در ابتدا به یاد داشته باشید که تنگی پیلور باعث ناراحتی شدید و استفراغ ناخوشایند پرتابهای در نوزادان میشود. در نهایت، بروز این بیماری در بدن کودک منجر به اشتهای ضعیف، کمآبی و کاهش روند رشد او خواهد شد. با این حال، مداخله سریع پزشک متخصص اطفال کمک میکند تا از بروز این مسائل در بدن بیمار جلوگیری شود. با همه این توصیفات، تنگی پیلور در نوزادان چیست؟ چه عواملی باعث بروز این مشکل در بدن کودک شما میشود؟ در ادامه این مقاله، اطلاعات دقیقی در مورد تنگی پیلور در نوزادان شیرخواره، علل، علائم و روشهای درمان این مشکل ارائه شده است.
تنگی پیلور در نوزادان چیست؟
تنگی پیلور به ضخیم شدن عضله پیلور اشاره دارد که در محل تقاطع بین معده و روده کوچک نوزادان قرار دارد. پیلور در تنظیم جریان خون از معده به اثنیعشر که اولین بخش از روده کوچک انسان است، نقش اساسی دارد. این عضو، نوار یا اسفنکتر عضلانی ضخیم است که مانند دریچه باز و بسته شده و امکان حرکت مواد غذایی را فراهم میکند. هنگامی که ماهیچه پیلور ضخیم شود، آن را منقبض کرده و از حرکت مواد غذایی در روده کوچک نوزاد جلوگیری میکند. در نهایت، اسفنکتر نیز ضخیم شده و "تنگی پیلور" را به دنبال خواهد داشت. این بیماری در علم پزشکی با نامهای دیگری مانند تنگی پیلوریک هیپرتروفیک نوزادان، پیلوروستنوز، تنگی پیلوریک کودکان و تنگی پیلوریک نوزادان شناخته میشود.
همانطور که گفته شد، تنگی پیلور در نوزادان در اثر ضخیم شدن عضله پیلوریک ایجاد میشود؛ اما، این ماهیچه چگونه ضخیم میشود؟
چه عواملی باعث بروز بیماری تنگی پیلور در نوزادان میشود؟
لازم است بدانید که علت دقیق ضخیم شدن عضله پیلور در نوزادان مشخص نیست؛ اما حدس زده میشود که ضخیم شدن ناگهانی این عضو ممکن است در بدو تولد یا در اوایل تولد کودک شما رخ دهد. این شرایط منجر به دو نوع تنگی پیلور در نوزادان میشود که به شرح زیر میباشند:
1-تنگی پیلور مادرزادی که به آن تنگی پیلوریک مادرزادی هیپرتروفیک نیز گفته میشود، هنگامی اتفاق میافتد که کودک در بدو تولد دارای عضله پیلوری ضخیم باشد.
2-تنگی پیلوریک اکتسابی یا تنگی پیلوری هیپرتروفیک اکتسابی که اغلب در چند هفته پس از تولد نوزاد، هنگامی که او شروع به تجربه اولین علائم بیماری در بدن خود میکند، مشاهده میشود.
پزشکان متخصص اطفال عقیده دارند که تنگی پیلور اغلب به علل مادرزادی حاصل میشود. با این حال، به نظر میرسد که برخی عوامل خاص، خطر ابتلا به تنگی پیلوری اکتسابی یا مادرزادی را در نوزادان افزایش میدهند.
چه عواملی خطر ابتلا به تنگی پیلور را در نوزادان افزایش میدهند؟
شرایط و سناریوهای خاصی شانس مبتلا شدن کودک شما را به تنگی پیلور افزایش میدهد که مهمترین این موارد به شرح زیر میباشند:
-
سن نوزاد:
جالب است بدانید که تنگی پیلور بیشتر به نوزادان گروه سنی چند هفته تا شش ماهگی آسیب میزند؛ اوج این بیماری در بین نوزادان سه تا پنج هفتهای دیده میشود.
-
عوامل وراثتی:
اگر والدین نوزادی تنگی پیلور داشته باشد، این کودک 20٪ بیشتر از سایر همسالان خود در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارد. در واقع، تنگی پیلور ارثی با انتقال ژنهای ناقص و غیر طبیعی از طریق نسلهای مختلف به بدن نوزادان اتفاق میافتد.
برای اطلاع از اینکه علت بروز بیماری فنیل کتونوری در نوزادان چیست؟ این مطلب را بخوانید
-
جنسیت کودک:
به خاطر بسپارید که نوزادان پسر چهار برابر بیشتر از دختران به تنگی پیلور مبتلا میشوند. با این حال، هنوز پزشکان متخصص اطفال نتوانستند مشخص کنند که چگونه جنسیت بر ضخیم شدن ماهیچه پیلور در نوزادان تأثیر میگذارد.
-
نوزاد اول خانواده:
نوزادان اول خانواده بیشتر از سایر همسالان خود در معرض خطر ابتلا به تنگی پیلور قرار دارند؛ اگرچه دلیل این موضوع نیز مشخص نیست.
-
نوزادان نارس:
این نوزادان مستعد عوارض زیادی هستند که تنگی پیلور یکی از مهمترین این موارد به شمار میرود.
-
استعمال دخانیات توسط مادر در 9 ماه دوران بارداری:
لازم است بدانید خانمهایی که در 9 ماه دوران بارداری خود سیگار میکشند، با احتمال بیشتری، کودک مبتلا به تنگی پیلور را به دنیا میآورند.
-
مصرف داروی اریترومایسین:
نوزادانی که آنتیبیوتیک اریترومایسین را طی دو هفته اول از زندگی خود مصرف میکنند، در معرض خطر ابتلا به تنگی پیلور قرار دارند. سایر موارد پرخطر در مورد مبتلا شدن نوزادان به این بیماری، شرایطی است که مادران در طی دو هفته آخر از دوران بارداری یا در ماه اول شیردهی خود داروی اریترومایسین را مصرف کنند.
-
قومیت:
بر اساس نتایج تحقیقات مراکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای ایالات متحده (CDC)، تنگی پیلور در بین نوزادان قفقازیها (مردم سفیدپوست اروپایی) شایع است؛ در اسپانیاییها و آفریقاییها این بیماری کمتر دیده میشود. همچنین، احتمال مبتلا شدن نوزادان آسیایی به تنگی پیلور خیلی پایین است.
در نهایت، در نظر داشته باشید که این عوامل فقط خطر ابتلا به تنگی پیلور را در بدن فرزند شما بالا میبرند؛ ممکن است این شرایط لزوماً باعث بروز بیماری در بدن او نگردد. اگر کودک شما هر یک از شرایط بالا را دارد، باید بیش از حد مراقب سلامتی او باشید. از طریق برخی علائم ساده، شما میتوانید تنگی پیلور را در بدن فرزندتان تشخیص دهید.
علائم تنگی پیلور در نوزادان چیست؟
ضخیم شدن عضله پیلور در بدن نوزادان منجر به بروز چندین بیماری پاتوفیزیولوژیک دیگر نیز میشود. شایعترین علائم بروز تنگی پیلور در بدن نوزادان به شرح زیر میباشند:
-
استفراغ پرتابهای:
این نوع استفراغ، علامت منحصر به فرد تنگی پیلور در نوزادان است؛ در واقع، یکی از علائم اولیه تنگی پیلور است که به طور مستقیم به وجود این بیماری در بدن کودک شما اشاره دارد. کودک مبتلا به تنگی پیلور با زور استفراغ کرده و محتویات معده خود را به صورت پرتابهای بیرون میریزد. این نوع استفراغ به حدی نیرومند است که محتویات معده نوزاد میتواند بر روی زمین بریزد. استفراغ پرتابهای در نوزادان مبتلا به تنگی پیلور چند دقیقه تا یک ساعت پس از مصرف مواد غذایی اتفاق میافتد. در این مرحله، کودک هیچگونه ناراحتی آشکار ندارد و کاملاً آرام به نظر میرسد.
-
گرسنگی مداوم نوزاد:
کودک مبتلا به تنگی پیلور همیشه گرسنه است و نیاز به مصرف خوراکی دارد. او مواد غذایی مصرف شده را استفراغ میکند، گرسنه میشود و این چرخه را ادامه میدهد.
-
موجدار شدن معده نوزاد:
ممکن است بلافاصله بعد از خوردن مواد غذایی، متوجه موجدار شدن معده نوزاد، یعنی حرکت موجی در معده او شوید که از سمت چپ به انتهای راست شکم حرکت میکند. به این حرکت "پریستالیس" گفته میشود که توسط عضلات صاف معده به منظور انتقال مواد غذایی به روده کوچک انجام میشود. از آنجایی که پیلور بیمار ضخیم شده است، ماهیچهها فشار اضافی بر مواد غذایی وارد میکنند. در نتیجه این فشار، عضلات بیرونی معده نوزاد به صورت موجدار روی تنه اطراف حفره شکمی قابل مشاهده خواهد بود.
اگر پوست بدن کودکتان کبود میشود این مطلب دلایل کبودی پوست بدن نوزادان و کودکان را بخوانید
-
یبوست:
لازم است بدانید که نوزادان مبتلا به تنگی پیلور پوشکهای آلوده کمتری تولید میکنند. همچنین، مدفوع این نوزادان فقط به شکل مخاط یا صفرا خواهد بود که از رودهها سرچشمه میگیرد.
-
درد شکم:
کودک مبتلا به تنگی پیلور درد مداومی در معده خود احساس میکند که باعث میشود او در هنگام مالیدن شکم، گریه کند.
-
بیحالی و کمبود آب بدن نوزاد:
هرچه شرایط بیماری حاد شود، کودک بیحالتر و ضعیفتر میشود. این امر به دلیل کمبود رژیم غذایی و آلکالوز متابولیکی است که سطح pH خون را افزایش میدهد؛ این وضعیت به کمآبی بدن نوزادان مبتلا به تنگی پیلور اشاره دارد. در واقع، محیط قلیایی به دلیل از بین رفتن اسید هیدروکلریک در معده کودک به دلیل استفراغ زیاد رخ میدهد. همچنین، تنگی پیلور باعث از بین رفتن الکترولیت پتاسیم در بدن نوزادان میشود.
با همه این توصیفات به یاد داشته باشید که استفراغ پرتابهای به تنهایی دلیلی برای مبتلا شدن نوزادان به تنگی پیلور است؛ اما اگر هر یک از علائم دیگر را در بدن فرزند خود مشاهده کردید، او را سریعاً به مطب پزشک متخصص اطفال برسانید، زیرا این وضعیت میتواند منجر به برخی عوارض جدی در بدن نوزادان شود.
عوارض ناشی از تنگی پیلور در بدن نوزادان کدامها هستند؟
اگر بیماری تنگی پیلور در نوزادان درمان نشود، میتواند منجر به بروز برخی عوارض جدی شود که مهمترین این موارد به شرح زیر میباشند:
- از آنجایی که کودک مبتلا به تنگی پیلور همیشه استفراغ میکند، بدن او هرگز از مواد غذایی مصرفی هیچ ماده مغذی را دریافت نمی-کند. این امر میتواند منجر به رشد آهسته و کاهش شدید وزن او شود.
- تغذیه ضعیف منجر به تأخیر در دستیابی به مهارتهای مختلف از جمله رشد شناختی و جسمی در نوزادان میشود. در واقع، نوزاد شیرخواره از نوزادان همسن خود عقب میماند.
- استفراغ مکرر، روده و معده نوزاد بیمار را تحریک کرده و باعث ایجاد زخمهای ریز و خونریزی در بدن او میشود. در نتیجه، میتوان در استفراغ نوزاد خود خون مشاهده کرد.
- در برخی موارد نادر، تنگی پیلور ممکن است باعث افزایش سطح بیلی روبین در بدن نوزاد شود که در نهایت باعث بروز بیماری زردی میشود.
با این حال، در نظر داشته باشید که اگر بیماری کودک سریعاً تشخیص داده شود، از بروز این عوارض در بدن او جلوگیری میشود.
چگونه تنگی پیلور در نوزادان تشخیص داده میشود؟
پزشک متخصص اطفال ابتدا با والدین کودک در مورد علائم تنگی پیلور مانند استفراغ پرتابهای و امواجدار شدن معده صحبت میکند. اگر این علائم در بدن نوزادی وجود داشته باشد، در مرحله بعد تشخیص بیماری با استفاده از برخی روشهای خاص صورت میگیرد که رایجترین این موارد به شرح زیر میباشند:
-
معاینه فیزیکی:
پزشک معالج بروز معده تودهای ناشی از پیلور ضخیم را در سمت راست شکم نوزاد بررسی میکند. این عضو مانند زیتونی در زیر پوست، خود را نشان میدهد؛ از این رو، آن را "زیتون" نیز مینامند.
-
آزمایش شیردهی:
از مادر خواسته میشود تا فرزند خود را در کلینیک پزشک متخصص اطفال تغذیه کند. اگر کودک به زودی پس از تغذیه یا یک ساعت بعد، با استفراغ پرتابهای همه شیر را بالا بیاورد، احتمال بروز تنگی پیلور در بدن او تأیید میشود.
-
آزمایش خون:
این آزمایش مربوط به بررسی قلیای متابولیک و میزان پتاسیم و سدیم در بدن نوزاد است که شدت کمبود آب بدن ناشی از تنگی حاد پیلوریک را تعیین میکند.
-
سونوگرافی شکمی:
پزشک در طول سونوگرافی، ضخامت عضله پیلوریک بیمار را برای تعیین میزان تنگی آن آنالیز میکند. اندازه پیلور 0.18 سانتیمتر و بالاتر از آن معمولاً نشاندهنده تنگی پیلور است. در موارد شدید، ضخامت پیلور میتواند تا اندازه 0.86 سانتیمتر بزرگ شود. علاوه بر این مورد، پزشک معالج برای مشاهده علائم دیگر تنگی پیلور، معده و روده کودک را نیز بررسی میکند.
اگر دنبال راهی برای جلوگیری از یبوست نوزاد خود هستید این مطلب جلوگیری از یبوست نوزادان با مصرف شلغم را بخوانید
-
استفاده از اشعه ایکس باریم:
اشعه X به ندرت برای تشخیص علائم بیماری تنگی پیلور در بدن نوزادان مورد نیاز است، زیرا سونوگرافی برای تشخیص آن کافی میباشد؛ اما اگر سونوگرافی نتیجهای در پی نداشت، در مواردی مانند تنگی خفیف پیرور، پزشک آزمایش اشعه ایکس باریم را پیشنهاد میکند. در این آزمایش، نوزاد از یک ترکیب باریمدار تغذیه میکند که باعث میشود اندامهای دستگاه گوارشی او در صورت تابش اشعه ایکس قابل مشاهده باشد. چندین عکس با اشعه X برای مشخص کردن شکل قارچ (نشانه قارچ) یا شکل شانه (علامت شانه) از پیلور کافی است؛ این شکلها نشاندهنده تنگی پیلوری در بدن نوزاد است.
بر اساس شدت بیماری که ضخامت توده پیلور را نشان میدهد، پزشک متخصص اطفال روش درمانی مناسب را پیشنهاد خواهد کرد.
تنگی پیلور در نوزادان چگونه درمان میشود؟
به خاطر بسپارید که جراحی سرپایی تنها روش درمان این بیماری است. سایر روشهای مدیریت تنگی پیلور به شرح زیر میباشند:
1-بازگرداندن تعادل الکترولیتی بدن نوزاد:
همانطور که قبلاً بیان شد، کودک مبتلا به تنگی پیلور دچار ضعف و کمآبی میشود؛ بنابراین، باید برای رفع سوءتغذیه، کمآبی و وضعیت قلیایی بدن او از محلول الکترولیتی داخل وریدی (IV) استفاده کرد. مایعات IV به مدت 24-48 ساعت در بیمارستان، قبل از عمل به بدن نوزاد تزریق میشوند.
2-پیلورومیوتومی تنگی پیلور:
عمل جراحی که به منظور درمان تنگی پیلور انجام میشود، "پیلورومیوتومی" نام دارد. این عمل یا به صورت لاپاروسکوپی انجام میشود، یعنی از طریق یک سوراخ کوچک در شکم نوزاد یا با استفاده از برش باز. بیشتر جراحان عمل جراحی لاپاروسکوپی را جهت درمان نوزادان مبتلا به تنگی پیلور انجام میدهند، زیرا کمتر از جراحی باز حالت تهاجمی داشته و روند بهبودی بعد از عمل تسریع میبخشد. برای این منظور، از بیهوشی عمومی استفاده میشود. سپس، یک شکاف کوچک در بالای ناف کودک ایجاد میشود. در این روش، هیچ بافتی برداشته نمیشود و پزشک لایه بیرونی پیلور را قطع میکند تا عضلات برآمده شوند. این عمل حدود 30 دقیقه طول میکشد. نوزاد ممکن است برای بهبودی کامل مجبور باشد حداکثر سه روز در بیمارستان بماند.
مراقبتهای بعد از جراحی تنگی پیلور نیز بسیار مهم است؛ والدین باید قبل از ترخیص کودک از این نکات مطلع شوند.
مراقبتهای بعد از جراحی تنگی پیلور:
مراقبتهای بعد از این عمل شامل چندین مرحله است. در ادامه این مقاله، نکات سادهای در مورد مراقبتهای بعد از جراحی تنگی پیلور ارائه شده است که مهمترین این موارد به شرح زیر میباشند:
-
استفراغ نوزاد برای مدتی ادامه خواهد یافت:
به یاد داشته باشید که نوزاد تا سه روز بعد از عمل، استفراغ میکند. طبیعی است که معده این نوزادان، محتویات داخل روده را آزاد کند. با این وجود، استفراغ نوزادان بعد از جراحی تنگی پیلور نادر است؛ نیروی آن کمتر از قبل میباشد.
-
تغذیه نوزاد را میتوان ظرف 24 ساعت پس از عمل از سر گرفت:
بسته به وضعیت سلامت عمومی کودک، پزشک معالج ممکن است ظرف دو تا شش ساعت بعد از عمل، توصیه کند که بیمار تغذیه شود. در ابتدا، فقط محلولهای شیر/ شیر خشک و الکترولیت به نوزاد داده میشود. همانطور که گفته شد طبیعی است که کودک بعد از مصرف این مواد غذایی استفراغ کند؛ بنابراین نگران نباشید! به تدریج میتوانید وعدههای غذایی فرزند خود را تا روز سوم افزایش دهید.
-
هنگامی که در خانه هستید، طبق معمول فرزند خود را تغذیه کنید:
نوزادان بزرگ تر که مواد غذایی جامد نیز میخورند، میتوانند ابتدا پوره و مواد غذایی مایع را بخورند. غذای جامد را میتوان به تدریج در وعدههای غذایی فرزند بیمار خود قرار داد.
-
قاتلان ضد درد و آنتیاسید نیز ممکن است برای بیمار تجویز شود:
لازم است بدانید که محل عمل کودک برای چند روز درد خواهد داشت؛ بنابراین، پزشک ممکن است برای دو هفته بعد از عمل استامینوفن (پاراستامول) را تجویز کند. برای کاهش استفراغ کودک نیز میتوان آنتیاسید استفاده کرد.
کودک در طی یک هفته پس از عمل، سلامتی خود را به دست میآورد؛ اما محل جراحی هنوز هم به مراقبت زیادی احتیاج دارد.
چگونه والدین میتوانند از بخیه های جراحی فرزند خود مراقبت کنند؟
نکات زیر را رعایت کنید تا مطمئن شوید که محل جراحی آلوده نشده است. مهمترین این موارد به شرح زیر میباشند:
-
محل جراحی را خشک نگه دارید:
برای تسریع در روند بهبودی فرزند خود، بخیهها را هوادهی کنید. کودک خود را تا زمان بهبودی حمام نبرید؛ قبل از مرخصی نیز در مورد اولین حمام فرزند خود با پزشک مشورت کنید. در این دوران، میتوانید کودک خود را به طور اسفنجی تمیز کنید؛ اما اطمینان حاصل کنید که ناحیه اطراف برش خشک بماند. نوار جراحی را از روی برش برندارید؛ حتی زمانی که به نظر میرسد پوست آن بهبود یافته است.
-
پیگیری ویزیت بیمار در بیمارستان بسیار حیاتی است:
کودک را یک هفته یا ده روز پس از عمل به بیمارستان یا مطب پزشک معالج ببرید. پزشک محل جراحی را بررسی کرده، نوار جراحی را برداشته و شما را در برای تسریع روند بهبودی کودک راهنمایی میکند.
-
تا زمان بهبودی کامل، به مراقبت از محل برش فرزند خود بپردازید:
تا زمانی که محل برش به طور کامل بهبود نیافته، بخیهها و نوار جراحی برداشته نشده است، باید اطمینان حاصل کنید که این محل عاری از عفونت باشد. اگر به خوبی از فرزند خود مراقبت کنید؛ محل برش به ندرت ورم میکند.
لازم است بدانید که جراحی، معمولاً تنگی پیلور را در بدن نوزادان درمان میکند، اما در موارد نادر ممکن است عوارضی به دنبال داشته باشد.
عوارض احتمالی بعد از جراحی تنگی پیلور چیست؟
اگر برخی علائم خاص را بعد از جراحی پیلور فرزند خود مشاهده کردید، سریعاً به پزشک متخصص اطفال مراجعه کنید. شایعترین این علائم به شرح زیر میباشند:
- قرمزی و التهاب اطراف بخیه
- تورم هر قسمت از حفره شکمی نوزاد
- به نظر میرسد که کودک با وجود داروهای تسکیندهنده، هنوز هم درد دارد
- استفراغ پرتابهای بیش از سه روز بعد از عمل ادامه داشته باشد
- ترشح چرک، خون یا مایع روشن از محل برش
- تب با درجه حرارت بالاتر از 100.4 درجه فارنهایت (38 درجه سانتیگراد)
با همه این توصیفات، در نظر داشته باشید که پزشک معالج میتواند علائم فوق را به سادگی برطرف کند.
اگر کودکتان به خوردن ماست یونانی علاقه دارد خواندن این مطلب آیا مصرف ماست یونانی برای نوزادان مفید است؟ به شما پیشنهاد میشود
چگونه میتوان خطر بروز تنگی پیلور در نوزادان را به حداقل رساند؟
از آنجایی که این بیماری به طور خود به خودی رخ میدهد و دلایل بروز آن ناشناخته است، نمیتوان از بروز تنگی پیلور در بدن نوزادان جلوگیری کرد. با این وجود، شما میتوانید خطر مبتلا شدن فرزند خود به این بیماری را به حداقل برسانید. آیا به یاد دارید که بیان شد، اگر مادری در 9 ماه دوران بارداری یا یک ماه بعد از زایمان سیگار کشیده یا اریترومایسین مصرف کند، میتواند خطر ابتلا به تنگی پیلور را در بدن فرزند خود افزایش دهد؟ از این رو، بهتر است از این کارها جلوگیری شود تا خطر ابتلا به تنگی پیلور به حداقل برسد.
همچنین، به کمک پزشک متخصص اطفال، وضعیت سلامتی فرزند خود را بررسی کنید. اگر کودک شما در هر یک از گروههای خطر قرار دارد، مانند کودک پسر، فرزند اول و غیره، با مراجعه منظم به پزشک متخصص اطفال، از سلامت او مطمئن شوید. تشخیص به موقع تضمین میکند که نوزاد رنج کمتری کشیده و در سریعترین زمان ممکن بهبود مییابد.
سؤالات متداول در مورد تنگی پیلور در نوزادان:
1- تنگی پیلور چقدر شایع است؟
از هر 300-500 نوزاد، یک نفر این بیماری را در شش ماه اول زندگی خود تجربه میکند؛ اما، قبل از ظهور علائم شدید، در یک معاینه روتین، پزشک متخصص اطفال میتواند تنگی پیلور را به راحتی تشخیص دهد.
2- آیا درمان تنگی پیلور در طولانی مدت نیز مؤثر است؟
بله، کودک پس از عمل میتواند به زندگی سالم خود ادامه دهد و به طور طبیعی رشد کند. اثرات طولانی مدتی برای این بیماری شناخته نشده است.
3-آیا کودکی میتواند در آینده نیز دوباره به تنگی پیلور مبتلا شود؟
این اتفاق به ندرت رخ میدهد؛ کمتر از 1٪ نوزادانی که تحت معالجه قرار میگیرند، دوباره با علائم تنگی پیلور روبرو میشوند.
در نهایت به خاطر بسپارید که تنگی پیلور میتواند بر رشد فرزند شما تأثیر بگذارد؛ اما، علائم این بیماری از لحظه ظهور، خود را نشان میدهند. میزان موفقیت جراحی تنگی پیلور بسیار بالا است و بیماری به ندرت عود میکند. نوزادانی که یک بار به دلیل تنگی پیلور تحت درمان قرار گرفتهاند، میتوانند وعدههای غذایی منظم و عادی داشته باشند؛ در نهایت، مانند کودکان سالم رشد کنند!
نظر (1)