جفت قدامی در بارداری چیست؟

جفت، ارگانی حیاتی است که در طول دوران حاملگی، مواد مغذی، اکسیژن و خون را از بدن مادر به بدن جنین داخل رحم او انتقال می‌دهد. علاوه بر این مورد، این اندام برای مبارزه با عفونت‌های داخلی بدن زنان باردار و تولید هورمون‌های بارداری، به منظور داشتن یک دوره حاملگی سالم زنان ضروری است. بر اساس این توضیحات، می‌توان ادعا کرد که موقعیت قرارگیری جفت در داخل رحم مادران باردار نیز از اهمیت زیادی برخوردار است و می‌تواند بر روند حاملگی این افراد تأثیر بگذارد. در ادامه این مقاله، درباره بروز جفت قدامی در دوران بارداری زنان صحبت نموده و به شما خواهیم گفت که آیا این موقعیت جفتی می‌تواند بر روند حاملگی زنان تأثیر بگذارد یا نه.

برای اطلاع از نکات مهم درمورد جفت قدامی این مطلب نکاتی مهم در مورد جفت قدامی را بخوانید

جفت قدامی در  بارداری چیست؟

 در ابتدا، لازم است بدانید که جفت قدامی، زمانی در بدن زنان باردار رخ می‌دهد که جفت به سمت مقابل رحم و نزدیک دیواره شکم مادر متصل گردد. جفت در هر جایی از رحم زن حامله (در قسمت پشتی رحم و نزدیک به ستون فقرات او یا در موقعیت قدامی) قرار گیرد، باید بتواند حرکات جنین درون رحم را شناسایی کند. بروز جفت قدامی در بدن زنان حامله، یک پدیده بسیار نادر است؛ اگر اتفاق در بدن مادر بارداری رخ دهد، نوزاد درون رحم او با استفاده از روش سزارین برداشته خواهد شد.

چه زمانی از دوران بارداری، مادر می‌تواند از موقعیت قرارگیری جفت در داخل رحم خود باخبر شود؟

دکتر متخصص زنان و زایمان، موقعیت مکانی جفت در دوران بارداری زنان را با انجام اسکن در هفته 20 از این دوران بررسی نموده و در صورت قرار گرفتن جفت در موقعیت قدامی، این شرایط را به عنوان "اسکن ناهنجاری" نام‌گذاری می‌کند. مکان جفت در بدن زنان باردار را می‌توان به شرح زیر توصیف کرد:

• قدامی – در این موقعیت، لانه گزینی جفت، در سمت جلوی دیواره رحم مادر باردار انجام می‌گیرد.
• عقبی – در این شرایط، لانه گزینی جفت، در پشت دیواره رحم مادر باردار صورت خواهد گرفت.
• فوندال – در این وضعیت، اتصال جفت به دیواره رحم مادر حامله در قسمت بالای دیواره رحم او انجام می‌گیرد.
• راست یا چپ جانبی - لانه گزینی جفت، در سمت راست یا چپ دیواره رحم مادر حامله اتفاق می‌افتد.

آیا قرارگیری جفت در موقعیت قدامی بر روند بارداری زنان تأثیر می‌گذارد؟

به خاطر داشته باشید که اگر جفت مادر بارداری در موقعیت قدامی قرار گیرد، جایی برای نگرانی نیست؛ اما این وضعیت می‌تواند مشکلات مختلف دوران حاملگی را مرتفع کند، زیرا:

1- تشخیص ضربان قلب جنین در حاملگی‌های قدامی دشوار خواهد بود:

معمولاً پزشک متخصص زنان و زایمان می‌تواند صدای ضربان قلب کودک را بین هفته‌های هشتم و هفتم از دوران بارداری بشنود. ولی موقعیت قدامی جفت ممکن است عملکرد داپلر یا فتوسکوپ را به منظور تشخیص صدای ضربان قلب جنین دچار مشکل کند. در واقع، جفت بین سمعک دستگاه و جنین قرار گرفته و مانع تشخیص درست ضربان قلب جنین می‌شود.

2- لگن مادر باردار قادر به درک حرکات جنین داخل رحم خود نخواهد بود:

در این شرایط، مادر حامله نمی‌تواند به کمک لگن، حرکات جنین داخل رحم خود را احساس کند. در واقع، جفت به عنوان یک مانع بین شکم و رحم مادر عمل کرده و باعث می‌شود تا حرکات جنین در مادرانی که دارای جفت قدامی هستند، به خوبی احساس نگردد.

3- دشوار بودن تشخیص موقعیت جنین، در درون رحم:

 از آنجایی که حرکات جنین داخل رحم مادران باردار، در صورت قرارگیری جفت در موقعیت قدامی قابل تشخیص نیست، موقعیت مکانی نوزاد نیز به راحتی تعیین نخواهد شد.

در واقع، می‌توان ادعا کرد که در صورت قرارگیری جفت در موقعیت قدامی، مادران باردار امکان تشخیص موقعیت و میزان رشد جنین درون رحم خود را ندارند که امری آزار‌دهنده است!

برای اطلاع از اینکه جفت ماندگی چیست این مطلب جفت ماندگی چیست و چرا رخ می دهد؟(بخش اول) را بخوانید

آیا قرارگیری جفت در موقعیت قدامی بر میزان رشد جنین درون رحم مادران باردار تأثیر می‌گذارد؟

نه، قرارگیری جفت در موقعیت قدامی، در دوران بارداری زنان، بر میزان رشد جنین درون رحم این افراد تأثیر نمی‌گذارد. در واقع، این حالت به هیچ وجه با موقعیت‌های دیگر قرارگیری جفت تفاوت نداشته و تا زمانی که جفت بتواند کار خود را به خوبی انجام دهد، اتفاق خاصی بر میزان رشد جنین نمی‌افتد.

آیا قرارگیری جفت در موقعیت قدامی بر روند تولد طبیعی نوزادان تأثیر می‌گذارد؟

جالب است بدانید که شانس انجام زایمان طبیعی در زنانی که دارای جفت قدامی هستند، همچنان وجود دارد! البته این کار تا زمانی امکان‌پذیر است که دهانه واژن مادر حامله در ماه‌های آخر از این دوران بسته نشود. با این حال، نتایج تحقیقات انجام شده توسط دانشمندان در این مورد، نشان می‌دهد که در صورت قرارگیری جفت در موقعیت قدامی نیاز به القاء روند زایمان و انجام عمل سزارین در بدن مادران باردار افزایش می‌یاشد. علاوه بر این مورد، این وضعیت می‌تواند شروع روند زایمان طبیعی را در بدن زنان حامله به تأخیر انداخته و خطر خونریزی پس از زایمان (PPH) را در صورت انجام زایمان واژینالی به میزان قابل توجهی افزایش دهد.

عوارض ناشي از قرارگیری جفت در موقعیت قدامی، در دوران بارداری زنان چيست؟

به عنوان یک خانم باردار به خاطر بسپارید که قرارگیری جفت در موقعیت قدامی هیچ عارضه‌ای در بدن مادران حامله ایجاد نمی‌کند. با این حال، ممکن است در هنگام انجام زایمان طبیعی، عوارضی را در بدن خود مادر و جنین داخل رحم او ایجاد نماید، زیرا با رشد رحم در دوران بارداری، جفت نیز در حال رشد است. همچنین، این موقعیت ممکن است انجام عمل سزارین را نیز در بدن زنان به خطر بیندازد، زیرا  قرارگیری جفت در موقعیت قدامی، برش دادن شکم مادر را برای خارج نمودن نوزاد دشوارتر کرده و در نتیجه باعث بروز خونریزی شدید در هنگام عمل سزارین می‌شود. علاوه بر این موارد، قرارگیری جفت در موقعیت قدامی خطر ابتلا به خونریزی بیش از حد را در حین انجام زایمان واژینالی نیز به میزان قابل توجهی افزایش می‌دهد.

لازم است بدانید که در صورت قرارگیری جفت در موقعیت قدامی، فرو کردن سوزن به درون رحم مادر باردار در هنگام انجام آزمایش آمنیوسنتز کاری بسیار چالش‌برانگیز خواهد بود، زیرا ممکن است باعث خونریزی در لایه‌های شکمی زنان باردار ‌شود. همچنین، زنانی که با قرارگیری جفت در موقعیت قدامی روبرو هستند، کمردرد بیشتری را نسبت به زنان باردار دیگر تجربه می‌کنند؛ ممکن است درد پشت بدن مادر باردار در هنگام بروز انقباضات رحمی در هنگام آغاز روند زایمان با شدت بیشتری رخ دهد. جفتی که در موقعیت قدامی قرار می‌گیرد، پایین‌ترین جسمی است که در داخل رحم مادر باردار قرار دارد؛ این شرایط ممکن است تا حدودی شانس بسته شدن دهانه رحم مادر باردار را افزایش داده و نیاز به انجام عمل سزارین را جهت تولد نوزاد بالا ببرد.

اگر جفت قدامی زنان باردار در هنگام انجام عمل سزارین زخمی شود، می‌تواند منجر به جفت‌زایی شده و باعث شود تا علاوه بر جفت، دیواره رحم نیز دچار ضایعات فراوانی گردد. هنگامی که نوزاد در دهانه رحم مادر باردار قرار گیرد، پزشک متخصص زنان و زایمان را برای انجام تولد واژینالی نرمال آماده می‌کند؛ اما اگر جفت در موقعیت قدامی قرار گرفته باشد، ممکن است کودک جفت به عنوان کمربندی نوزاد را غیرفعال نموده و از خروج او از درون رحم مادر، به حالت طبیعی جلوگیری کند.

البته انجام اسکن اولتراسوند و MRI می‌تواند به شناسایی شرایط فوق کمک کرده و پزشک متخصص زنان و زایمان را برای انجام عمل سزارین و برنامه‌ریزی جهت انجام جراحی یاری کند.

برای اطلاع از وارونگی رحم این مطلب وارونگی رحم در مادر باردار چه زمانی رخ می دهد؟ را بخوانید 

آیا قرارگیری جفت در موقعیت قدامی خطرات دیگری برای مادران حامله دارد؟

قرارگیری جفت در موقعیت قدامی باعث افزایش احتمال بروز خطرات مختلفی در بدن مادر باردار خواهد شد که تعدادی از آن‌ها عبارتند از:

• بروز فشار خون ناشی از بارداری در بدن زنان
• مبتلا شدن مادر حامله به دیابت مخصوص دوران بارداری
• بروز انقباضات رحمی در بدن زنان باردار
• کاهش میزان رشد جنین داخل رحم مادران باردار
• بالا بودن شانس مرگ جنین در داخل رحم مادر، در 9 ماه دوران بارداری

اگرچه احتمال بروز این خطرات بالقوه، در بدن مادر باردار و کودک درون رحم او بسیار پایین می‌باشد، اما بهتر است مادر حامله همیشه با پزشک معالج خود مشورت کند تا بتواند دوران بارداری ایمنی را پشت سر بگذارد.