روش های تشخيص و درمان ناباروری زنان

چه زماني زنان نابارور باید به دکتر متخصص زنان و زايمان مراجعه کنند:

این سوال برای بسياري از زنان نابارور ايجاد مي شود که زمان مناسب برای مراجعه به دکتر، به منظور درمان اين بيماري چه موقع است؟ به عنوان یک زن جوان نباید فراموش کنید که زمان مراجعه و تحت درمان قرار گرفتن در مورد هر يك از این افراد متفاوت است، زیرا برخی از زنان با صرف چند ماه و یا یک سال مداوا می شوند، در حالی که برخی دیگر باید مدت طولانی تري را برای درمان به پزشک متخصص زنان و زايمان مراجعه کنند. در واقع، مي توان ادعا كرد كه روند و زمان درمان ناباروري زنان بستگی به سن فرد بيمار دارد.

• معمولا زنانی كه در اوایل سی سالگی خود و یا حتی در سنین جوان تر از آن، در حال تلاش برای باردار شدن باشند، می توانند با یک سال انتظار حامله شوند. اگر در این یک سال با داشتن رابطه جنسی محافظت نشده هنوز حامله نشوند، باید به دکتر متخصص زنان و زايمان مراجعه كنند.
• این مدت برای زنانی که دارای 35 الی 40 سال هستند، فرق می کند. اگر این افراد پس از طی شش ماه از داشتن رابطه جنسی محافظت نشده باردار نشوند، باید نگران شده و یک وقت ملاقات با دکتر متخصص زنان و زايمان برای بگيرند تا بتوانند در مورد نگرانی خود را با او صحبت کنند.
• اما، اگر شما به عنوان یک زن كه در حال تلاش برای باردار شدن هستيد و بالاتر از 40 سال سن داريد، باید حتی قبل از شروع به تلاش برای باردار شدن با دکتر متخصص زنان و زايمان صحبت کنید.
علاوه بر اين موارد، اگر زنی هر یک از علائم ناباروری مانند داشتن دوره های نامنظم یا دردناک، PID، سقط جنین و یا اندومتریوز را در بدن خود احساس کرد، باید بلافاصله به پزشک متخصص زنان و زایمان مراجعه کند.

روش تشخیص مشکل ناباروری در زنان:

اولین نکته که همه زنان در هنگام مواجه شدن با مشکل ناباروری باید به یاد داشته باشند، اعتماد کامل به پزشک معالج خود است. پزشك معالج علاوه بر این که یک کارشناس است، سال ها تجربه کمک به زنان برای باردار شدن را دارد. پس هنگامی که شما به عنوان یک زن نابارور به دکتر متخصص زنان و زايمان مراجعه می کنید، باید با دقت به تمام سوالات او در مورد وضعيت بدن خود و همسرتان پاسخ دهید تا او بتواند با استناد به سخنان شما، میزان مشکل باروری را ارزیابی کند. يادتان باشد كه در بسیاری موارد (به خصوص اگر زنان نابارور در دهه بیست و یا اوایل سی سالگی خود قرار دارد) ممکن است خانم بيمار برای درمان خود نیاز به چند ماه مراجعه منظم و متوالی به پزشک متخصص زنان و زايمان داشته باشد. اما اگر شما هم به عنوان یک زن در حال تلاش برای باردار شدن، بیش از 35 سال سن دارید و برای بیش از شش ماه تلاش کرده و باردار نشده اید، باید بلافاصله به دکتر متخصص مراجعه نموده و کمک های او را برای درمان خود دریافت کنید. پس، مي توان ادعا كرد كه در مرحله اول درمان مشکل ناباروری زنان، دکتر معالج نیاز دارد تا علت دقیق عدم توانایی او در باردار شدن را بداند. برای این کار شما باید آماده انجام مجموعه ای از آزمایشات باشید. برخی از آزمایشات لازم برای تشخيص مشکل ناباروری در بدن زنان عبارتند از:

1. تست تخمک گذاری در زنان:

این روزها، شما به عنوان یک زن در حال تلاش برای باردار شدن می توانید بسته های پیش بینی زمان دقیق تخمک گذاری را از داروخانه ها بخرید! اگر آزمایش خانگی برای تعیین زمان تخمک گذاری بدن شما منفی شد، در چنین مواردی دکتر متخصص زنان و زايمان می تواند با انجام آزمایش خون، میزان ترشح هورمون پروژسترون و زمان تخمک گذاری بدن شما را بیان کند. علاوه بر اين موارد، پزشکان متخصص ناباروري می توانند با انجام سونوگرافی، کیفیت و کمیت تخمک های درون تخمدان شما را بررسی نموده و زمان تخمک گذاری بدنتان را به راحتی تعیین کنند.

2. هیستروسالپنگوگرافی (HSG):

لازم است به عنوان يك خانم جوان و بي تجربه به خاطر داشته باشيد كه بروز اختلال در لوله های رحمی زنان از علل شایع بروز مشکل ناباروری در بدن اين افراد است. اگر شما هم تست تخمک گذاری را دو بار انجام داده اید و همه چیز روشن شده است، دکتر از شما خواهد خواست تا یک تست HSG انجام دهید! در طول انجام هیستروسالپنگوگرافی، یک ماده حاجب اشعه X از طریق واژن به داخل رحم بیمار تزریق شده و سلامت لوله های فالوپ او را بررسی خواهد نمود. در چنین مواردی، اگر اشعه X نشان داد كه اختلالاتی در این لوله ها وجود دارد، دکتر ممکن است انجام آزمایشات بیشتری را برای بیمار خود توصیه کند. جالب است بدانيد كه ه در برخی از زنان، آزمایش HSG به عنوان یک روش درمان جهت پاک کردن و از میان برداشتن موانع موجود در لوله های فالوپ هم به کار گرفته می شود. معمولا، اکثر زنان ناباروری که تحت HSG قرار می گیرند، تا سه ماه بعد از انجام آزمایش باردار می شوند. اما در نظر داشته باشید که انجام آزمایش HSG می تواند بسیار دردناک است! پس فرد بیمار می تواند قبل از انجام این آزمون خاص با دکتر معالج خود صحبت نموده و مراحل کار و آزمایش را به خوبی مدیریت کند

3. لاپاراسکوپی:

اگر انجام آزمایش HSG نشان داد كه مسائلی در سلامت لوله های فالوپ خانم نابارور وجود دارد، دکتر معالج ممکن است از او بخواهد تا برای باز شدن لوله های فالوپ از لاپاراسکوپی استفاده کند، زیرا در روش لاپاراسکوپی وضعیت لوله های فالوپ، تخمدان و رحم بیمار به خوبی توسط پزشک متخصص ناباروري بررسی می شود. علاوه بر تشخیص وجود نقص در لوله های رحمی، لاپاراسکوپی می تواند اندومتریوز و زخم موجود در رحم و سایر مسائل باروری را در بدن فرد بيمار ارزیابی کند.

4. آزمایش ارزیابی ذخیره تخمدان هاي زنان:

اگر به عنوان یک زن نابارور بیش از 35 سال سن دارید، دکتر متخصص زنان و زايمان معالج شما ممکن است آزمایشی را جهت بررسی ذخیره تخمدان ها و کیفیت و کمیت تخمک های موجود در آن تجویز کند. این نوع آزمایش شامل برخی آزمایش های خون و تصویربرداری می باشد. اگر چه زنان مسن تر با احتمال بيشتري از این مشکل خاص رنج مي برند، اما گزارش شده است كه بسیاری از زنان جوان نیز با کاهش ذخیره تخمدان ها و یا نارس بودن تخمک ها مواجه هستند.

5. تست هورمون ها در بدن زنان:

به هم خوردن تعادل هورمونه ا در بدن زنان می تواند باعث از بین رفتن سلامتی آنه ا شده و مشکلات فراوانی از جمله ناباروری را در بدن اين افراد ایجاد کند. پس، جای تعجب نیست که پزشک متخصص زنان و زايمان برای درمان مشکل ناباروری زنان، آزمایش های هورمونی را هم به بیمار خود توصیه کند! البته در چنین شرایطی ممکن است دکتر، آزمایش خون را نیز برای بررسی میزان ترشح هورمون ها و ارزیابی روند تخمک گذاری، عملکرد غده تیروئید و هیپوفیز هم به بیمار خود تجویز نماید.

6. تصویربرداری از بدن زنان به منظور تشخیص علل ناباروری:

برخی از انواع تصویر برداری ها مانند سونوگرافی، عکس برداری از رحم، و هیستروسکوپی برای تشخیص علل ناباروری در زنان بسیار موثر هستند.

7. آزمایش Genetic در زنان نابارور:

مي توان ادعا كرد كه آزمایش ژنتیک آخرین روش برای تشخیص علل ناباروری در زنان و درمان اين افراد محسوب مي شود. به طور کلی، برای تشخیص و درمان زوج هایی که سال ها بدون داشتن رابطه جنسی محافظت نشده باردار نشده اند، آزمایش ژنتیک به کار می رود!

روش هاي درمان ناباروری زنان:

همانطور که می دانید بروز مشکل ناباروری در زنان واقعه دلخراشی است، اما قطعا پایان راه نیست! زیرا با پیشرفت علم پزشکی و با توجه به سن زنان قابل درمان است. سالانه میلیون ها نفر از زنانی که مبتلا به مشکل ناباروری هستند، مورد درمان قرار گرفته و مادر مي شوند که روزی بزرگ ترین و دست نیافتنی ترین رویای آن ها محسوب می شد! مشکل ناباروری در زنان مسئله بسیار پیچیده ای است. بنابراین واضح است که درمان آن نیز بیش از حد پیچیده باشد، زیرا چگونگی درمان آن نیازمند روش های خاص بوده و بستگی به سن، طول دوران ناباروری و بودجه فرد دارد! برخی از گزینه های درمان مشکل ناباروری در زنان که اکثر پزشکان متخصص زنان و زايمان ممکن است از آن ها استفاده کنند، عبارتند از:

1. استفاده از داروهای باروری به منظور درمان مشکل زنان:

همانطور که قبلا هم اشاره شد مشکلات مربوط به تخمک گذاری در بدن زنان بزرگ ترین علت بروز مشکل ناباروری در این افراد است. به همین دلیل، تقریبا همه زنان برای درمان مشکل ناباروری خود باید یک یا دو دوره از داروهای خاص باروری استفاده کنند. در مرحله اول، مصرف داروهای باروری می تواند زمان تخمک گذاری بدن فرد نابارور را با تنظیم میزان ترشح هورمون های بدن به صورت طبیعی، متعادل کند. برخی از داروهای باروری که برای درمان مشکل ناباروری زنان مورد استفاده قرار می گیرد، عبارتند از:

• داروی کلومیفن سیترات: داروی کلومیفن سیترات (کلومید، سروفن) به صورت خوراکی توسط زنان نابارور مصرف شده و می تواند به عمل تخمک گذاری در بدن این افراد با تحریک غده هیپوفیز کمک شایانی بکند.
• داروی گونادوتروپین: اگر دکتر معالج فکر کند که زن نابارور برای درمان مشکل خود به داروی قوی تر از کلومیفن سیترات نیاز دارد، ممکن است داروی گنادوتروپین را برای درمان وضعیت بدن او تجویز کند. این نوع دارو هورمون تزریقی بوده، به طور مستقیم بر روی تخمدان ها اثر گذاشته و سبب تولید تخمک بیشتر در داخل آن می شود.
• داروی متفورمین: داروی متفورمین برای درمان مشکلات ناباروری در زنان بسیار موثرتر بوده و کمک می کند تا مقاومت بدن فرد بیمار به انسولین افزایش یافته و عمل تخمک گذاری به طور طبیعی انجام گیرد.
• داروی لتروزول: داروی لتروزول (Femara) در اغلب موارد برای القاء تخمک گذاری در بدن زنان نابارور مورد استفاده قرار می گیرد. البته فراموش نکنید که مصرف اصلی این دارو برای درمان بیماری سرطان سینه در زنان است. به همین دلیل، از این دارو برای درمان ناباروری و مشکلات مربوط به تخمک گذاری زنان نابارور کمتر استفاده می شود.
داروهای باروری که امروزه به طور گسترده برای درمان مشکل زنان مورد استفاده قرار می گیرد، بدون قیمت خاص بوده و این مسائل می تواند وضعیت بیمار را در هنگام استفاده از داروهای باروری پیچیده تر کند. علاوه بر این موارد، مصرف داروهای باروری توسط زنان شانس بارداری دوقلوها یا بیشتر را در بدن این افراد به میزان قابل توجهی افزایش می دهد.
در نهایت، به عنوان یک خانم جوان و بی تجربه به خاطر داشته باشید که یکی از مسائل جدی در مورد مصرف داروهای باروری، مبتلا شدن بیمار به سندرم یا تحریک بیش از تخمدان ها (OHSS) است، که می تواند تخمدان ها را متورم و دردناک کرده و درد خفیف شکم، نفخ، تهوع، استفراغ و اسهال را به دنبال داشته باشد. همچنین، به عنوان یک زن نابارور یادتان داشته باشد که استفاده گسترده از داروهای باروری می تواند باعث رشد تومورهای تخمدان در بدن شما شود.

2. روش جراحی برای درمان مشکل ناباروری در زنان:

اگر دکتر معالج زنان نابارور فکر کند که بیمار برای درمان مشکل خود نیاز به روش قوی تر از قرص های باروری دارد ، ممکن است عمل جراحی را به او توصیه کند. البته روش های جراحی متعددی وجود دارند که استفاده از آن ها می تواند به بازگرداندن قدرت باروری زنان کمک کند. اما فراموش نکنید که عمل جراحی باید به عنوان آخرین روش درمانی در زنان مورد استفاده قرار گیرد، چون در حین و بعد از عمل مشکلات زیادی را برای فرد به دنبال خواهد داشت.
• روش لاپاروسکوپی یا جراحی هیستروسکوپی: اگر شما هم به عنوان یک زن نابارور با مشکلاتی مانند uterinephysiology غیرطبیعی، پولیپ، فیبروئید و یا چسبندگی مواجه هستید، انجام جراحی لاپاروسکوپی ممکن است برای درمان مشکل ناباروری شما مورد استفاده قرار گیرد.
• جراحی لوله های رحمی زنان برای درمان مشکل ناباروری: اگر به عنوان یک زن نابارور مشکلی در لوله های فالوپ شما وجود دارد، روشی که برای باردار شدن شما باید مورد استفاده قرار گیرد، انجام عمل جراحی است! زیرا فقط این روش می تواند شما را از مشکل ناباروری نجات دهد.

3. استفاده از روش باروری کمکی برای درمان مشکل ناباروری زنان:

محبوب ترین روش های باروری کمکی برای درمان مشکلات ناباروری زنان عبارتند از:
• تلقیح داخل رحمی اسپرم (IUI): یادتان باشد که در طول انجام روش تلقیح داخل رحمی یا IUI، میلیون ها اسپرم درست در زمان تخمک گذاری به طور مستقیم به داخل رحم زن نابارور وارد می شود.
• لقاح آزمایشگاهی (IVF) در زنان: این روزها روش لقاح آزمایشگاهی در حال تبدیل شدن به یک روش محبوب است، زیرا میزان موفقیت این روش به شدت بالا می باشد. در این روش که با عنوان لقاح خارج رحمی نیز شناخته می شود، تخمک سالم از رحم یک زن برداشته شده و در یک آزمایشگاه، با اسپرم شریک زندگی او توسط متخصصین ناباروری لقاح داده می شود. سپس، جنین بارور شده بعد از طی مراحلی به رحم مادر منتقل خواهد شد.

4. روش های دیگر برای درمان مشکل ناباروری زنان:

استفاده از برخی اقدامات نامتعارف نیز می تواند به تحقق رویاهای نهایی زنان نابارور برای داشتن فرزند کمک کند. برخی از این گزینه ها عبارتند از:
• استفاده از تخمک های کمک کننده: اگر بدن زن نابارور نتواند تخمک سالم باکیفیت تولید کند که برای به دنیا آمدن نوزاد مناسب باشد، زوجین می توانند از یک اهداکننده تخمک برای دریافت تخمک مناسب استفاده نمایند.
• استفاده از رحم جایگزین برای حل مشکل ناباروری زنان: اگر شما هم به عنوان یک زن نابارور مدت ها بعد از تلاش برای باردار شدن، موفق نشده اید صاحب فرزند شوید، می توانید رحم جایگزین را برای داشتن نوزاد انتخاب کنید. در رحم جایگزین، جنینی که از خود مادر و شریک زندگی او در آزمایشگاه (با تخمک و اسپرم خود همسر) تولید شده، در رحم جایگزین به مدت نه ماه دوران بارداری برای انجام مراحل رشد و حمل قرار داده می شود. نکته مهم این است که اگر شما هم می خواهید از این روش برای بچه دار شدن استفاده کنید، در نظر گرفتن یک وکیل خوب و استفاده از تجارب او از اهمیت خاصی برخوردار است.
• روش تصویب برای حل مشکل ناباروی در زنان: تصویب یک روش درمان خوب برای باروری زنان است. اما این راهکار یک روش نهایی جهت داشتن نوزاد برای زوجین نابارور محسوب می شود!

نکاتی برای برخورد با مشکل ناباروری در زنان:

همه ما می دانیم که بروز مشکل ناباروری در زنان می تواند انرژی زیادی را از ان ها گرفته و احساس شکست و خالی بودن را در آن ها به وجود آورد. اما اگر شما هم به عنوان یک زن نابارور می خواهید در این نبرد پیروز شوید، نیاز به آماده شدن بسیار دارید. در ادامه این مقاله، چند نکته برای راهنمایی و کمک به زنان در جهت روبرو شدن با مشکل ناباروری ارائه شده است، که عبارتند از:

1. تحقیق کنید:

در مرحله اول، هنگامی که یک زن نابارور می خواهد برای درمان مشکل خود اقدام کند، برای انجام درست این کار، او نیاز دارید تا از همه مستلزمات ناباروری آگاه باشد. بنابراین، تا آنجا که می تواند باید در مورد علل ناباروری حتی قبل از مراجعه به دکتر معالج خود تحقیق کند.

2. به دنبال یک پشتیبان خوب باشید:

همه ما می دانیم که مبارزه کردن و حل مشکل ناباروری برای نبرد سختی است، زیرا این موقعیت تنها زمانی است که او با یک دشمن نامرئی و بسیار دردناک دست و پنجه نرم می کند. بنابراین، ممکن است فرد در چنین موقعیتی احساس تنهایی کرده و دچار افسردگی شود. به همین دلیل، مهم است که در این مرحله به دنبال یک پشتیبان باشد تا بتواند این مرحله دشوار را هم در زندگی خود به راحتی پشت سر بگذارد. بنابراین، صحبت کردن با دوستان نزدیک و افراد خانواده در این باره بسیار موثر است. در صورتی که فرد بیمار نمی خواهید با این افراد درد دل کند، می تواند به دنبال کمک گرفتن از گروه های پشتیبانی آنلاین باشد که می توانند به صورت ناشناس و بدون این که اسرار او را فاش کنند، فرد بیمار را در طی این روند یاری نمایند.

3. ترک سیگار توسط زنان نابارور:

اگر به عنوان یک زن نابارور سیگاری بوده و در حال درمان مشکل ناباروری خود هستید، بدانید که الان بهترین زمان برای ترک سیگار می باشد، زیرا سیگار کشیدن نه فقط برای باروری شما مضر است، بلکه سلامت کلی بدن شما را نیز تحت تاثیر قرار می دهد.

آخرین نکته ای که یک زن مبتلا به مشکل ناباروری نیاز دارد، شنیدن حرف افراد باتجربه و متوقف کردن نگرانی تا زمان حامله شدن است. واقعیت این است که وجود استرس بالا در زن نابارور می تواند قدرت باروری این افراد را به شدت کاهش دهد. بنابراین به عنوان یک زن بیمار سعی کنید با مدیریت سطح استرس در بدن راه های درمان را با موفقیت پشت سر بگذارید.

همانطور که می دانید مشکل ناباروری نبردی است که فرد به تنهایی با آن مبارزه می کند، اما نباید فراموش کرد که هر زن نابارور می تواند در این جنگ پیروز شود! بنابراین، در هیچ شرایطی امید خود را از دست ندهید.