چرا برخی از نوزادان دارای ناف برجسته هستند؟

یکی از اعضای شگفت‌انگیز بدن نوزادان که اغلب، توجه والدین را به خود جلب می‌کند، ناف است. ناف یا دکمه‌ شکمی نوزادان، زمانی تشکیل می‌شود که بند ناف برش داده شود؛ بلافاصله پس از زایمان، این عضو محکم می‌شود. در واقع، هنگامی که بند ناف خشک شده و در عرض چند روز می‌افتد، در آن قسمت از بدن کودک، ناف شکل می‌گیرد. به یاد داشته باشید که بچه ‌ها می‌توانند ناف برجسته یا فرورفته داشته باشند؛ 10 تا 20 درصد از نوزادان مبتلا به ناف برجسته هستند. در ادامه این مقاله، به شما خواهیم گفت که چگونه ناف برجسته در بدن نوزادی ایجاد می‌شود، آیا ناف برجسته نوزادان، امری طبیعی است و مراقبت از ناحیه شکم فرزند خود چه اقداماتی را باید انجام داد.

ناف برجسته در نوزادان چیست؟

هنگامی که بند ناف نوزادی خشک شده و در عرض چند روز می‌افتد، در آن قسمت از بدن او، ناف، به حالت فرورفته شکل می‌گیرد؛ اما در برخی موارد، به نظر می‌رسد که ناف نوزاد مانند یک بالون کوچک شده است. هنگامی که کودک گریه، خنده و سرفه کرده یا حرکات روده‌ای را تجربه می‌کند، این وضعیت بدتر می‌شود. ناف برجسته به خاطر افزایش فشار داخل شکمی رخ می‌دهد. به همین دلیل، هنگامی که کودک آرام باشد، برجستگی روی شکم او به میزان قابل توجهی کاهش می‌یابد.

چرا برخی از نوزادان به ناف برجسته مبتلا می‌شوند؟

لازم است بدانید که ناف برجسته در نوزادان، معمولاً به دو دلیل ایجاد می‌شود که به شرح زیر می‌باشند:

• رایج‌ترین علت برجسته شدن ناحیه شکم نوزادان، فتق ناف است.
• بافت دانه‌ای در ناحیه بند ناف کودک ایجاد می‌شود که مقدار زیادی سلول پوستی را در آن منطقه ایجاد می‌کند.

رای اطلاع از اینکه علت بروز خال لکه شرابی در نوزادان چیست؟ این مطلب را بخوانید

فتق ناف به علت ضعف دیواره عضلانی اطراف شکم نوزاد تشکیل می‌شود. در 9 ماه دوران بارداری، در داخل رحم مادر، بند ناف از طریق شکم کودک، به بدن او متصل می‌شود. هنگامی که کودک از رحم مادر خود بیرون آورده می‌شود، بند ناف او را می‌برند؛ با این حال، محل اتصال آن به شکم نوزاد باز می‌ماند تا با گذر زمان و با کمک ماهیچه‌های عضلانی اطراف شکم بسته شود. این، در حالی است که در برخی موارد، ماهیچه‌های شکمی نمی‌توانند محل بند ناف را به طور کامل ببندند؛ سوراخ کوچکی در شکم نوزاد ایجاد می‌شود. در نهایت، فتق ناف زمانی رخ می‌دهد که بخشی از روده کودک به این سوراخ برسد. جالب است بدانید که این مشکل در بین دختران و نوزادان نارس رایج است.

علائم شایع فتق ناف در بدن نوزادان:

فتق ناف، معمولاً بی‌ضرر بوده و کودک شما را دچار درد نخواهد کرد. با این حال، در برخی موارد نادر، روده در این سوراخ گیر می‌کند. بر این اساس، اگر برخی علائم را در بدن فرزند خود مشاهده کردید، بلافاصله او را به نزدیک‌ترین بیمارستان یا مطب پزشک متخصص اطفال برسانید. شایع‌ترین این علائم به شرح زیر می‌باشند:

• درد شدید در اطراف ناف و شکم نوزاد
• تغییر رنگ اطراف فتق
• تورم در منطقه ناف و شکم نوزاد
• استفراغ
• تب شدید کودک

چه زمانی فتق ناف نوزادان از بین می‌رود؟

به خاطر بسپارید که وقتی عضلات شکم نوزادی رشد کرده و قوی‌تر شوند، سوراخ ناف او به خودی خود بهبود می‌یابد. این سوراخ معمولاً بین ماه‌های 12 تا 18 بعد از تولد بسته می‌شود؛ اما اگر سوراخ ناف کودکی بزرگ‌تر از حد معمول باشد، ممکن است روند بهبودی آن زمان بیشتری طول بکشد. در نهایت، یادتان باشد که صرف نظر از اندازه سوراخ، فتق ناف نوزادان، زمانی که کودک پنج ساله شود، حتماً بسته می‌شود.

با این حال، در برخی موارد، برای درمان فتق ناف کودک، نیاز به جراحی است.

جراحی برای درمان فتق ناف کودکان:

برای درمان فتق ناف کودکان، جراحی مورد نیاز است، اگر:

• سوراخ ناف کودک در سن پنج سالگی نیز باز بماند.
• روده بیمار در سوراخ ناف گیر کرده باشد.
• با بزرگ‌تر شدن کودک، فتق ناف او نیز در حال رشد باشد.

با همه این توصیفات، لازم است بدانید که جراحی فتق ناف کودکان، روش درمانی ساده‌ای است که حدود 20 تا 30 دقیقه طول می‌کشد. برای این منظور، دکتر یک برش کوچک در ناحیه مورد نظر ایجاد کرده و بافت داخل ناف بیمار را فشار می‌دهد. سپس، او دیواره شکم کودک را می‌بندد. این روش، تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود.

چگونه می‌توان از ناف نوزاد خود مراقبت کرد؟

ناف کودک شما باید خشک و بدون عفونت نگهداری شود. در ادامه این مقاله، چند راهکار ساده برای مراقبت از ناف نوزادان ارائه شده است که مهم‌ترین این موارد به شرح زیر می‌باشند:

• بدن نوزاد تازه متولد شده خود را همواره خشک نگه دارید، زیرا بند ناف خشک، زودتر از نوع مرطوب آن می‌افتد.
• هر بار که پوشک بچه را عوض می‌کنید، بند ناف او را هم به کمک پنبه پاک کنید.
• ناف فرزند کوچک خود را با پوشک نپوشانید؛ این کار می‌تواند باعث پوسته پوسته شدن محل مورد نظر شود. همچنین، پوشیده شدن بند ناف نوزاد با پوشک می‌تواند منجر به بروز عفونت ناشی از کمبود گردش خون و ادرار در بدن او شود.
• پیش از این، پزشکان متخصص اطفال به مادران بی‌تجربه پیشنهاد می‌کردند که ناف نوزاد خود را با الکل تمیز کنند، اما این عمل اکنون توصیه نمی‌شود.
• هرگز سعی نکنید تا بند ناف فرزندتان را به زور در آورید؛ اجازه دهید تا این عضو حساس به طور طبیعی بیفتد.
• برای تمیز کردن ناف نوزاد کوچک خود از یک صابون ملایم استفاده کنید؛ با پزشک متخصص اطفال در مورد صابون مناسب برای تمیز کردن ناحیه شکم فرزند خود مشورت کنید.

اگر دنبال راهی برای جلوگیری از یبوست نوزاد خود هستید این مطلب جلوگیری از یبوست نوزادان با مصرف شلغم را بخوانید

عفونت ناف نوزادان:

ممکن است ناف فرزند شما آلوده شده و عفونت کند، اگر:

• مایع زرد یا سفیدی از آن ترشح کند.
• ناف کودک قرمز یا متورم شود.
• بند ناف نوزاد خونریزی کند.
• فرزند شما با درد شکمی مواجه شود.

عفونت بند ناف می‌تواند منجر به بروز عفونت تهدید‌کننده حیات به نام "اوفالیت" در بدن نوزادان شود. بروز این بیماری، یک وضعیت جدی پزشکی است که باید بلافاصله تحت درمان قرار گیرد.

چه زمانی باید در مورد عفونت ناف نوزادان با دکتر متخصص اطفال مشورت کرد؟

اگر برخی نشانه‌های عفونت را در بدن فرزند خود مشاهده کردید، بلافاصله با پزشک متخصص اطفال تماس بگیرید. شایع‌ترین این نشانه‌ها عبارتند از:

• بوی ناخوشایند ناف نوزاد
• تخلیه مایع چسبنده زرد زنگ از ناف کودک
• تورم، رطوبت و قرمزی پوست اطراف ناف بیمار
• تب شدید
• ضعف یا خواب‌آلودگی بیش از حد کودک
• بی‌اشتهایی یا تغذیه بسیار کم نوزاد

سؤالات متداول در مورد ناف برجسته نوزادان:

1-آیا می‌توان ناف برجسته یا فرورفته نوزادان را تغییر شکل داد؟

خیر، شما نمی‌توانید شکل ناف فرزندتان را تغییر دهید. حتی پزشک متخصص زنان و زایمان هم در 9 ماه دوران بارداری نمی‌تواند کاری برای درمان این مشکل بکند، زیرا شکل‌گیری ناف جنین، روندی طبیعی است. بر خلاف باور عمومی، برجستگی ناف نوزاد به علت افتادن مادر یا خم شدن ناگهانی او در دوران بارداری رخ نمی‌دهد.

2-آیا قرار دادن سکه بر روی ناف برجسته نوزاد، می‌توان مشکل او را درمان کند؟

جالب است بدانید که قرار دادن سکه بر روی ناف برجسته نوزادان، به منظور اصلاح این عضو، در بین فرهنگ‌های مختلف دنیا امری شایع است. با این حال، این راهکار کمکی به درمان ناف برجسته فرزند شما نخواهد کرد. علاوه بر این، اگر میکروب‌های روی سکه به بدن نوزاد منتقل شوند، می‌توانند سلامتی او را به خطر اندازند. همچنین، هرگز سعی نکنید که ناف برجسته نوزاد خود را فشار دهید. درست است که ناف کودک نرم است؛ اما اگر شما آن را فشار دهید، به داخل فرو نمی‌رود. در واقع، فشار ناف برجسته کودک فقط می‌تواند به شکم او آسیب برساند.

3-آیا می‌توان از بروز مشکل ناف برجسته در بدن نوزادان پیشگیری کرد؟

نه، شما نمی‌توانید مانع بروز این مشکل در بدن فرزند خود شود. همان‌طور که گفته شد برجستگی یا فرورفتگی ناف نوزادان امری کاملاً طبیعی است.

4-چگونه می‌توان ناف برجسته نوزادان را پاک کرد؟

شما می‌توانید ناف برجسته کودک خود را با صابون تمیز کنید.

اگر کودکتان به خوردن ماست یونانی علاقه دارد خواندن این مطلب آیا مصرف ماست یونانی برای نوزادان مفید است؟ به شما پیشنهاد میشود

5-آیا می‌توان عفونت ناف فرزند خود را در خانه درمان کرد؟

بله، شما می‌توانید عفونت ناف نوزاد را در خانه، تا زمانی که میزان خطر آن جدی نشده است، درمان کنید. اگر ناف برجسته در ناحیه شکم فرزند شما به وجود آمده است، آن منطقه را دو بار در روز با صابون و پارچه پنبه‌ای تمیز کنید. علاوه بر این مورد، اگر ناف نوزاد دچار عفونت شده باشد، از پماد آنتی‌بیوتیکی مانند پولیسپورین دو بار در روز، به منظور بهبود وضعیت او استفاده کنید. در صورت خونریزی جزئی نیز منطقه را تمیز کنید و ناف را با یک پارچه تمیز برای مدت 10 دقیقه فشار دهید تا جریان خون را متوقف کنید. با این حال، اگر جریان خون از شکم نوزاد متوقف نشود، شما باید در مورد وضعیت کودک خود با پزشک متخصص اطفال مشورت کنید تا از بروز عفونت در بدن او جلوگیری شود.