درمان یبوست کودکان در منزل | یبوست در کودکان و نوزادان را جدی بگیرید

به طور حتم در اطراف خود کودکان یا نوزادانی را دیده‌اید که دچار یبوست شده‌باشند. این نوزادان از درد به خود می‌پیچند و نمیتوانند درد خود را بگویند. بنابراین پدر و مادر باید در این امر بسیار هوشیارانه عمل کنند و اگر زمان کافی برای رسیدگی به کودک ندارند از پرستار کودک کمک بگیرند. پس باید یبوست در کودکان و نوزادان را جدی بگیریم.

گاهی بنا به تغذیه و علت‌های دیگر یبوست می‌تواند ایجادشود بنابراین بسیار مهم است که ما در مراحل اولیه اقدام کنیم در این مقاله قصد داریم شما را با معضل یبوست آشنا کنیم و به بررسی علل و درمان آن در کودکان بپردازیم، پس با ما همراه باشید.

یبوست در کودکان

یبوست در کودکان مشکل شایعی است و بسیاری از کودکان از آن رنج میبرند. یبوست به عدم دفع می‌گویند یا داشتن دفع ناقص، حرکات روده در مبتلایان یبوست کم و به ندرت است یا مدفوع سفت و خشک دارند. شما باید بتوانید کودک خود را در توالت رفتن به موقع تشویق کنید. همچنین مصرف میزان زیاد آب خالی از لطف نیست و به حرکات روده کمک می‌کند.

در ارتباط با کودکتان باید بتوانید سبک زندگی او را به سمت سلامت محور ببرید و در رژیم غذایی او از میوه‌ها و سبزیجات استفاده کنید که حرکات روده منظم باشد و از یبوست جلوگیری شود. به هر حال گاهی در موارد شدیدتر پوست کودک در ناحیه معقد ترک می‌خورد و برای او بسیار دردناک و آزاردهنده است. حال که با یبوست در کودکان آشنا شدیم لازم است که به فکر اصلاح سبک غذایی باشیم.

علائم یبوست در کودکان

همانطور که در قسمت قبل گفته‌شد یبوست حس بد و دردناکی را برای کودکان ایجاد می‌کند و ممکن است به دلیل زخم شدن ناحیه معقد دیگر کودکتان تمایلی به دستشویی رفتن و اجابت مزاج نداشته‌باشد. گاهی می‌بینید که فرزندتان در گوشه‌ای از خانه به خود میپیچد و یا پاهایش را روی هم فشار می‌دهد این‌ها نشانه‌های نگه‌داشتن مدفوع است. پس بهتر است با اقداماتی به او کمک کنید تا کمتر درد بکشد. علائم یبوست در کودکان عبارتند از:

• دفع مدفوع در هفته کمتر از سه بار باشد
• حرکات روده کم شود و مدفوع خشک و سفت باشد
• درد به هنگام دفع
• دل درد
• احساس تخلیه ناقص
• وجود لکه بر لباس کودک که نشانگر این است مدفوع در رکتوم باقی مانده‌است
• وجود خون روی سطح مدفوع سفت

دلایل شایع یبوست در کودکان

یبوست  در کودکان و نوزادان بسیار شایع است و زمانی اتفاق می‌افتد که ضایعات موجود بعد از هضم غذا یا مدفوع به آرامی در دستگاه گوارش حرکت کنند و به این ترتیب سبب خشکی و سفت شدن مدفوع میشوند. عوامل زیادی در ابتلای کودکان به یبوست نقش دارند از جمله:

دریغ کردن

کودک شما ممکن است از رفتن به توالت و دفع مدفوع سر باز زند یا تنبلی کند. ممکن است به این خاطر باشد که از توالت می‌ترسد یا نمی‌خواهد از بازی مورد علاقه‌اش دل بکند. این چالش زمانی بیشتر می‌شود که کودک از خانه دور است و از رفتن به دستشویی‌های عمومی میترسد و احساس ناراحتی میکند.

همچنین احساس درد در هنگام دفع مدفوع ممکن است باعث شود که کودک دیگر نخواهد چنینن تجربه‌ای داشته‌‌باشد زیرا دفع مدفوع سفت و خشک همراه با درد برایش بسیار آزاردهنده است. پس بهتر است فوری به فکر درمان باشیم تا از ایجاد حس بد یبوست در کودکان و نوزادان جلوگیری کنیم.

مسائل مربوط به آموزش توالت

اگر آموزش دستشویی رفتن به کودک را خیلی زود شروع کنید ممکن است باعث شود که کودک مدفوع خود را نگه‌دارد و اگر این را به میل او بسپارید ممکن است این حس را در خود نادیده بگیرد و هر موقع که اراده داشت به توالت برود که اگر این شرایط پیش آید تغییر آن بسیار سخت است.

تغییرات در رژیم غذایی

در سبد غذایی کودک باید میوه و سبزیجات تازه به میزان کافی وجود داشته باشد. این منابع غذایی سرشار از فیبر هستند و به حرکت منظم روده کمک می‌کنند. همچنین نوشیدن میزان آب کافی نیز بسیار کمک کننده است. به صورت کلی زمانی کودکان به یبوست مبتلا می‌شوند که سبک غذایی خود را به صورت کامل از مایع به جامد تغییر ‌دهند.

تغییرات در سبک زندگی

کودکان موجوداتی لطیف هستند و به سرعت از محیط تاثیر می‌گیرند. ممکن است تغییر محیط بیرونی ماند مسافرت رفتن، هوای گرم و استرس بر عملکرد روده‌ها تاثیر بگذارد و سبب ایجاد یبوست در کودکان و نوزادان شود. به عنوان نمونه کودکان بیشتر زمانی یبوست را تجربه می‌کنند که برای اولین بار به مدرسه میروند.

از جمله عوامل دیگری که می‌تواند سبب بروز یبوست شوند می‌توان به موارد زیر نیز اشاره کرد:

• داروها
• حساسیت به شیر گاو
• سابقه خانوادگی
• شرایط پزشکی

پیشگیری از یبوست کودکان

برای جلوگیری از پدیدار شدن یبوست در کودکان باید به کودکان خود غذاهای پر فیبر بدهید غذاهایی که حاوی میوه، سبزیجات، غلات، حبوبات و نان سبوس‌دار است که مدفوع فرزندتان نرم و حجیم باشد. اگر کودکان به رژیم پرفیبر عادت ندارد سعی کنید در طول روز به او دو تا سه وعده فیبر بدهید. سعی کنید کودک را به نوشیدن مایعات زیاد تشویق کنید.

فعالیت بدنی منظم و ورزش نیز باعث می‌شود حرکات روده منظم شود. زمان‌هایی را مانند بعد از صرف غذا برای دستشویی رفتن کودک اختصاص دهید و برای سهولت استفاده او از توالت از زیرپایی استفاده کنید. حتی می‌توانید در مواردی برای تشویق او جایزه‌های کوچکی در نظر بگیرید و اگر کودک لباس خود را کثیف کرد او را تنبیه نکنید

به کودک خودتان یاد بدهید که به نیازهای بدنش توجه کند و آنچنان غرق بازی نشود که به دستشویی نرود و یبوست رخ بدهد. حتی اگر کودک شما دارویی مصرف میکند از پزشک او سوالاتی در این مورد بپرسید که آیا دلیل یبوست این دارو است یا خیر.

یبوست کودکان زیر دو سال

کودکان در سنین زیر دو سال یا نوزادی بسیار حساس هستند و لازم است که والدین یا پدر و مادر از آن‌ها به صورت ویژه مراقبت کنند و می‌توانند در این کار از استخدام پرستار کودک کمک بگیرند. در خصوص نوزادان باید از انجام کارهای خود سرانه بپرهیزید و به پزشک مراجعه کنید. شاید باید نوع شیر خشک عوض شود.

عوارض یبوست

معمولا یبوست در کودکان زیاد جدی نیست و حتی با درمان‌های خانگی رفع می‌شود. اما اگر مزمن شود ممکن است علائمی ایجاد کند. این عوامل عبارتند از:

• ترک خوردن و شکستگی پوست در اطراف معقد که به آن شقاق معقد نیز گفته‌میشود.
• نگه‌داشتن مدفوع و عدم دفع
• افتادگی رکتوم زمانی که رکتوم به بیرون از معقد افتاده باشد
• اجتناب از حرکات روده به دلیل وجود درد زیاد که این معظل باعث می‌شود مدفوع نهفته در روده بزرگ و راست روده جمع شود و به بیرون نشت پیدا کند که نام آن ( انکوپرزیس) است.

درمان یبوست در کودکان

یبوست در کودکان عارضه‌ای شایع است و می‌توان با رعایت نکات گفته‌شده در بالا از بروز آن جلوگیری کرد. به منظور درمان یبوست میتوان درمان‌های خانگی را به کار گرفت و از غذاهای فیبردار استفاده کرد، اما مراقب باشید که در صورت مزمن شدن تما باید به پزشک مراجعه کنید شاید نیاز به بررسی بیشتر و استفاده از دارو باشد.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟

به صورت معمول یبوست یک بیماری مزمن است و به راحتی و با رعایت رژیم غذایی و استفاده از فیبرها رفع میشود، اما گاهی یبوست مزمن شده و میتواند عوارضی را ایجاد کند یا نشانه یک بیماری زمینه‌ای باشد. بنابراین لازم است گوش به زنگ باشید و اگر یبوست بیشتر از دو هفته طول کشید و با علائم زیر همراه بود باید کودک را نزد پزشک ببرید.

• تب
• خون در مدفوع
• نخوردن
• تورم شکم
• کاهش وزن و لاغری
• درد در هنگام اجابت مزاج
• وجود ضایعه و قسمتی از روده که از معقد خارج می‌شود( پرولپس رکتوم)

در این موارد فورا به پزشک مراجعه کنید. اگر به هر دلیلی نمی‌توانید حضوری به مطب دکتر بروید، می‌توانید از خدمات پزشک در خانه آسانیسم استفاده کنید و با انجام این کار هم در وقت خود صرفه‌جویی کنید و هم آرامش خاطر بیشتری را هم برای خود و هم برای کودک به ارمغان بیاورید.