واکسن مننژیت برای کودکان | علائم و درمان بیماری خطرناک مننژیت

وقتی فرزند من حدود 10 ماهه بود، یک روز وقتی از خواب بیدار شد، متوجه شدم که او علائم یک بیماری را در بدن خود دارد. به نظر می رسید که یک سرماخوردگی طبیعی است، اما نوزاد بسیار ناآرام بود. بنابراین، من او را نزد پزشک متخصص اطفال بردم. زمانی که منتظر نوبت خودم برای معاینه پزشک بودم، به صورت اتفاقی به جزوه ای که روی میز مجاور قرار داشت، نگاهی کردم. این جزوه اظهار کرده بود که مننژیت یک بیماری کشنده در بین نوزادان است. همچنین، علائمی را تشریح کرده بود که شبیه علائم بدن پسر من بود. در این لحظه متوجه شدم که پسرم را علیه بیماری مننژیت واکسینه نکرده ام. درست است که پزشک متخصص اطفال تأیید کرد که فرزند من دچار سرماخوردگی و سرفه خفیفی شده است؛ اما ترسیده بودم. برای همین، بعد از گذشت چند روز از بهبودی وی، پسرم را در مقابل بیماری مننژیت واکسینه کردم.

من هنوز ترسی را که آن روز احساس می کردم، در بدن دارم. ترس از دست دادن تنها پسرم با بیماری مننژیت که در ابتدا تشخیص آن برای هر پزشکی سخت است، هنوز هم مانند کابوسی مرا درگیر می کند. به همین دلیل، احساس کردم که من به عنوان یک مادر باید هر اطلاعاتی را که در مورد بیماری مننژیت دارم، با شما به اشتراک بگذارم. در ادامه این مقاله، اطلاعات کاملی در مورد بیماری مننژیت در نوزادان و روش های پیشگیری از ابتلا به این بیماری مورد بررسی قرار می گیرند.

واکسن مننژیت برای کودکان یک نوع واکسن دارویی است که فرزند شما را در برابر باکتری های ایجادکننده این بیماری محافظت می کند؛ این واکسن با شایع ترین انواع مننژیت حاد باکتریایی مقابله می کند. همانطور که قبلاً اشاره شد، مننژیت یک بیماری کشنده است که می تواند در طی 24 ساعت بعد از وقوع اولین علائم، جان بیمار را بگیرد. حتی اگر بیمار زنده بماند، بیماری مننژیت می تواند باعث بروز آسیب های جدی در زندگی آینده او باشد. با توجه به ماهیت کشنده این بیماری، باید مطمئن شویم که کودکان ما در برابر بیماری مننژیت محافظت می شوند.

بیماری مننژیت چیست؟

بیماری مننژیت به التهاب (تورم) غشایی اشاره دارد که مغز و نخاع فرزند شما را پوشانده است. هنگامی که مایعات اطراف مغز و نخاع به ویروس یا باکتری آلوده شوند، این بیماری کشنده ایجاد می شود. نه تنها عفونت ویروسی یا باکتریایی، بلکه صدماتی مانند افتادن، سرطان، مصرف داروهای خاص و انواع دیگر عفونت ها نیز می توانند منجر به بروز بیماری مننژیت در بدن نوزادان شوند.

انواع بیماری مننژیت

انواع اصلی بیماری مننژیت به شرح زیر می باشند:

• بیماری مننژیت باکتریایی: یک وضعیت تهاجمی در حال توسعه سریع است که توسط باکتری ها ایجاد شده و باعث التهاب غده مغزی می شود. با این حال، در نظر داشته باشید که واکسن های مناسب و ایمنی برای این نوع مننژیت وجود دارد که به محافظت از فرزند شما در برابر شایع ترین دلایل بیماری مننژیت باکتریایی کمک می کند.
• مننژیت ویروسی: شایع ترین علت مننژیت در نوزادان است؛ این نوع مننژیت معمولاً شدیدتر از نوع باکتریایی آن است. با این حال، بیشتر بیماران مبتلا به مننژیت ویروسی بدون آسیب دائمی بهبود می یابند، اگرچه روند بهبودی کامل فرزند شما ممکن است هفته ها یا ماه ها طول بکشد. ویروس های ایجادکننده بیماری مننژیت شامل انترو ویروس ها (که معمولاً باعث بروز بیماری سرماخوردگی و گلودرد نیز می شوند) و ویروس اوریون می باشند. لازم است بدانید که هیچ نوع واکسن معتبری برای پیشگیری از بروز این نوع مننژیت در دسترس نیست.

علائم بیماری مننژیت در کودکان

مننژیت یک بیماری کشنده است و از هر 5 نفر مبتلا به این عفونت، یک نفر جان خود را از دست داده یا با عوارض جدی در زندگی آینده خود روبرو می شود. نوزادان مبتلا به بیماری مننژیت ممکن است دچار کم شنوایی، آسیب مغزی و مشکلات عصبی شوند. به این نکته مهم توجه داشته باشید که مشکل اصلی در مورد بیماری مننژیت شناسایی علائم واقعی آن است، زیرا علائم این بیماری در مراحل اولیه کاملاً مشابه عفونت های ویروسی شایع مانند سرماخوردگی است. همچنین، علائم بیماری مننژیت بسته به سن، میزان ایمنی بدن و واکنش بدن نوزاد به عفونت ممکن است از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. با همه این توصیفات، علائم شایع بیماری مننژیت در مراحل اولیه شامل موارد زیر می باشند:

• فرزند شما عموماً احساس ناخوشایندی می کند
• نوزاد مبتلا به بیماری مننژیت با سردرد شدید و مداوم روبرو است
• برخی از بیماران، سفتی گردن را نیز تجربه می کنند
• حالت تهوع یا استفراغ نیز یکی از شایع ترین علائم بیماری مننژیت در کودکان است
• نوزاد بیمار از چراغ های روشن شاکی است
• خواب آلودگی یا مشکل در بیدار شدن نوزادان نیز از علائم شایع بیماری مننژیت است
• نوزاد مبتلا به بیماری مننژیت با درد مفاصل نیز درگیر است
• سردرگمی و سایر تغییرات ذهنی نیز از علائم بروز بیماری مننژیت در بدن نوزادان است

تشخیص قطعی مننژیت

اگر شما از واکسن مننژیت برای کودک استفاده نکردید و احتمال ابتلای فرزندتان به مننژیت را می‌دهید با یک آزمایش ساده می‌توانید، مطمئن شوید که فرزندتان به این بیماری مبتلاست یا خیر.

از فرزندتان بخواهید سرش را پایین بیاورد و به سینه‌اش بچسباند؛ اگر نتوانست چنین کاری انجام دهد و یا این کار را با درد فراوان انجام داد به احتمال فراوان فرزندتان مبتلا به مننژیت است و بدون اتلاف وقت به پزشک مراجعه کنید.

پزشک با انجام تست ردور تشخیص مننژیت را انجام می‌دهد. این تست به این گونه است که پزشک کودک را به پشت می‌خواباند و دست خود را زیر گردن کودک می‌گذارد و سر کودک را بلند می‌کند؛ در صورتی که کودک مبتلا به این بیماری باشد سر کودک خم نمی‌شود و بدن با سر بالا می آید.

چه کسانی در معرض خطر ابتلا به بیماری مننژیت قرار دارند؟

از آنجایی که سیستم ایمنی بدن نوزادان و کودکان هنوز در حال توسعه است، این گروه از افراد بیشتر از بزرگسالان در معرض خطر ابتلا به بیماری مننژیت قرار دارند. در واقع، سیستم ایمنی بدن کودک نمی تواند او را در برابر عفونت های کشنده باکتریایی و ویروسی محافظت کند. علاوه بر این موارد، فرزند شما ممکن است نتوانند به وضوح احساسات ناخوشایند خود را بیان کند. این امر، تشخیص بیماری توسط پزشک متخصص اطفال را دشوار کرده و منجر به تأخیر در روند درمان می شود.

سن ایده آل در دریافت واکسن مننژیت برای کودکان

محافظت در برابر عفونت مننژیت می تواند در سنین پایین ارائه شود. بر این اساس، در ویزیت بعدی پزشک متخصص اطفال، در مورد سن مناسب برای محافظت از فرزند خود در برابر بیماری مننژیت صحبت کنید.

عوارض جانبی واکسن مننژیت برای کودکان چیست؟

لازم است بدانید که عوارض جانبی واکسن مننژیت برای کودکان خفیف و اندک هستند. شما می توانید از پزشک متخصص اطفال در مورد این عوارض، اطلاعات دقیق تری به دست آورید؛ اما شایع ترین عوارض دریافت واکسن مننژیت در کودکان شامل موارد زیر می باشند:

تب، سردرد، حالت تهوع و اسهال همچنین، ممکن است کودک در محل تزریق، قرمزی یا تورم را نیز تجربه کند.

با وجود برنامه غذایی سالم کودک، همچنان واکسن مننژیت نیاز هست ؟

در نظر داشته باشید که تغذیه سالم به طور کلی محافظت از بدن کودک در برابر عفونت مننژیت را تضمین نمی کند. همانطور که قبلاً اشاره شد، سیستم ایمنی بدن کودکان کاملاً توسعه نیافته است؛ آنها بیشتر از بزرگسالان، به عفونت باکتریایی و ویروسی مبتلا می شوند. نوزادان و خردسالان بیشتر مستعد ابتلا به بیماری مننژیت هستند، زیرا به دفعات از مکان های عمومی مانند مدارس، پارک ها و سایر گروه های اجتماعی بازدید می کنند. همچنین، کودکان تمایل دارند تا بطری آب خود را با دوستان خود به اشتراک بگذارند و از بهداشت فردی کمتری آگاه هستند. بیماری مننژیت مسری است و می تواند از طریق عطسه و سرفه گسترش یابد. بنابراین، از طریق قرار گرفتن در معرض ترشحات تنفسی و گلو (آلوده)، فرزند شما ممکن است این نوع عفونت را دریافت کند. با همه این توصیفات، واکسن مننژیت بهترین روش برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری است.

چرا به طور رسمی در برنامه ملی کشورها، واکسنی برای مننژیت لحاظ نمی شود؟

زیرا مننژیت یک بیماری نادر است؛ اما نادر بودن به معنای سرنوشت ساز بودن نیست. این بیماری در طی 24 ساعت می تواند یک کودک / بزرگسال کاملاً سالم را از بین ببرد. بر اساس گزارش نمایه ملی بهداشت جهانی، در سال 2017، در کل جهان 3251 مورد بیماری مننژیت گزارش شده که از این تعداد 205 مورد کشنده بوده است. فقط با نگاهی به آمار کشته شدگان می توان درک کرد که هر پدر و مادری باید فرزند خود را در برابر بیماری مننژیت واکسینه کنند.

در ادامه به چند سوال درباره مننژیت در کودکان پاسخ می‌دهیم.

درمان مننژیت چیست؟

اگرچه واکسن مننژیت برای کودکان همواره توصیه می‌شود اما در صورت ابتلای کودک به مننژیت ویروسی سیستم ایمنی بدن با این بیماری مقابله می‌کند اما در مننژیت باکتریایی کودک باید دوهفته بستری و تحت مداوا با آنتی بیوتیک‌های قوی و سرم باشد تا بهبود پیدا کند.

آیا واکسن مننژیت برای کودکان نقش پیشگیری دارد؟

به طور 100 درصد نمی‌توان از این بیماری جلوگیری کرد اما واکسن مننژیت برای کودکان یکی از راه‌های اصلی و مهم پیشگیری از این بیماری است.

واکسن مننژیت برای کودکان چه زمان تزریق می‌شود؟

واکسن مننژیت نوع B در دو، چهار و دوازده ماهگی تزریق می‌شود و واکسن مننژیت نوع C در سه و دوازده ماهگی تزریق می‌شود. البته واکسن مننژیت برای کودکان را در دوران مدرسه نیز توصیه به تزریق می‌کنند.

در نهایت به یاد داشته باشید که مننژیت یک بیماری تهدیدکننده زندگی است و ما باید به عنوان مسئول، رفاه فرزند خود را در همه موارد در نظر بگیریم.