارتند از:

1. وجود مشکل واریکوسل در مردان:

هنگامی که وریدهای اطراف بیضه های مردان متورم شده باشد ، فرد به بیماری Variocele مبتلا می شود. بروز وضعیت Variocele در بدن این افراد منجر به تولید اسپرم با کیفیت بسیار پایین خواهد شد، که ناباروری مردان را به دنبال دارد.

2. مبتلا شدن مردان به انواع عفونت ها:

برخی از عفونت ها در بدن مردان وجود دارد که سبب تولید اسپرم با کیفیت پایین می شود. رایج ترین این عفونت ها عبارتند از:
• بروز التهاب اپیدیدیم (اپیدیدیمیت) یا بیضه ها (ورم بیضه) در بدن مرد نابارور
• مبتلا شدن بدن مرد نابارور به برخی از عفونت های منتقله از راه جنسی
• مبتلا شدن بدن مرد نابارور به بیماری سوزاک
• مبتلا شدن بدن مرد نابارور به بیماری اچ آی وی

3. وجود مشکلاتی در انزال مردان:

همانطور که می دانید عمل انزال در مردان هنگامی رخ می دهد که مایع منی وارد مثانه شده و از آلت تناسلی فرد در زمان اوج هیجان جنسی خارج شود. برخی مشکلات جسمی مردان که باعث بروز مشکلاتی در عمل انزال این افراد می شود، عبارتند از:
• مبتلا شدن بدن مرد نابارور به بیماری دیابت
• بروز آسیب های نخاعی در بدن مرد نابارور
• مصرف برخی داروها توسط مردان
• جراحی پروستات، مثانه یا پیشابراه مرد

4. وجود تومور در بدن مردان:

وجود تومورهای غیربدخیم یا سرطان در بدن مردان می تواند قدرات باروری آن ها را تحت تاثیر قرار دهد. در چنین مواردی، انجام جراحی، پرتودرمانی یا شیمی درمانی برای درمان تومورهای موجود نیز سبب بروز مشکل ناباروری در بدن مردان خواهد شد.

5. عدم تعادل هورمونی در بدن مردان:

به وجود آمدن عدم تعادل هورمونی در غدد بدن مردان مانند هیپوتالاموس، هیپوفیز، تیروئید و آدرنال باعث بروز مشکل ناباروری در آن ها می شود.

6. وجود نقص در توبول های مردان:

همانطور که می دانید ساختار لوله های سیستم تناسلی مردان به گونه ای است که حمل اسپرم ها را به عهده داشته باشد. هنگامی که این لوله ها به دلیل انجام عمل جراحی، صدمه دیدن، به صورت مادرزادی و یا به دلیل رشد غیرطبیعی برخی توده ها مسدود می شود، مشکل ناباروری در بدن مردان به وجود خواهد آمد.

7. وجود نقص کروموزومی در بدن مردان:

برخی علل ژنتیکی وجود دارد که باعث بروز مشکل ناباروری در در بدن مردان می شود. این علل عبارتند از:
• سندرم کلاین فلتر
• فیبروز کیستیک
• سندرم کالمن در
• سندرم Kartagener

8. وجود مشکلات مرتبط با عمل مقاربت در مردان:

برخی از مشکلات مرتبط با عمل مقاربت که در بروز ناباروری مردان موثر هستند، عبارتند از:
• وجود اختلال در نعوظ مردان
• مبتلا شدن مردان به انزال زودرس
• وجود مسائل تشریحی مانند هیپوسپادیاس
• وجود مشکلات روانی در مردان که باعث کاهش میل جنسی این افراد می شود

9. انجام برخی عمل های جراحی در مردان:

انجام جراحی های خاص می تواند منجر به بروز مشکل ناباروری در مردان شود. برخی از این جراحی ها عبارتند از:
• انجام جراحی وازکتومی در مردان
• جراحی برای درمان فتق مغبنی در مردان
• جراحی بیضه ها
• جراحی شکم برای درمان بیماری سرطان بیضه و رکتوم
دلایل زیست محیطی موثر در ناباروری مردان:
همانطور که می دانید قرار گرفتن بیش از حد مردان در معرض گرما، سموم و مواد شیمیایی نیز سبب کاهش تعداد اسپرم ها در بدن این افراد شده و مشکل ناباروری را به دنبال خواهد داشت. رخی از این موارد عبارتند از:

1. قرار گرفتن مردان در معرض مواد شیمیایی:

تماس طولانی مدت مردان با مواد شیمیایی منجر به کم شدن تعداد اسپرم ها در بدن این افراد شده و مشکل ناباروری را به دنبال خواهد داشت.

2. قرار گرفتن مردان در معرض برخی فلزات:

این نکته مهم را به خاطر داشته باشید که قرار گرفتن بیش از حد مردان در معرض فلزات سنگین مثل سرب باعث بروز مشکل ناباروری در بدن این افراد می شود.

3. قرار گرفتن مردان در معرض تابش اشعه ایکس:

همه ما می دانیم که قرار گرفتن بیش از حد مردان در معرض تابش اشعه ایکس می تواند تعداد اسپرم را در بدن این افراد کاهش دهد. البته نباید فراموش کرد که رسیدن اشعه ایکش با دوز بالا به بدن مردان در طولانی مدت، برای همیشه می تواند تولید اسپرم در بدن آن ها را دچار اختلال کند!

4. قرار گرفتن در معرض گرمای بیش از حد:

افزایش دمای محیط زندگی سبب کاهش تولید اسپرم در بدن مردان می شود. به همین دلیل پوشیدن لباس های تنگ و یا کار با لپ تاپ یا کامپیوتر برای مدت زمان طولانی دمای کیسه بیضه های این افراد را به شدت افزایش داده و کاهش تولید اسپرم را در دراز مدت به دنبال خواهد داشت.

شیوه زندگی مردان که باعث بروز ناباروری در بدن آن ها می شود:

1. وجود استرس بیش از حد:

استرس بیش از حد مردان در طولانی مدت باعث بروز عدم تعادل هورمونی در بدن این افراد شده و در نتیجه کاهش تولید اسپرم ها را به دنبال خواهد داشت.

2. چاقی بیش ازحد مردان:

مردانی که از اضافه وزن رنج می برند و یا در معرض چاقی قرار دارند، در معرض ابتلا به مشکل ناباروری قرار دارند.

3. مصرف الکل توسط مردان:

اگر به عنوان یک زن احساس می کنید که شریک زندگی شما الکل را به مقدار زیاد مصرف می کند، حتما از او بخواهد که آن را به طور کامل متوقف کند. به همسر خود بادآور شوید که مصرف الکل توسط مردان جوان باعث کاهش تولید اسپرم در بدن آن ها شده و با ایجاد بیماری های کبدی باعث بروز مسائل ناباروری می شود.

4. مصرف مواد مخدر توسط مردان:

استعمال مواد مخدر مانند کوکائین و ماری جوانا از طریق کوچک کردن بیضه ها، باعث کاهش تولید اسپرم در بدن مردان شده و این افراد را با مشکل ناباروری مواجه می کند. همچنین، فراموش نکنید که مصرف داروهایی که موجب رشد و تحریک عضلات مردان می شود، هم می تواند تولید طبیعی اسپرم را مختل نماید.

5. استعمال توتون و تنباکو توسط مردان:

معمولا مردانی که سیگار می کشند، بیشتر از افراد دیگر مستعد ابتلا به مشکل ناباروری هستند.

علائم ناباروری در مردان:

برخی از نشانه های ناباروری در مردان که توسط علم پزشکی اثبات شده است، عبارتند از:
• بروز مشکل در عملکرد جنسی عادی مردان
• کاهش میزان انزال (کم شدن حجم مایع منی)
• کاهش میل جنسی مردان
• بروز مشکل در حفظ نعوظ (اختلال نعوظ)
• ایجاد توده، درد یا تورم در بیضه های مردان
• عفونت های تنفسی که مدام عود می کند
• بروز مسائل و مشکلات بویایی در مردان
• رشد غیرطبیعی پستان یا (ژنیکوماستی) در مردان
• کاهش موهای بدن، مخصوصا موهای صورت مردان
• مواجه شدن مردان با اختلالات کروموزومی یا ناهنجاری هورمونی در بدن خود
• تولید اسپرم با میزان پایین تر از حد معمول در بدن مردان (معمولا در بدن مردان نابارور، کمتر از 15 میلیون اسپرم در هر میلی لیتر مایع منی وجود دارد و یا شمار اسپرم آن ها کمتر از 39 میلیون در هر انزال می باشد).

روش تشخیص مشکل ناباروری در مردان: 

در علم پزشکی برخی از آزمایش ها و اقدامات تشخیصی وجود دارد که برای تشخیص علت ناباروری در مردان مورد استفاده قرار می گیرد. این تست ها عبارتند از:

1. تجزیه و تحلیل مایع منی مردان نابارور:

برای تشخیص علت ناباروری مردان، آزمایش آنالیز مایع منی به منظور تعیین کیفیت و کمیت اسپرم های موجود در داخل آن صورت می گیرد.

2. آزمایش خون در مردان نابارور:

همانطور که قبلا هم گفته شد یکی از علل عمده بروز مشکل ناباروری در مردان عدم تعادل هورمونی در بدن این افراد است. بنابراین، یک پزشک متخصص ناباروری ممکن است انجام آزمایش خون را برای ارزیابی عدم تعادل هورمونی در بدن بیمار خود توصیه کند.

3. تصویربرداری از بدن مردان نابارور:

به عنوان یک مرد نابارور یادتان باشد که گاهی اوقات، علت مشکل ناباروری در مردان تشریحی است. بنابراین، تصویر برداری و انجام آزمایش هم زمان می تواند علت ناباروری را با اطمینان بیشتری مشخص کند.

4. آزمایش ادرار پس از انزال در مردان نابارور:

معمولا این نوع تست برای بررسی اسپرم در نمونه ادرار مردان مورد استفاده قرار می گیرد. اگر اسپرمی در ادرار فرد وجود داشته باشد، این آزمایش به وضوح نشان می دهد که اسپرم مرد بیمار به عقب مثانه (به جای حرکت به آلت تناسلی در طول زمان انزال) انتقال می یابد. این پدیده در علم پزشکی "رتروگراد انزال" نامیده می شود.

5. سونوگرافی از بیضه های مردان نابارور:

در این نوع آزمایش یک موج صوتی با فرکانس بالا برای تصویربرداری توسط پزشک متخصص رادیولوژی مورد استفاده قرار می گیرد. جالب است بدانید که این روش در تشخیص واریکوسل در بیضه های مردان بسیار مطمئن عمل می کند.

6. انجام سونوگرافی داخلی از بدن مردان نابارور:

این نوع تصویربرداری که سونوگرافی پروستات در مردان نیز نامیده می شود، مدتی طول می کشد تا بتواند تصاویری را از غده پروستات مرد و بافت مناطق اطراف آن ارائه دهد. در سونوگرافی پروستات پروب از طریق روده راست بیمار برای تست ناباروری وارد بدن او می شود.

7. بیوپسی بیضه ها در مردان نابارور:

در این نوع آزمایش آسیب شناسی، نمونه ای از بیضه های مردان با کمک یک سوزن برداشته شده و برای تعیین میزان تولید طبیعی اسپرم در بدن این افراد مورد استفاده قرار می گیرد. اگر نتایج این آزمایش طبیعی باشد، علت ناباروری ممکن است وجود انسداد در سیستم انتقال اسپرم فرد باشد.

8. آزمایش ژنتیکی در مردان نابارور:

انجام آزمایش های ژنتیکی وجود ناهنجاری هایی را در بدن مردان نشان می دهد، که عبارتند از :
• قطعه قطعه شدن DNA
• وجود نقص کروموزومی در مردان
• مبتلا شدن فرد به بیماری ژنتیکی

روش درمان مشکل ناباروری در مردان:

روشهای مختلفی برای درمان مشکل ناباروری در مردان وجود دارد، که عبارتند از:

1. جراحی:

در صورتی که در بدن مرد نابارور، بیماری واریکوسل یا مسدود شدن مجرا دفران تشخیص داده شود، دکتر برای درمان او جراحی را پیشنهاد خواهد کرد. چنین تکنیک های در علم پزشکی "تکنیک های بازیابی اسپرم" نامیده می شود.

2. درمان عفونت های موجود در بدن مرد نابارور:

اگر پزشکان متخصص ناباروری تشخیص دهند که وجود عفونت در دستگاه تناسلی بیمار باعث بروز مشکل ناباروری شده است، مصرف آنتی بیوتیک ها را تجویز خواهند کرد. در واقع، مصرف این گروه از داروها برای درمان هر گونه عفونت موجود در دستگاه تناسلی مردان بسیار موثر است.

3. درمان مسائل مقاربتی موجود در بدن مردان نابارور:

مصرف دارو و حضور مرد نابارور در جلسات مشاوره برای درمان بیماری نعوظ و انزال زودرس مورد استفاده قرار می گیرد.

4. درمان هورمونی مردان نابارور:

در برخی موارد، دکتر معالج ممکن است برای درمان بیمار نابارور خود مصرف داروهای هورمونی را پیشنهاد کند، زیرا مصرف برخی از داروها برای درمان عدم تعادل هورمونی در بدن مردان بسیار موثر است.

5. استفاده از روش های کمک باروری (ART) در مردان نابارور:

در این نوع درمان، اسپرم از انزال طبیعی خود مرد نابارور استخراج شده و گاهی اوقات نیز در صورت وجود عدم اسپرم در مایع منی فرد، از یک اهدا کننده استفاده می شود. اسپرم جدا شده در برخی موارد به صورت مستقیم وارد رحم زن شده و در برخی موارد هم ممکن است در محیط آزمایشگاه، لقاح خارج رحمی و یا لقاح مصنوعی و تزریق داخل سیتوپلاسمی اسپرم به درون تخمک انجام شده و بعد از طی مراحل خاصی، در داخل رحم مادر جایگزین شود.