17 کاری که قبل از باردارشدن باید انجام دهید

­

آماده­ سازی جو خانه برای آغاز دوران بارداری زنان و ورود یک عضو جدید کار آسانی نیست. در واقع، خانم­ها باید قبل از آغاز این دوران، در مورد سلامتی بدن خود، رژیم غذایی، برخی داروها، انجام تمرینات ورزشی و نحوه تولد نوزاد خوب فکر کرده و با انجام اقدامات خاص، خود را برای قبول مسئولیت ­های پس از تولد نوزاد آماده کنند. در غیر این صورت، دوران بارداری و پس از آن بسیار ترسناک خواهد بود. از قدیم، بزرگان خانواده می­گویند: "همه ما باید قبل از تصمیم به تشکیل خانواده، از لحاظ فیزیکی و ذهنی آماده شده، دانش خود را در مورد دوران بارداری افزایش داده، برای بررسی پزشکی، با پزشک متخصص زنان و زایمان و افراد باتجربه صحبت کرده و تنها در صورتی که مطمئن شدیم برای قبول مسئولیت یک فرد دیگر آماده هستیم، تصمیم به حاملگی بگیریم."

نکات مهم برای برنامه ­ریزی جهت باردار شدن:

 چند نکته مهم وجود دارد که زوجین باید  قبل از باردار شدن، در مورد آن­ها برنامه­ ریزی کنند. همچنین، این افراد باید فهرستی از همه نیازهای خود را به طور کامل تهیه کنند. برخی از مهم­ترین این موارد عبارتند از:

1-ملاقات با پزشک متخصص زنان و زایمان قبل از آغاز دوران بارداری:

زوج­های جوان حتما باید قبل از اقدام به بارداری، قرار ملاقاتی با یک پزشک متخصص زنان و زایمان گذاشته و همه اقدامات ویژه برای انجام آزمایش­های پیش از بارداری را برنامه­ریزی کنند. همچنین، اگر سابقه پزشکی شخصی یا سابقه پزشکی خانوادگی دارند و یا هر گونه داروی خاص یا مکمل غذایی را مصرف می­کنند، به اطلاع پزشک معالج رسانده و وضعیت سلامت بدن خود را بررسی نمایند. به عنوان یک خانم جوان و بی­تجربه به خاطر داشته باشید که ممکن است مصرف برخی داروها یا مکمل­ها بر روند حاملگی شما اثر بگذارد. در چنین مواردی، دکتر معالج در مورد رژیم غذایی قبل از دوران بارداری، نحوه و میزان ورزش کردن، رژیم کاهش وزن، انجام واکسیناسیون و ترک عادت­های ناسالم (مانند سیگار کشیدن، مصرف الکل و سوء مصرف مواد) با شما و همسرتان بحث می­کند. علاوه بر این موارد، به  زوجینی که در معرض شرایط خاص پزشکی مانند دیابت، آسم یا فشار خون بالا هستند، توصیه می­کند تا با پزشک متخصص دیگری گفتگو کنند. فراموش نکنید که همه این نکات باید قبل از اقدام به باردار شدن کنترل شوند! اگر زنی در یک سال گذشته هیچ آزمایش بهداشتی انجام نداده باشد، ممکن است دکتر متخصص زنان و زایمان به او انجام معاینه لگنی و پاپ­اسمیر (به منظور تشخیص بیماری­های منتقله از راه جنسی) را توصیه نماید.

2-انجام آزمایشات ژنتیک قبل از حامله شدن زنان:

 ممکن است پزشک متخصص زنان و زایمان از خانم جوان خواهش کند تا آزمایش غربالگری ژنتیک را انجام دهد. به این ترتیب، شما می­توانید بفهمید که آیا خودتان یا همسرتان حامل شرایط ژنتیکی جدی مانند بیماری سلول­های داسی و فیبروز کیستیک هستید یا نه. اگر شما حامل هر گونه اختلالات ارثی در خون خود باشید، شانس داشتن فرزندی با این اختلالات در بدن شما به میزان قابل توجهی بالا خواهد رفت. لازم است بدانید که فرزندان همه صفات را از پدر و مادر خود به ارث می­برد! برای انجام این آزمایشات، تست بزاق دهان یا نمونه خون نیاز است که اکثر بیمه­های درمانی هم این تست­ها را پوشش می­دهد.

3-قبل از بارداری، مصرف سیگار و استعمال مواد مخدر را ترک کنید:

اگر به عنوان یک زن جوان تصمیم دارید تا به زودی حامله شوید، فراموش نکنید که در این دوران، ترک سیگار یا استعمال مواد مخدر از اهمیت خاصی برخوردار است. پس، این موارد را به طور کامل و در اسرع وقت ترک نمایید، زیرا مصرف توتون، تنباکو و مواد مخدر می­تواند منجر به انجام زایمان زودرس، سقط جنین و به دنیا آمدن نوزاد با وزن کم شود. طبق نظر محققان علم زنان و زایمان بعضی از داروها حتی بعد از ترک نیز در جریان خون فرد مصرف­کننده باقی می­مانند. همچنین، حجم اسپرم و تعداد اسپرم­های موجود در مایع منی مردانی که سیگاری هستند و توتون و تنباکو مصرف می­کنند، به شدت کاهش می­یابد. علاوه بر این موارد، سیگار کشیدن و مصرف سایر مواد مخدر می­تواند بر توانایی زوجین جهت باردار شدن تأثیر بگذارد. به همین دلیل، کسانی که تصمیم دارند تا صاحبفرزند شود، باید مصرف این مواد را به طور کامل ترک کنند.

4- زنان باید قبل از اقدام به باردار شدن از ابتلا به هرگونه عفونت دور باشند:

با پیگیری برخی از شیوه­های اولیه و درست زندگی می­توان از مبتلا شدن به انواع عفونت­ها جلوگیری کرد. با توجه به این توضیحات، لازم است زنانی که قصد حامله شدن دارند، در هنگام آشپزی دست­های خود را به طور کامل بشویند. همیشه اطمینان حاصل کنند که دمای یخچال خانه آن­ها 2 تا 4 درجه سانتیگراد (35 تا 40 درجه فارنهایت) و دمای فریزر تا 18- درجه سانتیگراد (کمتر از 0 درجه فارنهایت) تنظیم شده است. از مصرف غذاهایی مثل مرغ، ماهی، انواع نوشیدنی­ها، پنیر غیرپاستوریزه و دیگر غذاهای لبنی اجتناب نموده و بدن خود را از سرما دور نگه دارند. بیشتر مواد ذکرشده می­تواند حامل باکتری­های مضر بوده و باعث مبتلا شدن فرد به بیماری لیستریوزیس شود که ابتلا به این بیماری هم به نوبه خود، خطر ابتلا به انجام زایمان زودرس و سقط جنین را در زنان حامله به میزان قابل توجهی افزایش می­دهد.

همچنین، فراموش نکنید که آب­های غیراستاندارد و آلوده نیز حاوی باکتری­هایی مانند E.coli یا سالمونلا هستند که بهتر است زنان، مدتی قبل از حامله شدن از مصرف آن­ها اجتناب کنند. نکته مهم دیگر برای این افراد، انجام نکاتی برای جلوگیری از ابتلا به عفونت­هایی مانند توکسوپلاسموز است. برای این منظور، لازم است زنان در حین باغبانی، حمل جعبه های سبزیجات و گل­ها و کاشتن گیاهان از دستکش استفاده کنند. علاوه بر این موارد، زنانی که مستعد ابتلا به بیماری­هایی مانند پنومونی یا آنفلوانزا هستند، حتما باید واکسن این بیماری­ها را در اسرع وقت دریافت کنند.

5- قبل بارداری به میزان مصرف کافئین روزانه خود دقت کنید:

اگر چه بحث در مورد مصرف کافئین در دوران قبل از بارداری زنان کمی مبهم است، اما کارشناسان عقیده دارند که زنان در دوران برنامه­ریزی برای باردار شدن، بهتر است در میزان مصرف کافئین روزانه خود دقت نموده و میزان آن را کاهش دهند. نتایج برخی مطالعات نشان داده است که مصرف بیش از حد کافئین می­تواند منجر به کاهش باروری زوجین شود. به همین دلیل، زنان باید مصرف نوشیدنی­های کافئین­دار خود را به 200 میلی­لیتر یا یک فنجان در روز محدود کنند.

6-زنانی که تصمیم دارند تا در آینده­ای نزدیک حامله شود، باید از اقامت در محیط­های آلوده و خطرناک اجتناب کنند:

هشدار دادن در دنیای امروز، برای همه اقشار جامعه بسیار مفید است! پس زنانی هم که قصد حامله شدن دارند، باید دقت کنند، زیرا با قرار گرفتن در محیط­های آلوده خطر ابتلا به برخی بیماری­ها و صدمه رسیدن به جنین داخل رحم این افراد به میران قابل توجهی افزایش می­یابد. در مقابل، اجتناب از این کار آسیب احتمالی به خود مادر و فرزند آینده او را به حداقل می­رساند. همچنین، اگر شما به عنوان یک زن جوان در معرض تابش آشعه­ها یا مواد شیمیایی در محل کار یا مکان زندگی خود هستید، بدانید که این امر می­تواند بر توانایی شما در باردار شدن تاثیر بگذارد. علاوه بر این موارد، زنان خانه­دار باید به خاطر داشته باشند که در هنگام دست زدن به مواد تمیزکننده، حلال­ها، آفت­کش­ها و مواد شوینده مراقب بوده و این مواد را از آب آشامیدنی منزل خود دور کنند. با همه این توصیفات، دقت در این نکات بهداشتی و مشورت در مورد چگونگی به حداقل رساندن خطرات، فرد می­تواند خود را از ابتلا به بیماری­های خطرناک مصون نگه دارد.

7-زنانی که قصد باردار شدن دارند، باید بر سلامت روانی خود تمرکز کنند:

وقتی به عنوان یک زن جوان قصد حامله شدن دارید، باید بفهمید که از لحاظ روحی-روانی در وضعیت مناسبی قرار دارید یا نه. در واقع، شما باید همیشه خوشحال بوده و لبخند بزنید، در غیر این صورت، این حالات روانی، توانایی بدن شما را برای باردار شدن تحت تاثیر قرار خواهد داد. البته طبیعی است که خانم­های جوان در برخی موارد کمی نگران باشند یا گاهی غمگین شود، اما ناراحتی شدید یا افسردگی همیشگی بر روند سلامت بدن این افراد تاثیر منفی گذاشته و قدرت باروری را به میزان قابل توجهی کاهش می­دهد. پس، در چنین مواردی حتما با مادر، بستگان و یا شریک زندگی خود صحبت کنید. البته زنانی که به این مشکل مبتلا هستند، می­توانند با دنبال کردن برخی شیوه­های زندگی، کمک گرفتن از افراد حرفه­ای و بحث کردن در مورد احساسات خود، آن را درمان نموده و با انجام تمرینات ورزشی یوگا و مدیتیشن به کاهش استرس در بدن خود کمک کنند.

8-زنان قبل از بارداری باید به دندانپزشک مراجعه کنند :

زنان جوان قبل از اقدام به حاملگی، باید از سلامت دهان و دندان خود مطمئن شوند، زیرا روی دادن تغییرات هورمونی در بدن، زنان باردار را به اختلالات دندان مبتلا نموده و آن­ها را بسیار آسیب­پذیر می­کند. معمولا با شروع دوران حاملگی و ترشح میزان بالای هورمون پروژسترون و استروژن در بدن زنان، لثه­های این افراد تحت تاثیر قرار گرفته و قرمز و متورم می­شود. پس، زنان باید در شش ماه قبل از حامله شدن به یک دندانپزشک مجرب مراجعه نموده و همه مشکلات دهان و دندان خود را به طور کامل حل نمایند.

9-اگر قصد بارداری دارید رژیم غذایی مناسب و ورزش کردن را فراموش نکنید:

اگر به عنوان یک زن جوان به دنبال یک برنامه غذایی و ورزشی جهت تناسب اندام هستید، در دوران قبل از حامله شدن آن را کامل کنید! زیرا دنبال کردن برنامه تناسب اندام به شما کمک می­کند تا سالم بوده و استرس دوران بارداری و زایمان را به راحتی پشت سر بگذارید. علاوه بر این موارد، بدن با ورزش کردن، خود را برای آغاز دوران بارداری آماده نموده و این دوران  را به آسانی سپری خواهد کرد. برای این منظور، زنان جوان می­توانند با انجام تمرینات معمول ورزشی مانند یوگا، ایروبیک و یا شنا انعطاف­پذیری بدن خود را افزایش دهند. اگر شما شاغل هستید و برای ورزش کردن وقت ندارید، می­توانید هر روز حداقل 30 دقیقه پیاده­روی کنید و یا از پله­های کوچک منزل به جای بالابر یا آسانسور استفاده نموده و برای رفتن به محل کار خود از وسیله­نقلیه استفاده نکنید. این کارها، شما را از لحاظ جسمی فعال خواهد نمود. البته برخی از زنان ممکن است در کلاس­های یوگا در بیمارستان یا کلینیک­های تخصصی شرکت کنند که این موردهم برای حفظ سلامت خانم­ها بسیار مفید می­باشد.

10-رسیدن به وزن ایده­آل در دوران قبل و بعد از بارداری:

 اگر شما هم به عنوان یک زن جوان قصد حامله شدن دارید، باید وزن ایده­آل داشته و با شاخص توده بدنی (BMI) متعادل باردار شوید. ممکن است انجام این کار برای کسانی که قبل از آغاز دوران بارداری دارای اضافه وزن نبودند، آسان باشد. زنان با شاخص توده بدنی بالا در معرض خطر ابتلا به عوارض دوران بارداری یا زایمان قرار دارند. به همین ترتیب، احتمال تولد نوزادان با وزن کم در افرادی که شاخص توده بدنی کمتری دارند، بسیار بالا است. با همه این توصیفات، زنان جوان می­توانند با کمک گرفتن از خدمات بهداشتی در دستیابی به وزن ایده­آل خود قبل و بعد از آغاز دوران بارداری تلاش نموده و فرزند سالم و طبیعی به دنیا بیاورند.

11-اگر قصد بارداری دارید در انتخاب ماهی دقت کنید:

اگر به عنوان یک زن جوان دوست دارید زیاد ماهی بخورید، باید مراقب باشید. اگرچه انواع ماهی­ها حاوی اسیدهای چرب امگا 3 ضروری برای رشد مغز و چشم بوده و حاوی پروتئین و سایر مواد مغذی هستند، اما حاوی مقداری جیوه نیز می­باشند که برای بدن انسان مضر است. به همین دلیل، زنانی که تصمیم گرفته­اند  تا در آینده­ای نزدیک حامله شوند، باید از مصرف کوسه­ها، ماهی خال­خالی، ماهی­های شمشیری، ماهی تیلفی و کنسرو ماهی سفید خودداری کنند. همچنین، ماهی­هایی که در آب های محلی رشد می­کنند، معمولا الوده بوده و افراد مستعد به برخی بیماری­ها را در معرض انواع امراض قرار می­دهند.

12-قبل بارداری امور مالی خود را چک کنید:

همانطور که می­دانید تولد کودک و ورود او به جمع خانواده تاثیر مستقیمی بر روی امور مالی پدر و مادر خواهد گذاشت. به همین دلیل زوجین باید قبل از آغاز دوران بارداری، برنامه­ریزی نموده، برنامه­های مالی و بیمه­ای پیش از تولد را با دقت بررسی کرده و با برنامه قبلی پیش بروند. علاوه بر این موارد، این افراد باید بدانند که بیمارستان محل تولد فرزندشان تحت نظارت بیمه قرار دارد یا خیر. زوجینی که  هیچ نوع بیمه درمانی ندارند، می­توانند با بخش بهداشت محلی خود صحبت نموده و از هرگونه برنامه­هایی که می­تواند شامل شرایط آن­ها باشد، بهره­مند شوند.

13-زمان قطع مصرف قرص­های ضدبارداری باید مورد بررسی قرار بگیرد  :

 به عنوان یک زوج جوان که قصد دارید در آینده­ای نزدیک بچه­دار شوید، باید بدانید که زمان قطع مصرف قرص­های ضدبارداری فرا رسیده است. هنگامی که مصرف این قرص­ها متوقف می­شود، دوره­های چند روزه برای رسیدن به زمان تخمک­گذاری شروع خواهد شد که در برخی از زنان ممکن است یک ماه یا بیشتر طول بکشد. همان­طور که می­دانید عمل تخمک­گذاری تنها زمانی اتفاق می­افتد که دوره­های منظم قاعدگی در بدن زنان شروع  شود. به همین دلیل، اگر به عنوان یک زن جوان از روش Deep Provera برای جلوگیری از بارداری استفاده کرده­اید، بدانید که ممکن است بازگشت دوره­های قاعدگی شما به حالت عادی 3 تا 6 ماه زمان ببرد.

برخی از پزشکان متخصص زنان و زایمان پیشنهاد می­کنند که زنان بعد از قطع روش­های جلوگیری از حاملگی باید صبر کنند تا دوره­های قاعدگی آن­ها به روال طبیعی و متوالی خود برگشته و بدن آماده تخمک­گذاری شود. حاکم شدن این روند در بدن زنان جوان به تعیین زمان دقیق بارداری آن­ها نیز کمک می­کند. به همین دلیل، زنانی که قبل از این تصمیم، دوره­های نامنظم قاعدگی داشتند، باید به پزشک مراجعه کنند. در چنین مواردی، ممکن است پزشک متخصص زنان و زایمان با انجام سونوگرافی، بارداری زود هنگام را در بدن زنان تشخیص داده و تاریخ دقیق تولد نوزاد را تعیین نماید.

14-آگاهی از زمان چرخه تخمک­گذاری در بدن زنانی که قصد باردار شدن دارند:

زمانی­که بعضی از زنان استفاده از قرص­های ضدبارداری را متوقف کنند، به راحتی باردار می­شوند. اما برخی دیگر باید از روش­های محاسبه دقیق زمان تخمک­گذاری و علائم روزهای باروری در بدن خود آگاه شده و از این موارد برای حامله شدن استفاده کنند. برای محاسبه زمان تخمک­گذاری در بدن زنان می­توان از آخرین روز چرخه قاعدگی او استفاده نمود. این کار به شما کمک می­کند تا روزهای باروری خود را در چرخه قاعدگی پیدا نموده و به راحتی حامله شوید. همچنین، زنان جوان می­توانند در یک ماه پس از پایان دوره قاعدگی با یادداشت کردن دمای پایه بدن در صبح هر روز و بررسی تغییرات مخاطی دهانه رحم خود روزهای باروری را در بدنشان شناسایی کنند که در حامله شدن این فرد بسیار مفید است. پیگیری این نشانه­ها (در طی یک ماه) به زنان کمک خواهد کرد تا زمان دقیق تخمک­گذاری را در بدنه خود به راحتی مشخص کنند. البته امروزه کیت­های مخصوص پیش­بینی زمان تخمک­گذاری در بازار موجود است که همه زنان می­توانند از آن­ها استفاده کنند.

15-زنانی که تصمیم به باردار شدن دارند، باید مصرف مواد مغذی را در چند ماه قبل از حاملگی خود افزایش دهند:

به عنوان زن جوانی که قصد باردار شدن دارید، لازم نیست چند ماه قبل از باردار شدن به اندازه دو نفر غذا بخورید، اما در این دوره مصرف غذاهای مغذی برای شما توصیه می­شود تا بتوانید مواد مغذی لازم را برای حاملگی سالم در بدن خود ذخیره کنید. بنابراین، استفاده از یک رژیم سالم و متعادل توسط زن جوان و شریک زندگی او مدتی قبل از حامله شدن، شانس بارداری زود هنگام را به میزان قابل توجهی بهبود می­بخشد. مواد غذایی که برای تغذیه این زوجین توصیه می­شود، شامل میوه­های تازه، سبزیجات، انواع  دانه­های روغنی و آجیل­ها است. البته مصرف مقدار متعادلی خامه، ماست و پنیر نیز الزامی بوده و شیر کم چرب هم باید در ردیف اول منوی تغذیه زوجین جوان قرار گیرد. از مصرف شکر در این دوره خودداری کرده و از شیرین­کننده­های طبیعی مانند عسل، شربت افرا یا شهد آگوا استفاده نمایید که هم مقوی بوده و هم بی­ضرر هستند. نکته مهم دیگر در تغذیه این زوجین، اجتناب از مصرف نوشیدنی­های کافئین­دار و کاهش مصرف قهوه در طی روز می­باشد. در نهایت، به عنوان زوج جوانی که قصد باردار شدن دارید، مصرف مواد غذایی حاوی روی را که غنی از ویتامین E هستند، حتما در در رژیم غذایی روزانه خود قرار دهید. همچنین،  دریافت منظم ویتامین A و D در این دوره برای زنان توصیه می­شود و این افراد باید تا آنجا که می­توانند، از غذاهای ارگانیک استفاده کنند.

16-مصرف اسید فولیک توسط زنانی که قصد حامله شدن دارند، باید از چند ماه قبل از آغاز دوران بارداری شروع شود:

 وجود میزان متعادل اسید فولیک در بدن زنان بسیار مهم است، زیرا شانس بروز نقص­های زایمان مانند اسپینا بیفیدا را در بدن نوزادان به میزان قابل توجهی کاهش داده و عضلات نخاعی خود مادر را تقویت می­کند. به همین دلیل، پزشکان  متخصص زنان و زایمان مصرف مکمل­های اسید فولیک را حداقل یک ماه قبل از باردار شدن، برای همه زنان تجویز می­کنند. طبق گزارشات مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری­ها (CDC)، زنان باید در دوران قبل و بعد حاملگی، هر روز 400 میکروگرم اسید فولیک مصرف کنند. همچنین، فراموش نکنید که نان­های غنی­شده و غلات، حاوی اسید فولیک بوده و مقداری از نیاز بدن زنان را در این دوره برآورده می­کنند.

17-زوجینی که قصد دارند تا در آینده­ای نزدیک صاحب فرزند شوند، باید از تاریخچه پزشکی خانوادگی خود و همسرشان آگاه باشند:

به عنوان یک زوج جوان یادتان باشد که یکی از موارد مهم پیش از باردار شدن، دانستن تاریخچه پزشکی خانواده دو طرف است. این کار به شما کمک خواهد کرد تا هر گونه اختلالات ژنتیکی و یا مشکلات بهداشتی را در خانواده طرفین پیدا نموده و اقدامات لازم برای کاهش خطر انتقال این اختلالات به بدن کودک خود را به موقع انجام دهید.

اگر به عنوان زوجی که تصمیم دارید تا در آینده­ای نزدیک صاحب فرزند شوید، توانستید نکات ارائه­شده در مقاله بالا را با تلاش و جدیت به کار ببندید، اطمینان داشته باشید که دوران بارداری برای شما بسیار ساده خواهد بود. فقط شما نیاز دارید تا از برخی علوم مربوط به این  دوره آگاهی یافته و با نظم و انضباط از خود و فرزندتان مراقبت کنید.

برای آگاهی بیشتر درمورد مراقبت ها قبل بارداری به 20 نکته مهم در افزایش شانس بارداری در زوجین (بخش اول) مراجعه کنید