چگونه بارداری ناخواسته را تشخیص بدهیم؟

جالب است بدانید که در موارد بسیار نادر، حاملگی‌های زنان ممکن است دو تا پنج سال طول بکشد! با شنیدن این نکته حتما بسیار بهت زده شدید، زیرا این موضوع ناخواسته به نظر می‌رسد! بیشتر مردم  نمی‌توانند این مسئله را در مورد بدن زنان باور کنند. به طور معمول، یک زن از هر 450 مادر باردار تا زمانی که به هفته 20 بارداری برسد، نمی‌داند که باردار است. همچنین، در برخی شرایط، یک زن از هر 250 مادر باردار، تا زمان زایمان و تولد نوزاد، از باردار بودن خود بی‌خبر می‌باشد. این نوع حاملگی با عنوان "بارداری ناخواسته" یا "بارداری خنثی" شناخته می‌شود.

مطالعه مقاله زیر به شما کمک می‌کند تا این پدیده ناخواسته را بهتر درک نمایید، چرا که توضیحات کاملی در مورد این نوع بارداری مبهم و علت بروز آن آورده شده است. البته، مطالب زیادی هم درباره چگونه تشخیص این نوع بارداری و روش برخورد با آن بیان شده است.

 اگر به دنبال روش های خانگی جلوگیری از بارداری هستید این مطلب 24 روش خانگی جلوگیری از بارداری (بخش اول) را بخوانید 

بارداری ناخواسته در زنان چیست؟

بارداری ناخواسته در علم پزشکی یکی از موارد بسیار نادر است که تا زمان زایمان ناشناخته مانده و با تولد نوزاد برملا می‌شود. به این  شرایط، در علم پزشکی "انکار بارداری" نیز گفته می‌شود. این موضوع بدان معنی است که سطح گونادوتروپین کوریونیک انسانی (hCG) در بدن مادر باردار بسیار کم بوده و با ازمایش خون یا آزمایش ادرار تشخیص داده نمی‌شود.

حاملگی‌های طبیعی که معمولا در هنگام استفاده از روش‌های کنترل بارداری مانند مصرف قرص‌های ضد بارداری، بستن لوله‌ها (لوله‌های متصل شده به رحم برای جلوگیری از وارد اسپرم به لوله فالوپ) و غیره اتفاق می‌افتد، بارداری غیرمنتظره نامیده می‌شود. در واقع، برخی از زنان تحت شرایط خاص و در زمانی که در اصلا انتظار حامله شدن نداشتند، باردار می‌شوند. با این حال، این تجربه بارداری ممکن است با علائم حاملگی مانند خستگی و ویار صبحگاهی ملایم همراه بوده و یا هیچ نوع علائمی در بدن خانم باردار تجربه نشود. البته در بیشتر موارد هم علائم بارداری غیرمنتظره با بیماری‌های دیگر در بدن زنان اشتباه گرفته می‌شود.

چه شرایطی در بدن زنان باعث بروز بارداری ناخواسته می‌شود؟

چندین دلیل هورمونی و روحی دست به دست هم داده و باعث رخ دادن حاملگی ناخواسته در بدن برخی از زنان می‌شود. لازم است به خاطر داشته باشید که علل روحی تاثیر پایین‌تری نسبت به علل هورمونی دارند. برخی از مهم‌ترین این عوامل عبارتند از:

• سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) در زنان: معمولا کیست‌های کوچکی بر روی تخمدان‌های بزرگ برخی از زنان جوان رشد می‌کنند. اگر چه این کیست‌ها مضر نیستند، اما سرطانی بوده و می‌توانند باعث بروز مشکل عدم تعادل هورمونی در بدن این افراد  شوند.
• در برخی موارد روند ترشح هورمون‌های بارداری در بدن زنان، پس از پشت سر گذاشتن یک دوره حاملگی به عقب برمی‌گردند. این جمله بدان معنی است که اگر زنی بلافاصله بعد از تولد نوزاد خود دوباره باردار شود، عدم تعادل هورمونی در بدن او ممکن است باعث بروز بارداری ناخواسته شود.
• وجود چربی پایین در بدن برخی از گروه‌های خاص زنان مانند قشر ورزشکاران نیز می‌تواند باعث بروز عدم توازن هورمونی در بدن این افراد شده و بارداری ناخواسته را به دنبال داشته باشد.
• Perimenopause زنان زمانی است که بدن مادر شروع به نشان دادن علائم آغاز دوران یائسگی می‌کند. این دوران می‌تواند در اوایل دهه 30 زندگی آغاز شده و بارداری ناخواسته را به همراه داشته باشد.
• همچنین، زنانی که از قرص‌های کنترل قند خون مانند Deprovera، Norplant یا Mirena Coil را استفاده می‌کنند، باید بدانند که این نوع هورمون‌ها از جمله موادی هستند که بر هورمون‌های طبیعی حاملگی زنان تأثیر گذاشته و بن آن‌ها را به سمت حاملگی‌های آسیب‌پذیر سوق می‌دهد.
• علاوه بر نکات ذکرشده، استرس شدید نیز می‌تواند موجب روی دادن بارداری ناخواسته در بدن زنان جوان شود، زیرا استرس تاثیر شدید بر میزان ترشح هورمون‌های بارداری زنان می‌گذارد.

علائم بروز بارداری ناخواسته:

در بیشتر موارد علائم حاملگی ناخواسته شبیه بارداری طبیعی در بدن زنان است. اما به این نکته مهم توجه داشته باشید که علائم حاملگی ناخواسته از هر زنی به زن دیگر متفاوت است، زیرا بدن هر فرد منحصربه‌فرد می‌باشد! اما علائم شایع این نوع بارداری عبارتند از:.

• بروز حالت تهوع در بدن مادر باردار
• استفراغ کردن مادر باردار
• بروز احساس خستگی در بدن مادر باردار
• مواجه شدن با احساس میل و تنفر شدید نسبت به مصرف برخی غذاها
• بروز تکرر ادرار در بدن مادر باردار
• افزایش وزن مادر باردار
• بروز سوزش سر دل در بدن مادر باردار
• بروز سردرد در بدن مادر باردار
• گرفتگی‌های عضلات شکمی مادر باردار
• بروز كمر درد در بدن مادر باردار
• احساس طعم فلز در دهان مادر باردار

بارداری ناخواسته چگونه تشخیص داده می‌شود؟

بارداری ناخواسته در بدن زنان، به دلایل زیر موردتوجه قرار نمی‌گیرد:

• ممکن است برخی زنان با وجود حاملگی، همچنان دوره های منظم قاعدگی را در بدن خود داشته باشند، اما روزهای خونریزی در بدن این مادران کمتر است. در بدن برخی از مادران باردار هم ظاهر شدن حالت خونریزی ممکن است به علت لانه‌گزینی تخمک لقاح‌یافته بوده و با یک دوره منظم قاعدگی اشتباه گرفته شود. به همین دلیل، در چنین بارداری‌هایی آزمایشات ادرار و خون و سونوگرافی نشان‌دهنده جواب منفی خواهند بود.
• علاوه بر این، ممکن است علائم اولیه زایمان مانند انقباضات رحمی، به طور مکرر در بدن این زنان وجود داشته باشید. اما رشد شکم مادر در این نوع بارداری فقط به اندازه نوزاد درون رحم خواهد بود. به همین دلیل، در بیشتر موارد جنین یا جنین‌های موجود در داخل رحم مادر مبتلا به بارداری ناخواسته با گاز و نفخ معده مادر اشتباه گرفته می‌شود.

در بارداری‌های ناخواسته چه اتفاقی برای جنین می‌افتد؟

به خاطر داشته باشید که در بارداری ناخواسته، رشد جنین به تعویق افتاده و در اغلب موارد ممکن است متوقف شود، چون نوزاد به سرعت در حال حرکت است. اما این شرایط لزوما بر سلامت جنین تاثیر نمی‌گذارد! مادر نیز تنها در برخی موارد خاص در معرض درد شدید معده و گرفتگی‌های پشت قرار می‌گیرد. به همین دلیل، چنین افرادی فقط در هنگام زایمان به بیمارستان مراجعه می‌کنند.

ادامه دوره‌های خونریزی ماهانه در زنان مبتلا به بارداری ناخواسته:

اکثر زنان در طول دوران بارداری ناخواسته خود، به طور منظم با دوره‌های قاعدگی در بدن خود مواجه می‌شوند، اما فراموش نکنید که این حالت، سقط جنین را نشان نمی‌دهد. در واقع، لخته کوچک یا بزرگ خون ممکن است سبب بروز خونریزی سنگین در بدن این مادران شود که رنگ ترشحات خونریزی را قرمز، صورتی، قهوه‌ای، بنفش، نارنجی یا حتی سیاه می‌کند. البته، دوره‌های قاعدگی در بدن برخی از زنان منظم بوده و در برخی دیگر می‌تواند مانند یک دوره غیرطبیعی، به صورت پراکنده یا تصادفی رخ دهد. همچنین، گاهی اوقات این نوع خونریزی ممکن است هفته‌ها یا ماه‌ها ادامه پیدا کند، اما جنین داخل رحم همچنان به رشد خود ادامه خواهد داد. نتیجه این حالت در بدن زنان حامله، کم شدن مقدار هورمون بارداری و یا از بین رفتن آن خواهد بود.

چگونه ممکن است نتیجه تست بارداری در بارداری ناخواسته ، منفی باشد؟

اگر آزمایش خون برای تشخیص حاملگی در بدن زنان در حاملگی طبیعی، زودهنگام انجام گیرد، جواب آزمایش منفی خواهد بود، زیرا بدن زنان در این مدت کوتاه نمی‌تواند به درستی عمل کند! اما اگر در یک دوره بارداری ناخواسته، نتیجه منفی باشد، طبیعی است! چرا که سطح هورمون hCG در خون مادر بسیار ناچیز بوده و جفت معمولا هورمون  hCG را در امتداد پوشش رحم ترشح خواهد نمود. علاوه بر این، از آن‌جایی که در بارداری ناخواسته، رحم به طور دوره‌ای دچار خونریزی شده و ترشحات خود را بیرون می‌ریزد، این عمل با جلوگیری از افزایش میزان هورمون hCG، جواب تست را منفی نشان می‌دهد. با همه این توصیفات، اگر زنی حامله بودن خود را پیش‌بینی نکند، آزمایش نداده و از مثبت بودن آن باخبر نخواهد شد.

چگونه علائم بارداری ناخواسته ، در هنگام انجام سونوگرافی از بین می‌رود؟

معمولا، در حاملگی‌های طبیعی، سونوگرافی ترانس واژینال در 12 هفته اول  بارداری به طور منظم انجام می‌شود. از آن‌جایی که این روش، راهکار روشنی برای تایید باردار بودن زنان نیست و نمی‌تواند در 12 هفته اول از دوران بارداری صدای جنین درون شکم مادر را آشکار کند، این نوع سونوگرافی تقریبا هر هفته از دوران بارداری زنان تا هفته دوازدهم انجام می‌شود. با این حال، در بارداری ناخواسته، اسکن اولتراسوند نمی‌تواند جنین داخل رحم اکثر زنان را تشخیص دهد. این مشکل ممکن است به علت وجود برخی اختلالات در ناحیه شکم یا رحم مادر باردار رخ دهد.

برخی از پزشکان متخصص زنان و زایمان، در چنین شرایطی از رتوکتوری رحم استفاده می‌کنند. این روش به عنوان آنالیز منطقه سر و گردن رحم زنان حامله تلقی شده و برای تشخیص بارداری ناخواسته در بدن مادران مورد استفاده قرار می‌گیرد. البته با توجه به برخی دلایل ممکن است در این روش نیز جنین موجود در رحم مادر تشخیص داده نشود. این دلایل عبارتند از:

• نوزاد رو به رشد، رباط‌های بدن مادر باردار را گسترش داده و محل رحم او را تغییر می‌دهد.
• وجود اندومتریوز (اندومتریوم معمولا خارج از رحم رشد می‌کند) و یا فیبروئیدها (رشد غیرسرطانی غدد در داخل رحم) زنان نیز می‌تواند باعث بروز زخم در بدن این افراد شده، و رحم را به سمت قدامی حرکت دهد.
• اختلال رحم دوشاخ Bicornuate در بدن زنان نیز از جمله دلایلی است که موجب پنهان ماندن جنین موجود در رحم مادر می‌شود. این اختلال مادرزادی بوده و در آن رحم مادر قلبی شکل می‌شود که دارای دو شاخ است. به همین دلیل، دیواره رحم به طور کامل به  دو بخش تقسیم می‌شود. این مشکل می‌تواند توانایی باروری زنان را تحت تاثیر قرار داده و یا باعث روی دادن بارداری ناخواسته نیز در بدن این افراد شود.
• بافت جراحی غیرطبیعی ممکن است به علت جراحی شکم، انجام عمل سزارین و یا وجود ضایعات شکمی، در بدن برخی از زنان  رخ دهد. این بافت اسکار مانع انتقال امواج اولتراسوند به رحم مادر شده و نتایج منفی را در هنگام انجام اسکن بر روی بیمار نشان خواهد داد.