فواید و معایب بستن لوله ­های رحمی

قبل از دهه 1960، برخی از زنان به علت داشتن شرایط پزشکی خاص، با استفاده از روشهای عقیمسازی مورد آزمایش قرار گرفتند؛ این زنان یا بیش از حد پیر بودند یا با حامله شدن، سلامت آنها در معرض خطرات جدی قرار میگرفت؛ اما در اواخر دهه 1960، تغییری عظیم در این روند رخ داد؛ روشهای استریلیزاسیون بر اساس تقاضای زنان، به منظور پیشگیری از بارداری برای همه خانمها استفاده شد. امروزه، برای جلوگیری از روی دادن حاملگی ناخواسته در بدن زنان نیز، روش استریلیزاسیون استفاده میشود. اگر شما به عنوان یک زن جون قصد دارید از این روش، برای پیشگیری از بارداری در بدن خود استفاده کنید، ابتدا باید در مورد این روش کنترل حاملگی که غیر قابل برگشت و دائمی است، اطلاعات کاملی به دست آورده و مزایا و معایب آن را درک کنید. در ادامه این مقاله، تمام جزئیات لازم در مورد بستن لولههای رحمی زنان بیان شده و جوانب مثبت و منفی این روند برای شما بیان خواهد شد.

بستن لوله های رحمی (Tubecomy)/توبکتومی در چیست؟

در ابتدا، به یاد داشته باشید که بستن لولههای رحمی، یک روش اساسی برای کنترل جمعیت در سراسر دنیا است که اکثر زنان جهان از آن، به منظور کنترل بارداری ناخواسته و تعداد افراد خانواده خود استفاده میکنند. در این روش، لولههای فالوپی زنان مهر و موم شده یا به طور کامل مسدود میشود. برای این منظور، لولههای رحمی زنان به طور کامل قطع شده یا با استفاده از روشهای پزشکی، برش داده میشود. در نتیجه این فرایند، از دیدار تخمک و اسپرم در لولههای فالوپی زنان جلوگیری میشود. جالب است بدانید که استفاده از این روش، بر چرخه قاعدگی یا روابط جنسی زوجین تأثیری نمیگذارد؛ با پیوند دو طرفه لولههای فالوپی (BTL)، از باردار شدن زنان جلوگیری میکند. جراحی لولههای فالوپی زنان معمولاً در بیمارستان یا کلینیک، به صورت سرپایی انجام شده و از بیهوشی عمومی یا بیهوشی موضعی و نخاعی برای این نوع جراحی استفاده میشود. زنان بعد از انجام عمل جراحی بستن لولههای فالوپی، دیگر به هیچ وجه نمیتوانند باردار شوند! اگرچه در برخی موارد این روش ممکن است نتیجه معکوس نشان دهد، اما تنها 05/0 تا 08/0 درصد از زنان پس از انجام جراحی بستن لولههای فالوپی، دوباره قادر به باردار شدن خواهند بود.

برای اطلاع از روش های نوین جلوگیری از بارداری این مطلب را بخوانید

چرا زنان به عمل جراحی بستن لوله های فالوپی نیاز پیدا میکنند؟

 اگر زنی نخواهد به دلایل مختلف مانند داشتن فرزندان زیاد باردار شود، ممکن است از این روش برای برآورده شدن نیاز خود استفاده کند. همچنین، اگر خانم بالغی اطمینان داشته باشد که در آینده، دیگر نیازی به حامله شدن و داشتن فرزند نخواهد داشت، میتواند از روش بستن لولههای فالوپی استفاده نماید. علاوه بر این موارد، اگر روند بارداری برای روند سلامت خانمی، خطرات جدی به دنبال داشته باشد، پزشک متخصص زنان و زایمان، از این روش برای نجات زندگی بیمار خود استفاده خواهد نمود.

اگر زنی در سابقه پزشکی خود، مورد ابتلا به بیماری سرطان تخمدان را داشته باشد، او نیز باید از روش بستن لولههای فالوپی جهت جلوگیری از باردار شدن استفاده نماید. همچنین، اگر زنی یا شریک زندگی او با هر گونه اختلال ژنتیکی مواجه بوده و نخواهند آن را به کودک آینده خود انتقال دهند، میتوانند از روش بستن لولههای رحمی استفاده میکنند که راهکار بسیار مطمئنی برای جلوگیری از باردار شدن ناخواسته زنان است.

در نهایت، یادتان باشد که این روش کنترل بارداری انتخابی نیست؛ اگر فکر میکنید که ممکن است در آینده، نوزاد دیگری را بخواهید، روش بستن لولههای فالوپی را به هیچ وجه انجام ندهید. بر همین اساس، میتوان ادعا کرد که بستن لولههای فالوپی برای زوجینی ایدهآل است که زن و شوهر در مورد تصمیم نداشتن فرزند، موافقت کرده باشند.

عمل جراحی بستن لوله های فالوپی در چه زمانی انجام میشود؟

 عمل جراحی توبکتومی ممکن است در بدن زنان در مراحل مختلفی انجام شود که عبارتند از:

• پس از انجام روند زایمان واژینالی یا عمل سزارین:

• معمولاً این جراحی در 24 ساعت اول یا در همان روز، بعد از انجام عمل زایمان طبیعی، بر روی بدن زنان انجام میشود. برای این منظور، برش کوچکی در ناحیه زیر شکم (مینی لاپاراتومی) زنان ایجاد شده و بخشی از لولههای فالوپی آنها برداشته میشود. همچنین، در هنگام انجام عمل سزارین جهت تولد نوزاد نیز این روش جلوگیری از بارداری بر روی بدن زنان اعمال میشود که در آن، دیگر نیازی به ایجاد برشی مشابه، جهت دسترسی به لولههای فالوپی نیاز نخواهد بود.

به غیر از موارد ذکر شده، این جراحی ممکن است در هر زمان، به صورت سرپایی در یک کلینیک جراحی و با استفاده از روش لاپاراسکوپی یا بیهوشی عمومی بر روی زنان انجام گیرد. با همه این توصیفات، به عنوان یک زوج جوان، قبل از انجام جراحی بستن لوله های فالوپی، به طور کامل از مزایا و معایب این روش آگاه شده و با اطمینان و آمادگی قبلی، از آن استفاده کنید.

چگونه باید برای انجام جراحی بستن لوله های فالوپی آماده شد؟

 به عنوان زن جوانی که قصد دارید از روش بستن لوله های فالوپی برای جلوگیری از بروز بارداری ناخواسته در بدن خود استفاده کنید، قبل از انجام این جراحی، از دکتر معالج خود بخواهید در مورد تمام جزئیات این روش با شما صحبت نموده و شما را راهنمایی کند. البته، برای این منظور، پزشک متخصص زنان و زایمان باید جوانب مختلف جراحی و شرایط بدن شما را مورد بررسی قرار دهد که عبارتند از:

• بیان مزایا و خطرات ناشی از روش بستن لولههای فالوپی زنان، بعد از جراحی
• شرح مفصلی از فرایند انجام مراحل مختلف جراحی بستن لولههای فالوپی زنان
• علل شکست خوردن روش بستن لولههای فالوپی زنان و میزان شانس بیمار برای رخ دادن این اتفاق
• ارائه روشهای جلوگیری از مبتلا شدن زنان بیمار به عفونتهای مربوط به این جراحی

کارهایی که خانمها باید در روزهای قبل از انجام عمل جراحی بستن لولههای فالوپی انجام دهد، عبارتند از:

• به عنوان زنی که قصد بستن لولههای فالوپی خود را دارید، در مورد هر نوع دارویی که مصرف میکنید، باید به پزشک متخصص زنان و زایمان اطلاعات کاملی بدهید؛ حتی اگر این داروها بدون نسخه پزشک و مکملهای گیاهی باشد.
• ممکن است زنان مجبور شوند در حین عمل، از مصرف داروهایی نظیر آسپرین، وارفارین و ایبوپروفن خودداری کنند، زیرا ممکن است باعث نازک شدن دیواره رگهای خونی این افراد شده و خطر خونریزی را در بدن آنها به میزان قابل توجهی افزایش دهد.
• همچنین، اگر به عنوان یک زن جوان، عادت به استعمال دخانیات مانند سیگار را دارید، قبل از انجام عمل جراحی بستن لولههای فالوپی حتماً باید آن را ترک کنید.
• از خانمها خواسته میشود که از شب قبل از انجام عمل جراحی بستن لولههای فالوپی، مواد غذایی مصرف نکنند. همچنین، طبق دستورالعمل پزشک متخصص زنان و زایمان، داروهای معمولی نیز فقط در اندازه یک قاشق غذاخوری کوچک مصرف خواهد شد.
• یادتان باشد که پوشیدن لباسهای راحتی و مخصوص اتاق عمل نیز، انجام روند بستن لولههای فالوپی را برای شما و پزشک متخصص زنان و زایمان آسان خواهد نمود.

عمل جراحی بستن لوله های فالوپی چگونه انجام میشود؟

پزشکان متخصص زنان و زایمان از روشهای مختلفی برای مسدود کردن لولههای فالوپی زنان استفاده میکنند. دو روش اصلی بستن لولهها که نسبت به روشهای دیگر، بیشتر مورد استفاده قرار میگیرد، شامل لاپاراسکوپی و مینیلپاروتومی میباشد در هر دو روش بستن لولههای فالوپی، از تزریق داخل وریدی برای ارائه داروها و مایعات لازم به بدن بیمار استفاده میشود تا آرامش کامل او تأمین گردد. بیهوشی عمومی نیز از طریق IV به بیمار ارائه میشود. همچنین، در مواردی نیز از بیحسی موضعی (تزریق دارو به ستون فقرات بیمار) یا تزریق داروهایی با دوز کم به ناحیه شکم او استفاده میشود.

• روش لاپاراسکوپی جهت بستن لوله های فالوپی

• در این روش، پزشک متخصص زنان و زایمان برش کوچکی را در نزدیکی شکم و در قسمت پایین این ناحیه بیمار ایجاد نموده و از این منطقه، گازی را به داخل شکم بیمار تزریق میکند تا این ناحیه باد کرده و انجام روند جراحی به راحتی صورت گیرد. در روش لاپاراسکوپی، یک لوله باریک که در سر خود دوربین و یک روشنایی بسیار کوچک دارد، به داخل شکم بیمار وارد میشود. در واقع، برش کوچکی که در دیواره شکم بیمار ایجاد میشود، برای ورود ابزار ویژه جراحی به داخل شکم بیمار، جهت بستن یا برش دادن لولههای فالوپی است. در حین عمل، لولههای بیمار ممکن است با استفاده از جریان الکتریکی به هم متصل شده یا با ابزارهای خاصی برش داده شود که هر دو روش برای مسدود نمودن راههای عبور تخمک و اسپرم به داخل رحم فرد انجام میگیرد. پس از پایان عمل لاپاراسکوپی، منطقه برش داده شده از بدن بیمار، به کمک یک یا دو بخیه بسته شده و منطقه مورد نظر با پانسمان پوشانده میشود. لازم است بدانید که روند کامل انجام این روش جراحی جهت بستن لولههای فالوپی زنان، حدود نیم ساعت طول میکشد.

• روش مینیلپاروتومی جهت بستن لوله های فالوپی

• در این روش، پزشک متخصص زنان و زایمان یک برش کوچک (یعنی کمتر از پنج سانتیمتر) در ناحیه بالای شکم بیمار ایجاد کرده و اقدام به بستن لولههای فالوپی او میکند. در واقع، در این روش، پزشک معالج با استفاده از کلیپسهایی راه عبور لولهها را میبندد یا با استفاده از جریان الکتریکی، دیواره لولهها را به هم متصل میکند. در این روش درمانی مانند لاپاراسکوپی، از تزریق گاز دی اکسید کربن به داخل شکم بیمار جهت انجام روند جراحی آسان استفاده نمیشود.

روشهای مختلف دیگر برای بستن لولههای فالوپی زنان عبارتند از:

• روش انعقاد دوقطبی جهت بستن لوله های فالوپی:

• در این روش محبوب نیز از جریان الکتریکی برای برش دادن بخشی از لولههای فالوپی زنان استفاده میشود؛ برای انجام این کار، فقط برشی در حد یک تا دو سانتیمتر بر روی شکم بیمار ایجاد میشود. لازم است بدانید که میزان شکست این روش در درازمدت بسیار ناچیز است.

• روش فیمبریتکتومی جهت بستن لوله های فالوپی:

• در این روش، بخشی از لولههای فالوپی زنان که به سمت تخمدان امتداد دارد، برداشته شده و توانایی تخمدان جهت نگهداری تخمک و آزادسازی آن را مختل میکند. شانس باردار شدن زنان در صورت استفاده از این روش پیشگیری از بارداری کمتر از 40٪ میباشد.

• روش سالپینکتومی جهت بستن لوله های فالوپی:

• در این روش، یک قسمت جزئی از لوله فالوپ بیمار برداشته میشود که به سلپیکتکتومی اشاره دارد. در این مورد، رخ دادن نتیجه معکوس بعد از جراحی امکانپذیر نیست؛ شانس باردار شدن زنان بعد از این جراحی بسیار ناچیز است. لازم است بدانید که این روش بین زنان جوان محبوبیت بالایی دارد، زیرا خطر ابتلا به سرطان تخمدان را در بدن این افراد به میزان قابل توجهی کاهش میدهد.

• روش ایروینگ جهت بستن لوله های فالوپی:

• در این روش، بخشی از لوله فالوپی زنان برداشته شده و به انتهای رحم و بافت همبند وصل میشود. این روش سلامت بخشهای مختلف رحم زنان را تضمین میکند؛ در نتیجه، یک جایگزین مؤثر برای روش فیمبریتکتومی یا سالپینکتومی است.

• روش انعقاد یکپارچه جهت بستن لوله های فالوپی:

• انجام این روش، خیلی کمتر از سایر روشها به بیمار توصیه میشود، زیرا در روش انعقاد یکپارچه، پزشک متخصص زنان و زایمان از جریان الکتریکی برای بستن لولههای بیمار استفاده نموده و باعث میشود جریان برق به قسمت زیادی از لولهها و محل انسداد آسیب برساند. نکته مهم دیگر این است که این روش، میزان باردار شدن زنان را فقط تا حدود 45 درصد کاهش میدهد. به همین دلیل، استفاده از روش انعقاد یکپارچه بین پزشکان متخصص زنان و زایمان زیاد مرسوم نیست.

• روش کلیپس توبال جهت بستن لوله های فالوپی:

• این روش که در علم پزشکی با عنوان Hulka Clip شناخته میشود، شامل وصل کردن کلیپس به قسمتی از لولههای فالوپی است. در این روش، روند بستن لولههای فالوپی به گونهای انجام میشود که راه عبور تخمک قطع شود. با این حال، احتمال باردار شدن زنان پس از انجام این عمل جراحی بسیار بالا است؛ در حدود 85٪ میباشد.

• استفاده از حلقه فالوپ جهت بستن لوله های:

• این روش شامل استفاده از یک باند یا حلقه میباشد که برای بستن لولههای فالوپی زنان مورد استفاده قرار میگیرد. میزان باردار شدن زنان در این روش بسیار بالا است؛ اما تنها بخش کوچکی از لوله فالوپ زنان آسیب خواهد دید.

• روش پیوند توبال حلقهای جهت بستن لوله های فالوپی:

• در این روش، پزشک متخصص زنان و زایمان از یک حلقه برای بستن لولههای فالوپی بیمار استفاده نموده یا با روش بخیه زدن و سپس برش دادن لوله، اقدام به مسدود نمودن راه عبور تخمک میکند. البته، بهتر است در این روش، برای جلوگیری از نتیجه معکوس جراحی، بخشی از لوله فالوپی بیمار نیز سوزانده شود.

• روش پارکلاین جهت بستن لوله های فالوپی:

• در این روش، لوله فالوپی زنان در دو محل گره زده میشود تا گره ایجاد شده در لوله، با جدا نمودن تخمدان از لولههای فالوپی، روند عبور تخمک را قطع کند.

• استفاده از فیبر جهت بستن لوله های فالوپی:

• در این روش، پزشک متخصص زنان و زایمان دو فیبر کوچک و کویل فلزی را به داخل لولههای فالوپی بیمار خود وارد میکند. این امر سبب تشکیل بافت اضافی در اطراف کویلها شده و راه عبور لولهها را مسدود میکند؛ در نتیجه، مانع از رسیدن اسپرم به تخمک بالغ شده و از بارداری زنان جلوگیری خواهد نمود.

• روش آدیانا جهت بستن لوله های فالوپی:

• در این روش، دو قطعه سیلیکون توسط جراح وارد لولههای فالوپی بیمار میشود؛ اما قبل از قرار دادن این سیلیکون، ابتدا قسمت مورد نظر لوله فالوپی بیمار گرما داده شده، سپس قطعه در این ناحیه قرار داده میشود. همانند روش فوق، در این روش نیز بافتی در اطراف سیلیکون شکل میگیرد تا راه عبور لولههای فالوپی را مسدود کند.

بعد از انجام عمل جراحی بستن لوله های فالوپی چه اقداماتی را باید انجام داد؟

 پس از عمل جراحی بستن لوله های فالوپی، بیمار باید تحت نظارت پزشک متخصص زنان و زایمان قرار گرفته و روند بیدار شدن او از بیهوشی نیز به طور مداوم مورد بررسی قرار گیرد. همچنین، مایعات زیادی باید به بیمار داده شود تا اثر ماده بیهوشی را به طور کامل از بدن او حذف کند. با این حال، لازم است بدانید که بیمار میتواند در همان روز از بیمارستان مرخص شده و به خانه برود. در واقع، نیازی به بستری شدن بیمار بعد از انجام عمل بستن لولههای فالوپی، برای مدت طولانی در بیمارستان نخواهد بود. البته او باید نکات سادهای را در خانه، تا اتمام دوران نقاهت خود انجام دهد که عبارتند از:

• بیمار، بعد از برگشتن به منزل، باید به تدریج استفاده از رژیم غذایی عادی و انجام فعالیتهای طبیعی خود را از سر گیرد.
• وجود ناراحتی و درد خفیف بعد از عمل، در بدن زنان بسیار شایع است. به همین دلیل، پزشک متخصص زنان و زایمان ممکن است مصرف داروهای مسکن را برای تسکین درد بیمار خود تجویز کند.
• همچنین، برخی از بیماران ممکن است درد شانه را به مدت چند روز بعد از عمل، در نتیجه تزریق گاز به داخل شکم خود حین جراحی تجربه کنند که مصرف داروهای مسکن، چنین دردی را به طور کامل تسکین خواهد داد.
• علاوه بر این موارد، منطقه برش داده شده در زیر شکم بیمار که بعد از اتمام عمل، بخیه زده شده است، خشک میشود؛ بنابراین، هنگام حرکت نمودن، فرد باید مراقب باشد. همچنین، او باید در هنگام حمام کردن، پانسمان خود را تا زمانی که بخیهها برداشته شود، همچنان روی زخم نگه دارد.
• به خاطر بسپارید که بیمار، باید برای حداقل سه هفته بعد از عمل، از برداشتن هر گونه جسم سنگین از روی زمین اجتناب نموده و قبل از شروع هر گونه فعالیت کاری و ورزشی با پزشک متخصص زنان و زایمان صحبت کند.

به عنوان زنی که عمل بستن لوله های فالوپی را انجام دادهاید، حتماً در صورت مشاهده عوارض زیر در بدن خود با دکتر متخصص زنان و زایمان صحبت نمایید. شایعترین این علائم عبارتند از:

• مشاهده هر گونه خونریزی، ترشحات غیر معمول، حالت تورم یا قرمزی در محل برش داده شده از بدن بیمار
• تب کردن یا بروز بثورات جلدی در بدن بیمار
• افزایش شدت درد زنان، بهویژه در ناحیه جراحی شده از بدن
• درد شدید و مداوم شکم خانمها
• روبرو شدن بیمار با حالت استفراغ یا تهوع
• ایجاد مشکلات تنفسی در بیمار
• مبتلا شدن بیمار به علائم سرماخوردگی

چه مدت طول میکشد تا علائم و درد ناشی از انجام عمل بستن لوله های فالوپی از بین برود؟

 بازیابی مجدد بدن زنان بعد از بستن لوله های فالوپی معمولاً چند روز طول میکشد، اما این که فرد، دوباره سلامت جسمی خود را به دست آورد، بستگی به نوع عمل و شرایط دوران نقاهت او دارد. با همه این توصیفات، استراحت کامل بیمار برای مدت حداقل دو هفته جهت بهبودی کامل بدن او ضروری است.

برای اطلاع از روش های تشخيص و درمان ناباروری زنان این مطلب را بخوانید

فواید بستن لوله های فالوپی چیست؟

 همانطور که گفته شد، بستن لوله های فالوپی در زنان مؤثرترین، دائمیترین و راحتترین روش برای جلوگیری از بروز بارداری ناخواسته در بدن این افراد است. در ادامه این مقاله، به برخی از مزایای این روش اشاره شده است که عبارتند از:

• این روش جلوگیری از بارداری، یک روش کنترل طولانی مدت بوده و از بالغ شدن تخمک در داخل تخمدانها جلوگیری میکند؛ این حالت بدین معناست که بیمار، نباید نگران باردار شدن دوباره خود باشد.
• همچنین، این روش جراحی باعث ایجاد تغییرات هورمونی در بدن زنان نشده؛ در نتیجه یک روش طبیعی برای پیشگیری از بروز بارداری ناخواسته در بدن محسوب میشود. لازم است بدانید که بستن لولههای فالوپی بر چرخه قاعدگی، یائسگی یا روند ترشح هورمونهای بدن زنان تأثیر نمیگذارد.
• علاوه بر این موارد، انجام این نوع جراحی هیچ تأثیر منفی بر روابط جنسی زوجین نداشته؛ حتی آن را بهتر از قبل خواهد نمود، زیرا نیازی به استفاده از روشهای دیگر کنترل بارداری مانند مصرف قرص وجود ندارد. در نهایت، یادتان باشد که بستن لولههای فالوپی احتمال بروز عفونتهایی مانند بیماری التهابی لگن (PID) را در بدن زنان به میزان قابل توجهی کاهش میدهد.

آیا بستن لوله های فالوپی ، خطری برای سلامت این افراد به دنبال دارد؟

 به یاد داشته باشید که میزان بروز خطر در بدن زنانی که عمل جراحی بستن لوله های فالوپی را انجام دادهاند، 1 در 1000 است. در ادامه این مقاله، برخی از خطرات احتمالی در صورت انجام این عمل جراحی بیان شده است که به شرح زیر میباشند:

• رخ دادن خونریزی در محل یا بروز خونریزی داخل شکمی در بدن بیمار
• درمان نشدن زخم یا برش ایجاد شده در ناحیه شکم و عفونی شدن آن
• آسیب رسیدن به اندامهای شکمی در حین انجام جراحی
• واکنش بدن بیمار به ماده بیهوشی
• ایجاد درد شدید در شکم زنان
• بروز حاملگی خارج از رحمی که در آن، بارور شدن تخمک، خارج از رحم بیمار اتفاق میافتد
• ناموفق بودن روند جراحی و بستن لوله ها که باعث بروز بارداری ناخواسته در بدن بیمار، در آینده میشود
• افزایش احتمال مبتلا شدن زنان به عفونتهای منتقله از راه جنسی (STI)

البته، وجود برخی شرایط بدنی در زنان نیز باعث افزایش احتمال بروز عوارض جانبی، پس از جراحی میشود که عبارتند از:

• مبتلا بودن فرد به بیماری دیابت
• چاقی بیش از حد زنان
• انجام جراحی لگن یا شکم در سالهای قبل
• مبتلا بودن زنان به بیماری التهابی لگن
• مبتلا بودن زنان به بیماری ریه

در نهایت، فراموش نکنید که شدت این خطرات و عوارض به وجود آمده در بدن زنان، بعد از بستن لولههای فالوپی به شرایط بهداشتی و بدن بیمار بستگی دارد؛ بنابراین قبل از انجام عمل جراحی بستن لولههای فالوپی، با پزشک متخصص زنان و زایمان در مورد وضعیت بدن خود صحبت کنید.

آیا گزینه های دیگری برای بستن لولههای فالوپی وجود دارد؟

قبل از انجام عمل جراحی بستن لوله های رحمی، بسیار مهم است که فرد گزینه های مناسب دیگر را نیز در نظر بگیرد. برخی از روشهای پیشگیری از بارداری که برگشتپذیر هستند، عبارتند از:

• قرار دادن دستگاه پیشگیری از بارداری داخل رحمی (IUD):

• این دستگاه توسط پزشک متخصص زنان و زایمان، داخل رحم زنان گذاشته شده و با آزاد نمودن مس، مانع از بروز حاملگی ناخواسته در بدن فرد میشود.

• استفاده از ایمپلنتهای کنترل حاملگی مانند Implanon یا Nexplanon:

• این ایمپلنتها در بازوی زنان و زیر پوست آنها نصب شده و با آزاد نمودن هورمون پروژستین از باردار شدن فرد جلوگیری میکنند.

• استفاده از روش عقیمسازی هیستروسکوپی:

. در این روش، یک کویل کوچک در نقطهای از لولههای فالوپی زنان قرار داده می-شود؛ رشد بافتهای اطراف این کویل مانع از بروز حاملگی ناخواسته در بدن فرد میشود.

• وازکتومی یا بستن لوله ها در مردان.

آیا ممکن است پس از بستن لوله های فالوپی، زنان حامله شوند؟

 بله، اگر لوله های فالوپی به علت قطع ناقص، دوباره رشد کنند، احتمال بروز حاملگی ناخواسته در بدن این زنان وجود دارد. البته بروز چنین خطری در زنانی که کمتر از 15 سال سن دارند، بسیار بیشتر است. همچنین، احتمال دارد قبل از انجام عمل جراحی یک تخمک بالغ وارد لوله‌های فالوپی فرد شده و بعد از عمل جراحی وارد رحم او شود. این حالت، یکی از دلایل بسیار مهمی است که پس از انجام عمل جراحی و روی دادن چرخه قاعدگی، زنان را در معرض خطر بارداری ناخواسته قرار میدهد. البته میزان بروز چنین خطری در بدن زنان، 1 در 1000 است که ممکن است در روزهای اول بعد از بستن لولههای فالوپی، روی دهد.

چرا عمل بستن لوله های فالوپی با شکست مواجه میشود؟

 بستن لولههای رحمی در بدن زنان ممکن است به دلایل مختلفی با شکست مواجه شده و سبب بروز حاملگی ناخواسته در بدن فرد شود. مهمترین این دلایل عبارتند از:

• حاملگی زنان با فاکتور لوتئال که قبل از انجام عمل جراحی در قسمت بیرونی لولهها و در ناحیه مشرف به رحم بیمار رخ داده است.
• وجود خطاهای پزشکی در طی انجام فرایند جراحی
• بستن لولههای فالوپی در طی مراحل ناقص یا بیاثر
• شناسایی اشتباه محل دقیق عمل در بدن زنان و بسته شدن قسمت نامناسبی از لوله توسط پزشک متخصص زنان و زایمان.
• قرار دادن دستگاه مسدودکننده لولههای فالوپی در محل نامناسب، که در این فرایند انسداد لوله ها به طور کامل صورت نمیگیرد
• عدم شناسایی درست لوله های فالوپی زنان به دلیل وجود روشنایی ضعیف در حین اسکن این ناحیه توسط پزشک متخصص زنان و زایمان
• وجود چسبندگی پیش از عمل در لولههای فالوپی زنان (زخم به وجود آمده بر اثر روشهای درمانی مانند درمان اندومتریوز و سایر بیماریهای لگنی در زنان) که باعث میشود پزشک متخصص زنان و زایمان تصویر واضحی از لوله های فالوپی بیمار را دریافت نکند
• رشد ناگهانی فیستول توبولیتونال بین فضاهای شکمی به دلیل ناتمام ماندن روند بهبود لولههای فالوپی زنان، پس از انجام عمل جراحی

نشانه های بروز بارداری ناخواسته ، پس از جراحی بستن لوله های فالوپی:

 همانطور که قبلاً بیان شد، اگر لولههای فالوپی زنان بعد از انجام عمل جراحی دوباره رشد نموده و احیا شوند، میتواند منجر به بروز یک دوره بارداری کامل در بدن این افراد گردد. در بعضی موارد، اصلاح یا جداسازی لوله فالوپی با دقت کامل انجام نگرفته؛ در نتیجه این لولهها در جایی دیگر مجدداً به هم متصل میشوند؛ بنابراین، ممکن است بستن لولههای فالوپی همیشه برای پیشگیری از حامله شدن زنان مؤثر نباشد. در چنین شرایطی، روند بارداری پس از انجام عمل بستن لولههای فالوپی در بدن زنان به طور عمده با علائم زیر همراه خواهد بود:

• بروز چرخه قاعدگی نامنظم در بدن زنان
• مواجه شدن فرد با درد شدید شکم
• بروز تکرر ادرار در بدن زنان
• احساس خستگی ناگهانی بیمار
• مواجه شدن با حالت تهوع در صورت خوردن برخی مواد غذایی
• روبرو شدن زنان با حالت تهوع و ویار صبحگاهی
• مشاهده هوسهای مختلف غذایی

در هنگام مشاهده این علائم در بدن خود، پس از انجام عمل جراحی بستن لولههای فالوپی، حتماً تست بارداری خانگی را انجام داده یا با پزشک متخصص زنان و زایمان جهت تأیید روند حاملگی در بدن خود، به کمک آزمایش خون یا سونوگرافی صحبت نمایید.

روشهای باردار شدن بعد از جراحی بستن لوله های فالوپی:

 بر اساس این توضیحات، بعد از عمل جراحی بستن لوله های فالوپی نیز در هر فرصتی ممکن است خانمها دوباره باردار شوند. با این حال، برخی از پزشکان متخصص زنان و زایمان عقیده دارند که احتمال بارداری زنان پس از بستن کامل و موفقیتآمیز لولههای فالوپی، صفر خواهد بود. روشهای باردار شدن زنان بعد از انجام عمل جراحی بستن لولههای فالوپی عبارتند از:

1-  حاملگی تصادفی:

 اگر در حال انجام عمل جراحی بستن لوله های فالوپی، تخمکی در قسمت خروجی این لوله ها (به سمت رحم) وجود داشته باشد، احتمال زیادی برای روی دادن بارداری خارج از رحمی وجود دارد؛ حاملگی خارج از رحمی زمانی اتفاق میافتد که تخمک بالغ در خارج از رحم زنان بارور شده و خود را بر روی یک قسمت از این لولهها بچسباند. البته، لازم است بدانید که این نوع بارداری ممکن است در مکانهای دیگری مانند خود رحم یا حفره شکمی زنان نیز رخ داده باشد. در هر حال، روی دادن حاملگی خارج از رحمی برای همه زنان امری بسیار خطرناک بوده و به عنوان تهدیدکننده اصلی زندگی این افراد به شمار میرود. در چنین شرایطی، جنین شروع به رشد در لولههای فالوپی مادر کرده و در نهایت با بزرگ شدن، منجر به پارگی این لولهها خواهد شد که باعث ایجاد خونریزی شدید و وارد شدن شوک به بدن مادر حامله میشود؛ اما اگر روند باردار شدن بیمار زودتر تعین گردد، او باید بلافاصله به دکتر متخصص زنان و زایمان مراجعه نموده و تحت درمان اورژانسی قرار خواهد گرفت.

برای اطلاع  از علل بروز ناباروری در بدن زنان این مطلب را بخوانید

2-بارداری انتخابی پس از بستن لوله های فالوپی:

 در صورتی که به عنوان یک خانم جوان میخواهید بعد از بستن لوله های رحمی، دوباره صاحب فرزند شوید، لازم است بدانید که برگرداندن لوله های رحمی به حالت اولیه امکانپذیر نبوده و شما میتوانید حامله شوید. رایجترین این روشها عبارتند از:

• جراحی معکوس توبول:

•  این راهکار شامل روش لاپاروتومی بوده و در علم پزشکی به نام "توال رینستوموز" نیز نامیده میشود. در این روش، دکتر متخصص زنان و زایمان یک برش بزرگ در حدود چهار تا شش اینچ بر روی شکم بیمار ایجاد نموده و کار خود را انجام میدهد. البته انجام این روش جراحی بسیار ناراحتکننده بوده و نیاز به زمان طولانی جهت بهبودی کامل بیمار دارد. همچنین، بیمار ممکن است مجبور شود برای سه تا چهار روز پس از انجام عمل جراحی، همچنان در بیمارستان بستری گردد. در هنگام مرخص شدن از بیمارستان نیز بیمار نیاز به استراحت مطلق داشته و حدود سه تا چهار هفته پس از جراحی باید از منزل خارج نشود. البته، لازم است بدانید که در این روش، عواملی همچون کیفیت اسپرم مردان، وضعیت و شرایط لگنی زنان، وضعیت لولههای رحمی، سن بیمار و کیفیت و کمیت تخمک آزاد شده از تخمدان بر روند حامله شدن فرد تأثیر دارد. پس از بازگرداندن لولههای فالوپی به حالت عادی، مقاربت طبیعی بدون مصرف هیچ دارو یا مکملی جهت باردار شدن زنان کافی است.

• برداشتن تخمک و اسپرم از بدن زوجها و بارور نمودن آنها در آزمایشگاه با روش ویترو:

•  انجام این روش به زنانی که لولههای فالوپی خود را قبلاً بسته بودند، کمک میکند تا از انجام هر نوع عمل جراحی اجتناب کنند. در واقع، در این روش تخمکها و اسپرم زوجین جمعآوری شده و برای انجام عمل لقاح در داخل لولهها به آزمایشگاه منتقل میشوند. پس از انجام عمل لقاح، تعدادی از این جنینها به رحم فرد منتقل میشود تا یکی از آنها موفق شود در دیواره رحم مادر لانه گزینی نموده و به رشد خود ادامه دهد. یادتان باشد که ظرف مدت ده روز، اگر مراحل این عمل موفقیتآمیز باشد، فرد از حامله شدن خود آگاه میشود. با این حال، در صورت استفاده از این روش، خطر حاملگی چندقلویی در زنان بسیار بالا خواهد بود.

سندرم بستن لوله های فالوپی:

 سندرم بستن لولههای فالوپی در زنان (PTLS) یک سندرم خاص بوده و علائم ویژهای از آن در بدن زنانی که تحت عمل جراحی بستن لولههای رحمی قرار گرفتهاند، گزارش شده است. البته، تنها حدود 37٪ از زنان این سندرم را تجربه کردهاند. به احتمال زیاد، کسانی که لولههای فالوپی خود را با روش گره زدن، در سنین جوان بستهاند، بیشتر از سایر زنان در معرض این مشکل قرار دارند. علائم سندرم بستن لولههای فالوپی در بدن زنان که بسیار هم شایع هستند، عبارتند از:

• بروز دورههای نامنظم یا سنگین چرخه قاعدگی در بدن زنان
• لکه بینی زنان
• از بین رفتن میل جنسی زنان
• احساس خستگی مزمن
• درد شدید مفاصل و عضلات بدن زنان
• بروز مشکل افسردگی یا اضطراب در زنان
• افت میزان حافظه زنان
• افزایش بیدلیل وزن زنان
• بروز مشکل سردرد در بدن زنان
• احساس درد در ناحیه لگن
• تحریکپذیر شدن زنان
• مشاهده نوسانات خلقی شدید
• ریزش مو و شکننده شدن ناخنهای زنان
• بالا رفتن احساس بدبینی
• احساس خارش شدید در قسمتهای مختلف پوست بدن
• مبتلا شدن زنان به علائم بیماری سرماخوردگی و سرگیجه

سندرم بستن لولههای فالوپی ممکن است در بدن برخی از زنان با تعدادی علائم و شرایط پزشکی شدیدتری نیز همراه باشد که عبارتند از:

• عدم تعادل هورمونی در بدن زنان
• مواجه شدن فرد با یائسگی تحریکپذیر
• بروز حالت انزوا در داخل تخمدان
• وارد شدن شوک هورمونی به زنان
• بروز آتروفیک تخمدانی در بدن زنان
• پوکی استخوان یا از دست رفتن تراکم استخوانی بیمار
• خونریزی رحمی که زیاد شدید نیست
• چسبندگی شدید ناحیه لگن
• جابجا شدن اندامهای داخلی بدن زنان
• مبتلا شدن فرد به مشکل آندومتریوز
• کاهش توانایی مادران برای انجام عمل شیردهی به نوزاد خود

آیا برای درمان سندرم بستن لوله های فالوپی راهی وجود دارد؟

 درمان سندرم بستن لولههای فالوپی در زنان فقط با ایجاد انقباض در لولههای فالوپی این افراد امکانپذیر میباشد؛ مواردی وجود دارد که زنان از روش جراحی معکوس جهت بهبود کامل خود استفاده کنند.

در نهایت، به خاطر بسپارید که صحبت نمودن با پزشک متخصص زنان و زایمان برای افزایش اطلاعات خود درباره جراحی بستن لولههای فالوپی و زندگی بعد از آن ضروری است. اگر میخواهید بعد از جراحی دوباره باردار شوید، هرگز از روش بستن لولههای فالوپی استفاده نکنید، زیرا امکان برگرداندن مجدد لولهها به حالت عادی، حتی با استفاده از روش جراحی نیز به طور کامل امکانپذیر نبوده و روند باردار شدن باید تحت نظر پزشک و با استفاده از روشهای باروری آزمایشگاهی انجام گیرد. همچنین، در چنین شرایطی عدم تطبیق انتهای برشهای ایجاد شده در لولهها باعث ایجاد نگرانی بیمار در مورد حاملگی ناخواسته خواهد شد. با این حال، بررسیهای منظم پزشکان متخصص زنان و زایمان و انجام مراقبتهای بهداشتی دقیق، احتمال روی دادن حاملگی خارج از رحمی را در بدن این زنان به میزان قابل توجهی کاهش خواهد داد.