دوران بارداری زنان دارای علائم منحصر به فردی می‌باشد که برخی از آن‌ها، نامعقول بوده و فرد را با شرایط باورنکردنی مواجه می‌کند. یکی از شرایطی که احتمالا نام آن را نشنیده‌اید، اما ممکن است در بدن شما هم در این دوره حساس رخ دهد، حاملگی زنان با رحم دو شاخ است. بنابراین، برای آگاهی از این مشکل، آشنایی با شرایط آن و این که چه چیزی باعث بروز رحم دو شاخ در زنان حامله می‌شود، حتما مقاله زیر را بخوانید. در این مقاله، اطلاعات خاصی برای کمک به مادران حامله درباره بارداری زنان با رحم دو شاخ بیان شده است.
رحم دو شاخ در زنان حامله چیست؟
حاملگی با رحم دو شاخ یا رحم بیضوی شکل، یک اصطلاح علمی است که از زبان لاتین آمده و به هر چیز "شاخ‌دار" گفته می‌شود. این مشکل در علم پزشکی با عنوان رحم قلبی‌شکل نیز شناخته می‌شود، زیرا در این بیماری رحم به دو قسمت تقسیم می‌شود که هر کدام از قسمت‌ها شبیه شاخ بوده و توسط سپتوم از هم جدا می‌شوند. در رحم دو قطبی، سمت بالای رحم مادر باردار دارای دو قسمت بوده و باعث می‌شود که رحم فرد شبیه قلب باشد. با این حال، اگر رحم زنی دو شاخ باشد، به این بدان معنا نیست که رحم به دوقسمت مجزا تقسیم شده است، بلکه رحم کامل بوده و در ظاهر به شکل قلب دیده می‌شود که در قسمت بالا دارای دو قسمت شاخی‌شکل می‌باشد.
علل بروز مشکل رحم دو شاخ در بدن زنان باردار:
در ابتدا، به خاطر داشته باشید که رحم دو شاخ در بدن هر زنی یک ناهنجاری مادرزادی برای ناحیه رحم (اختلال کانال مولرین) به شمار می‌رود که وجود این ناهنجاری در رحم زنان، طبیعی نیست. اما در اغلب موارد، این ناهنجاری تا زمانی که فرد باردار نشود، شناسایی نمی‌شود. به همین دلیل، زنی که مبتلا به مشکل رحم دو شاخ است، تصور می‌کند که نیازی به تغییر شیوه زندگی خود و انجام مراقبت‌های خاص بهداشتی در دوران بارداری ندارد. البته، لازم است بدانید که بروز این مشکل در بدن زنان به ندرت اتفاق افتاده و بیماری ساده‌ای است. در ادامه این مقاله، نگاهی کلی به مشکل رحم دو شاخ انداخته شده است، که خواندن آن خالی از لطف نخواهد بود.
رحم دو طرفه یا دو شاخ ممکن است در بدن دختران حتی قبل از تولد ایجاد شود، یعنی زمانی که جنین در حال شکل‌گیری و رشد است. این مشکل در علم پزشکی با کمک رشته‌ای به نام جنین‌شناسی شناخته می‌شود. در واقع، علم جنین‌شناسی هرگونه تغییر یا ناهنجاری را که در بدن جنین داخل رحم مادر باردار اتفاق می‌افتد و موجب تشکیل رحم دو شاخ در بدن او می‌شود، به طور کامل نشان می‌دهد. در دوران رشد جنین، بروز تغییر در روند همجوشی رحم او می‌تواند روند تشکیل مجرای پارامزونفر را تغییر داده و این کانال‌ها را به لوله‌های رحمی، دهانه رحم، قسمت فوقانی رحم و واژن وصل کند. تغییری که در طول مجرای پارامزونفر جنین دختر اتفاق می‌افتد، مربوط به قسمت پایین رحم او خواهد بود (به این معنی که این ناحیه را به عنوان یک واحد مستقل تشکیل می‌دهد)، در حالی که قسمت بالایی همچنان دارای دوقسمت مجزا است.
حاملگی با رحم دو شاخ وضعیتی است که ممکن است در آن، جنین در هر یک از دو شاخ بالایی رحم مادر قرار گرفته و شروع به رشد کند. اما، تقریبا حدود شش مورد از هر ده بارداری دو شاخ، خود به خود منجر به سقط جنین می‌شود. چهار زن از هر ده زن بارداری که سقط خودبه خودی جنین را با وجود این مشکل تجربه نمی‌کنند، با تولد زودرس نوزاد خود مواجه شده و بعد از زایمان با مشکلات زیادی در این مورد روبرو می‌شوند.
نتایج بارداری با رحم دو شاخ:
وجود رحم دو شاخ در زنان باعث می‌شود که فرد به راحتی از باردار بودن خود آگاه شود. با این حال، اگر زنی موفق به درک وضعیت بارداری خود با وجود این مشکل بشود، خواهد توانست با مشکلات و عوارض متعددی که در آینده با آن روبرو خواهد شد، مقابله نماید. در صورتی که زنی بخواهد با داشتن رحم دو شاخ، بارداری خود را ادامه دهد، باید چند نکته را در نظر داشته باشد، که عبارتند از:
1- دشوار بودن شرایط بارداری:
اگر شما به عنوان یک زن جوان دارای رحم باریکورتی هستید، فراموش نکنید که این مشکل می‌تواند روند بارداری سالم و منظم را برای شما را با دشواری‌های بسیاری روبرو کند.
2- احتمال کم بارداری طبیعی باوجود رحم دو شاخ:
هنگامی که گفته می‌شود زنی با مشکل رحم دو شاخ مواجه است، بدان معنی می‌باشد که رحم او به شکل قلب بوده و این شرایط، منطقه ایده‌آلی برای رشد نوزاد در مراحل مختلف بارداری نخواهد بود. از این رو، وجود مشکل رحم دو شاخ در زنان باردار می‌تواند خطرات زیادی را برای دوران بارداری مادر مبتلا ایجاد کرده و احتمال تکمیل شدن دوران حاملگی را به میزان قابل توجهی کاهش دهد. در بارداری رحم دو شاخ، نوزاد در یکی از دو ناحیه جداگانه بالای رحم قرار گرفته و شروع به رشد می‌کند. در نتیجه، نوزاد فضای کافی برای رشد نداشته و این حالت باعث سقط جنین خواهد شد. رحم مادرانی که شکل طبیعی دارند، با رشد نوزاد گسترش یافته و کم کم رشد می‌کند. اما هنگامی که حاملگی در رحم دو قطبی اتفاق می‌افتد، رحم مادر همراه با رشد جنین گسترش نخواهد یافت، به این معنی که نوزاد نابالغ قادر نخواهد بود که به طور طبیعی رشد کرده و شکل بگیرد.
3- قرارگیری جنین در شرایط غیر طبیعی در بارداری رحم دو شاخ:
اگر در بارداری با رحم دو شاخ، جنین در بخش بزرگ‌تر رحم جای گیرد و بارداری فرد با شرایط نامساعد رحمی روبرو نشود، ممکن است مادر بتوانید حاملگی خود را تا زمان کامل شدن جنین ادامه دهد. با این حال، نوزادی که در این شرایط رشد می‌کند، با یک موقعیت غیرطبیعی مانند قرار گرفتن موقعیت شانه‌ها در موقعیت عرضی روبرو شده و زایمان طبیعی مادر با مشکل مواجه شود، زیرا در چنین مواردی ممکن است جنین برای قرار گرفتن در موقعیت مناسب و رو به پایین، فضای کافی نداشته باشد. در واقع، همانطور که ماه‌های بارداری مادر مبتلا به مشکل دو شاخ پیشرفت می‌کند، نوزاد او هم رشد کرده و موقعیت موجود در رحم باعث ناراحتی بیشتر او خواهد شد. در نتیجه، می‌توان ادعا کرد که تقریبا 15 تا 20 درصد از این نوع حاملگی‌ها، سالم به نتیجه رسیده و باعث تولد نوزاد در نه ماهگی می‌شود.
4- بارداری با رحم دو شاخ به عنوان بارداری خطرناک:
پزشکان متخصص زنان و زایمان اعتقاد دارند که بارداری زنان با رحم دو شاخ باعث افزایش خطر ابتلا به بارداری خطرناک شده و جان نوزاد و مادر را به خطر می‌اندازد. بنابراین، این مادران باید همواره تحت نظارت دقیق پزشک متخصص زنان و زایمان بوده و با رعایت نکات بهداشتی خاص، سلامتی خود را حفظ کنند. پس، این زنان برای مطمئن شدن از مراقبت‌های مناسب پزشکی، نیاز دارند تا به طور مداوم تحت معاینه یک پزشک متخصص زنان و زایمان قرار گیرند.
5- بارداری با رحم دو قطبی، خطر ابتلا به سقط جنین :
حدود 50 درصد از حاملگی‌ها در مادران مبتلا به بارداری با رحم دو شاخ، در زمان معینی دچار سقط جنین می‌شود.
برای اطلاع بیشتر از رحم دوشاخ و تاثیر آن بر سقط جنین این مطلب رحم دوشاخ و سقط قطعی جنین را از دست ندهید
6- در بارداری دو شاخ تولد نوزاد نارس بسیار شایع است:
اگر به عنوان یک زن جوان در حال گذراندن بارداری خود با رحم باریکورتی هستید، نباید مشکلات آن را نادیده بگیرید، زیرا احتمال دارد که یک نوزاد نارس به دنیا بیاورید. تقریبا یک چهارم زنان باردار که دارای رحم باریکورا هستند، با انجام زایمان زودرس، فرزند خود را از دست داده و یا او را نارس به دنیا می‌آورند. اگر در چنین شرایطی، نوزاد خیلی زود متولد شود، پزشک او را در دستگاه انکوباتور قرار داده و برای انجام هر گونه مراقبت پزشکی یا درمان تحت نظارت خود نگه میدارد.
7- در رحم دو شاخ، لانه گزینی جنین نیاز به ترشح هورمون پروژسترون بسیار بالایی دارد:
وقتی رحم زنی به شکل طبیعی نبوده و به صورت دو شاخ شکل گرفته باشد، مشکلات زیادی را برای پوشش داخلی رحم مادر ایجاد خواهد نمود. بروز این حالت نیز یکی از بزرگ‌ترین دلایل تولد زودرس نوزاد می‌باشد. در واقع، هنگامی که رحم شکل دیگری به غیر از شکل طبیعی به خود می‌گیرد، به میزان بیشتری هورمون پروژسترون نیاز دارد تا ضخامت دیواره رحم را بالا برده و آن را برای لانه‌گزینی تخمک لقاح‌یافته آماده کند. به همین دلیل، در بسیاری از موارد، پزشک معالج سعی می‌کند با تجویز برخی داروها سبب ترشح هورمون پروژسترون در بدن مادر باردار شده و به او کمک کند تا در دوران بارداری خود نیاز به کمک نداشته باشد.
8- اگر از بارداری دو شاخ اطلاع پیدا نکنید ادامه بارداری غیر ممکن است:
اگر زنی دارای رحم دو شاخ بوده و در دوران بارداری خود از این مشکل آگاه نشود، قادر نخواهید بود که زایمان خود را با موفقیت به پایان برساند. در مقابل، موارد متعددی وجود دارد که باعث می‌شود زنان مبتلا به این مشکل بتوانند دوران بارداری خود را با موفقیت به اتمام رسانده و نوزادان سالمی به دنیا بیاورند. در حقیقت، همیشه نمی‌توان با صراحت گفت که وجود رحم دو شاخ باعث تولد نوزاد سالم نمی‌شود!
9- داروهای حاوی پروژسترون باید در مراحل اولیه بارداری بارحم دو شاخ تجویز شود:
اگر دکتر متخصص زنان و زایمان متوجه شده باشد که مادر حامله دارای رحم دو شاخ است و به هورمون پروژسترون بالایی نیاز دارد، مهم است که در مراحل ابتدایی بارداری، روند درمان را شروع کند. بنابراین، در اغلب موارد، پزشک معالج باید از هفته‌های اول بارداری تجویز هورمون پروژسترون را اغاز نماید تا اینکه هفته 36 بارداری، خود را به طور کامل نشان دهد. پس، اگر شما هم با رحم دو شاخ مواجه هستید، باید داروهای هورمونی تجویزشده توسط پزشک متخصص زنان و زایمان را تا پایان کامل دوره درمان ادامه دهید تا بتوانید سلامت خود و فرزندتان را در دوران بارداری حفظ کنید. در چنین وضعیتی، دریافت اضافی هورمون پروژسترون در طی ماه‌های بارداری کمک خواهد کرد تا بدن مادر بتواند این هورمون را به اندازه کافی تامین نماید.
10- انجام عمل سزارین در زنان مبتلا به رحم دو شاخ:
زنانی که با مشکل رحم دو شاخ باردار می‌شوند، اگر بتوانند دوران حاملگی خود را با سلامت کامل به پایان برسانند، دکتر به آن‌ها پیشنهاد می‌کند که به جای انجام زایمان طبیعی، نوزاد خود را با روش سزارین به دنیا بیاورد. در واقع، استفاده از روش سزارین کمک می‌کند تا بروز هرگونه عوارض مربوط به فرآیند تولد نوزاد در بدن این مادران به میزان قابل توجهی کاهش یابد. همچنین، داشتن رحم دو شاخ در مادر باعث بزرگ شدن شکم نوزاد می‌شود که در هنگام تولد با روش واژینال بسیار مشکل‌آفرین خواهد بود.
11- مادران مبتلا به رحم دو شاخ و تولد جنین عقب مانده:
در صورتی که بارداری زنی همراه با مشکل رحم دو شاخ باشد، احتمال بیشتری وجود دارد که جنین تحت شرایط خاص و عقب‌ماندگی رشدی متولد شود که در علم پزشکی این بیماری با عنوان "عقب‌ماندگی جنینی" نیز شناخته می‌شود. در این شرایط، نوزاد درون رحم 10 درصد کمتر از نوزادان دیگر وزن به دست خواهد آورد که بر اساس سن حاملگی، امری غیرطبیعی و مشکل‌ساز می‌باشد. با این حال، این اتفاق امری معمولی نیست و در اکثر موارد، جنین با وزن کم زنده نمی‌ماند و در زمان خیلی کوتاهی بعد از تولد خواهد مرد.
نظر (54)