مادر و جنین در هفته چهارم بارداری | آغاز زندگی جنین در رحم

البته اگر بارداری اتفاق نیفتد، بدن شما می تواند برای دوره قاعدگی بعدی در این زمان آماده شود. اما در اثر بارداری، بدن شما هورمون های جدیدی ترشح خواهد نمود که از بروز این اتفاق جلوگیری خواهند کرد.

در این مقاله به شما خواهیم گفت که در هفته چهارم برای شما و جنینتان که تلاش دارد خود را به رحم بچسباند چه اتفاق هایی می افتد.

هشدار!

قبل از اینکه شما شروع به خواندن این مقاله بکنید، به یاد داشته باشید که مشخصات هر جنین و هر زن بارداری منحصر به فرد است و این مطالب که برای شما بیان شده، فقط اطلاعات عمومی از آنچه که در طول هفته چهارم بارداری اتفاق می افتد، می باشد. دوران بارداری و میزان رشد جنین شما ممکن است کمتر یا بیشتر از این داده ها باشد که نباید علت بروز نگرانی و استرس در شما شود.

علائم بارداری در هفته چهارم

• درد خفیف در شکم: بسیاری از زنان در هفته چهارم بارداری درد خفیفی را در ناحیه شکم خود تجربه می‌کنند زیرا جنین تلاش می‌کند خود را به بدنه رحم شما بچسباند. این دردها طبیعی است زیرا بدن سعی می‌کند خود را با هورمون‌های جدیدی که رحم را خانه جنین می‌کند، سازگار کند.

• حالت تهوع و سرگیجه: با افزایش سطح هورمون بارداری HCG در زنان باردار ممکن است اضطراب، سرگیجه و حالت تهوع در آن ها ایجاد شود.

• درد سینه‌ها: سینه های زنان باردار ممکن است در این دوران حساس شده و احساس سوزن سوزن شدن در آن ها ایجاد شود. در برخی از زنان باردار، این علائم کاملا و یا در اندازه کمی دردناک هم خواهد بود.

• تغییرات اخلاقی: تغییرات ایجاد شده در هورمون های زنان باردار، نوسانات خلقی و در برخی مواقع گرفتگی و بروز گریه را منجر خواهد شد.

• تنگی نفس: تنگی نفس در اکثر مواقع در زنان باردار وجود خواهد داشت.

• حساس شدن به بوها: عملکرد بویایی زنان در این مرحله بسیار حساس می شود، به طوری که بسیاری از بوها برای آن ها ناخوشایند خواهد شد، حتی بوهایی که قبلا شما را اذیت نمی کرد، حالا ممکن است برایتان غیر قابل تحمل شده باشد.

• خونریزی ملایم یا لکه بینی: شما ممکن است به عنوان یک مادر باردار، خونریزی ملایمی را بعد از لانه گزینی جنین و قبل از رسیدن به مرحله بعدی مشاهده نمایید. البته نباید رنگ ین لکه ها قرمز مانند دوره قاعدگی باشد بلکه صورتی و یا مایل به قهوه ای است.

البته لکه بینی هنگام لانه گزینی در همه خانم ها رخ نمی دهد و اگر شما لکه بینی ندارید نباید نگران باشید.

درمان حالت تهوع در هفته چهارم

برخی از خانم ها از همان هفته 4 بارداری حالت تهوع دارند و معمولا این حالت تا هفته 16 ادامه خواهد داشت. استفاده از زنجبیل، بو کردن یک لیموی تازه، پیاده روی و خوردن ماست می‌تواند این حالت تهوع را که عموما صبح ها بیشتر می‌شود را کم کند.

بهترین زمان برای انجام تست بارداری

هفته چهارم بهترین زمان برای انجام تست بارداری است. شما با استفاده از تست‌های بارداری مطمئن خواهید شد که حالت هایی که برایتان پیش آمده نشان از این دارد که مادر شده اید.

در هفته چهارم بارداری چه اتفاقی رخ می‌دهد؟

از زمان بسته شدن نطفه تا هفته هشتم یا دهم بارداری فرزند شما «رویان» نامیده می‌شود. رویان از دو لایه داخلی و خارجی تشکیل شده که دو لایه داخلی را «اپی‌پلاست» می‌نامند و لایه خارجی، غشایی است به نام «هایپوبلاست» که بعدها اعضای بدن جنین را در آینده تشکیل می‌دهد. این هفته زمان تشکیل و توسعه کیسه آمنیوتیک و کیسه زرده است. کیسه آمنیوتیک با احاطه رویان علاوه بر اینکه او را از گزند حوادث داخل رحم محافظت می‌کند مثل یک تخت گرم و نرم فضا را برای آرامش جنین آماده می‌کند.

 کیسه زرده هم کیسه‌ای چسبیده به رویان است که رگ‌های خونی و گلبول‌های سرخ اولیه در آن تشکیل می‌شود. نگران غذای این توده کوچک نباشید. جفت همان وظیفه‌ای را ایفا می‌کند که شما در آینده بر عهده دارید. جفت به جای شما غذای کودکتان را تامین می‌کند. این توده گوشتی که مسئول تامین اکسیژن جنین شما هم هست به خوبی می‌داند چه زمانی باید به فرزند شما غذا و اکسیژن برساند. جفت اکنون مشغول کندن تونل در داخل رحم برای اتصال محل دریافت غذا و جنین است تا بتواند به درستی ماموریت خود را انجام بدهد. تا زمانی که جفت در حال رشد است وظیفه تغذیه رویان با همین کیسه زرده است.

در هفته چهارم بارداری رویان تلاش می‌کند خودش را به دیواره رحم بچسباند به همین دلیل درد خفیفی در شکم خود احساس می‌شود و این دردهای شکم طبیعی است. بدن خودش را با هورمون‌های جدید بارداری هماهنگ می‌کند و رحم به خانه جدید رویان تبدیل می‌شود.

وضعیت جنین در هفته چهارم بارداری

رویان با سرعت زیادی رسیدن به مرحله جنینی را در طول هفته چهارم بارداری طی خواهد کرد. هر چند تقسیم سلولی سریع انجام می گردد، اما لازم است بدانید که با همه این ها در این دوره جنین شما توانسته است فقط به اندازه سر سوزن رشد نماید. epiblast و غشاء داخلی جنین توانسته در این مرحله، بدن و اندام های جنین شما را توسعه دهد. تمام سلول های تخمک در ابتدا یکسان بوده و تا زمانی که به مرحله هشت سلولی برسند، و شکل گیری سلول های بنیادی جنینی شروع شود، باید هفته ها صبر کنند.

پایان هفته چهارم، آغاز زندگی رسمی جنین

جنین در پایان هفته چهارم بارداری با کمک گرفتن از مواد مغذی و اکسیژن عرضه شده توسط خون مادر، به طور رسمی شروع به فعالیت و رشد خواهد کرد. در طول هفته چهارم بارداری ، سلول های بنیادی جنینی باید در مرحله تغییر، یک انتخاب درست انجام دهند تا هرکدام به سلول های تخصصی دیگری که برای رشد جنین مورد نیاز است، تبدیل گردند. هر کدام از آن ها ممکن است در این مرحله به سلول های عصبی، سلول های خونی یا سلول های عضلانی تبدیل شده و رشد نمایند.

این سلول ها دیگر بعد از این نمی توانند به نوع دیگری از سلول ها تبدیل شوند. در مرحله هشتم از رشد سلول های یکسان، آن ها با تبدیل شدن به سلول های اختصاصی می توانند تمام بافت های مختلف و مورد نیاز جنین در حال رشد را تشکیل داده و تمام نیازهای او را در حد طبیعی برآورده نمایند.

تعیین ضریب هوشی و قیافه جنین در هفته چهارم بارداری

مهم نیست که فرزند شما با چه IQ یا ضریب هوشی متولد می شود، چون قبل از تولد در مرحله رشد جنین شما کار بزرگی انجام شده و با تغییر دادن ژن ها، بعضی ها از آن ها از بین رفته و بعضی ها شکوفا شده است و این کار به طور طبیعی در بدن جنین با دقت بالا و پیچیدگی خاصی انجام شده است.

در هفته چهارم بارداری چون هر سلول به سلول های تخصصی تبدیل می شود، بدن بعضی از ژن هایی را که نیازی به آن ها نیست، از بین خواهد برد و ژن هایی را که مورد نیاز کار سلول های اختصاصی هستند، تقویت خواهد نمود. این یعنی تمام ویژگی های جنین شما از جمله هوش، قیافه، رنگ پوست و ... در هفته چهارم بارداری مشخص می‌شود.

اندازه جنین در هفته چهارم بارداری

در پایان هفته چهارم بارداری ، شما می توانید جنین داخل رحم خود را اندازه گیری کنید، هر چند که هنوز او بسیار کوچک است. جنین در این دوره فقط یک مجموعه از توده سلول ها است که اندازه آن در حدود 4/0 میلی متر یعنی به اندازه یک سر سوزن می باشد. اما عملکرد او در حال حاضر مانند یک انسان بالغ شده است.

سونوگرافی در هفته چهارم

اگرچه در این هفته رویان بسیار کوچک و تقریبا غیرقابل تشخیص است اما با استفاده از سونوگرافی واژینال ممکن است شما خوش شانس باشید و رویان درون رحم شما تشخیص داده شود. ساک بارداری که معمولا گرد است در سی روزگی مشخص می شود.

اندازه این ساک بارداری 3 تا 6 میلی متر است و تا هفته نهم هر روز یک میلی متر رشد می کند. سن بارداری معمولا از از قطر این ساک مشخص می شوذ اگرچه کاملا دقیق نیست.

در هفته 4 بارداری کدام اندام های جنین تشکیل می شود؟

هفته چهارم بارداری مرحله ای است که در آن رشد قلب جنین، سر، مغز، نخاع، بافت ها، موها، اندام ها ، دندان ها، عضلات و استخوان های او تنظیم خواهد شد. جنین شما ارتباط شما با خودش را با شدت بیشتر به مدت 36 هفته دیگر ادامه خواهد داد.

مراقبت های هفته چهارم بارداری

• مصرف فولات در این دوران بسیار ضروری است که در قالب قرص در دسترس همگان قرار دارد و با عنوان اسید فولیک شناخته شده است. استفاده از این ویتامین یک راه بسیار خوب برای جلوگیری از ابتلا به اسپینا بیفیدا می باشد. اسپینا بیفیدا یک نقص مادرزادی به هنگام تولد بوده و به نوزاد آسیب زیادی می زند، که می توانید زندگی جنین شما را در آینده تحت تاثیر قرار دهد.
•  مصرف مکمل مناسب از فولات در دوران بارداری می تواند خطر ابتلا به اختلالات رشدی و مادرزادی که ناشی از بسته شدن ناقص لوله های عصبی جنین است را تا 70 درصد کاهش دهد.
• تغذیه مناسب را به ویژه در هفته های نخست جدی بگیرید تا جنین شما بتواند تمام مواد مغذی لازم را از طریق جفت از بدن شما دریافت کند.
• آب و مایعات فراوان بنوشید زیرا در هفته‌های نخست بارداری بدن جریان خون را افزایش خواهد داد و به همین دلیل بدن شما به مایعات بیشتری نیاز دارد. نوشیدن مایعات به رفع خستگی و یبوست هفته های اول بارداری هم کمک می‌کند

هشدارها در هفته 4 بارداری

• با حیوانات خانگی سر و کار نداشته باشید: در هفته چهارم بارداری وظیفه تمیز کردن گربه یا حیوانات خانگی دیگر را به دیگر اعضای خانواده واگذار نمایید. چون مدفوع گربه و سایر حیوانات خانگی ممکن است باعث بروز توکسوپلاسموز در زنان باردار شود که عفونت گسترده ای توسط یک انگل به نام توکسوپلاسما گوندی در بدن ایجاد خواهد شد.
• سقط جنین را جدی بگیرید: حتی بعد از جایگزینی تخمک در رحم امن و سالم، شانس سقط جنین در مراحل اولیه 20 الی 30٪ است. بنابراین مراقبت از خود در زنان باردار در طول هفته چهارم با اجتناب از فعالیت های بدنی زیاد و مصرف مواد غذایی سالم می توانند جلوی این رویداد ناگوار را بگیرد.
• رابطه جنسی در بارداری: برای رابطه جنسی با همسرتان توجه داشته باشید که دچار خونریزی یا لکه بینی نباشید و یا هیچکدامتان عفونت فعال منتقل شونده جنسی نداشته باشید.

در هفته چهارم بارداری چه بخوریم؟

وبتامین A, B, D بخورید

در هفته چهارم از بارداریتان خوردن ویتامین‌های طبیعی را شروع کنید. خوردن ویتامین‌های A، B، D در دوران بارداری ضروری است. ویتامین A یک ویتامین محلول در چربی است که در کبد ذخیره می‌شود. مقدار روزانه 200 واحد از این ویتامین در بارداری و قبل از آن توصیه می‌شود که بطور معمول در مواد غذایی موجود است و نباید از این مقدار تجاوز کند.

روزانه سه وعده لبنیات بخورید

کلسیم یکی از عناصر اصلی استخوان‌سازی و تشکیل دندان‌هاست، همچنین در تکامل سیستم گردش‌خون، سیستم عصبی و ماهیچه‌های نوزاد تاثیر بسزایی دارد. بدن شما در هفته چهارم بارداری به مقدار کافی کلسیم به منظور رشد و تکامل جنین نیاز دارد. اگر بدنتان نتواند کلسیم کافی را از رژیم غذایی بگیرد، آن را از استخوان‌هایتان می‌گیرد که در آینده باعث تضعیف یا پوکی استخوان می‌شود. لبنیات بهترین منبع کلسیم مورد نیازتان است. روزانه سه وعده از مواد لبنی مانند شیر کم‌چرب یا بدون چربی یا ماست استفاده کنید.

خوردن چه چیزهایی در هفته 4 بارداری ممنوع است؟

خوردن جگر در ماه های اول بارداری ممنوع!

خوردن جگر در بارداری به علت فراوانی ویتامین A ممنوع است چون ویتامین A  به مقدار کافی در مکمل ها و غذاها یافت می شود و بیشتر از 200 واحد از این ویتامین برای کودک شما ضرر دارد و همچنین جگر به علت اینکه ممکن است داخل آن انگل وجود داشته باشد و در حین پخت این انگل ها به طور کامل از بین نروند، از خوردن آن خودداری کنید.

نه به ماهی آب های آزاد و گوشت نیم پز!

خوردن غذاهایی مانند ماهی آب های آزاد که جیوه زیادی دارند و گوشت نیم پز مانند استیک آبدار می‌تواند جان جنین کوچک شما را به خطر بیندازد.

از دخانیات دوری کنید

استعمال هرگونه دخانیات در دوران بارداری بسیار خطرناک است. استعمال این مواد باعث عدم اکسیژن‌رسانی به جنین در حال رشد و بروز ناهنجاری‌های پیشرفته، زایمان زودرس، سقط‌جنین و کمبود وزن نوزاد می‌شود. حتی اگر همسرتان یا یکی از اعضای خانواده سیگار می‌کشند از آن‌ها بخواهید در فضای بیرون خانه، جایی که شما در معرض دود سیگار قرار ندارید، سیگار بکشند زیرا تحقیقات حاکی از آن است که دود سیگار شخص دیگر نیز می‌تواند برای جنین‌تان زیان‌آور باشد.

توصیه های اسلام در هفته چهارم بارداری

با کوشش تمام از گناهان بپرهیزید و حتی‌الامکان مستحبات را انجام دهید. نمازهای یومیه را در اول وقت به‌جا آورید و قبل از نماز حتما اذان و اقامه بگویید و در وقت گفتن اذان و اقامه دستتان را روی شکم بگذارید.

هرروز بر دو عدد خرما سوره "قدر" بخوانید و آن‌ها را ناشتا بخورید. در خرما سیزده ماده حیاتی و پنج نوع ویتامین وجود دارد که آن را به یک منبع غذایی غنی تبدیل می‌کند. کلسیم موجود خرما در بارداری عامل اصلی استحکام دندان‌هاست و فسفر آن نیز از عناصر تشکیل‌دهنده مغز و مانع ضعف اعصاب و خستگی است. همچنین پتاسیم موجود در خرما از ابتلا به زخم معده جلوگیری می‌کند.

لیست کارهای مهم در هفته چهارم بارداری

1. با یک ماما یا متخصص زنان و زایمان ملاقات کنید
2. نوشیدنی های الکلی و سیگار را ترک کنید
3. شروع به مصرف ویتامین های ضروری کنید
4. به خانواده‌تان اعلام کنید که باردار هستید

سوالات متداول در هفته 4 بارداری

هفته چهارم بارداری زمانی است که بسیاری از خانم ها متوجه می‌شوند جنین کوچکشان را در دل دارند و همین ابتدای کار سوالات بسیاری به وجود می آید که به برخی از آنها پاسخ می‌دهیم.

از کجا مطمئن شوم که حتما باردار هستم؟

در هفته چهارم نمی‌توان از سونوگرافی استفاده کرد اما به وسیله بی بی چک و آزمایش خون می‌توان مطمئن شد که شما جنینی در رحم خودتان دارید یا نه.

اندازه جنین در هفته چهارم بارداری چقدر است؟

اندازه جنین در هفته چهارم کمتر از 4 میلی متر یعنی به اندازه یک سر سوزن است. در این هفته رویان خود را به رحم می‌چسباند و رشد اندام های اصلی تنظیم می‌شود.

در هفته 4 چه چیزی بخورم؟

در این هفته تقریبا منع غذایی خاصی وجود ندارد به جز جگر، ادویه‌های گرم مزاج و غذاهای دریایی شما می‌توانید از اکثر مواد غذایی با رعایت میزان آنها استفاده کنید.